پروتئین وی (Whey Protein) یکی از محبوبترین مکملهای پروتئینی در جهان است که به دلیل جذب سریع و داشتن اسیدهای آمینه ضروری، در بین ورزشکاران و افراد فعال کاربرد زیادی دارد. بسیاری از بانوان برای افزایش توده عضلانی، بهبود عملکرد ورزشی و یا کمک به کاهش وزن از این مکمل استفاده میکنند. اما مصرف پروتئین وی مانند هر مکمل دیگری، ممکن است با برخی عوارض جانبی همراه باشد و این سوال برای بسیاری از افراد به وجود میآید که «عوارض پروتئین وی برای بانوان چیست؟». در این مقاله از مجله سلامت مفیدطب، به بررسی عوارض پروتئین وی برای خانمها که به صورت احتمالی بروز پیدا میکند و نکات مهمی درباره مصرف این دسته از مکملها میپردازیم. با ما همراه باشید.
ویژگیهای پروتئین وی
پروتئین وی به دلیل داشتن ویژگیهای متعدد از جمله کیفیت بالای پروتئین و جذب سریع، در بین ورزشکاران و افرادی که به دنبال بهبود ترکیب بدنی خود هستند، محبوب است. پروتئین وی که از شیر گاو استخراج میشود، یک منبع کامل پروتئین است؛ به این معنا که تمام اسیدهای آمینه ضروری را برای بدن فراهم میکند.
این نوع پروتئین به دلیل سرعت جذب بالا، برای مصرف پس از تمرین مناسب است. البته در زمانهای دیگر نیز به عنوان مکملی مناسب برای دریافت پروتئین کافی روزانه عمل میکند.
پروتئین وی در کنار تمرینات ورزشی، به افزایش حجم عضلات و بهبود ریکاوری کمک میکند و میتواند در کاهش وزن و بالابردن متابولیسم موثر باشد.
سه نوع اصلی پروتئین وی وجود دارد که تفاوت عمدۀ آنها در نحوه فرآوریشان است:
- پروتئین وی کنسانتره: حاوی تقریباً ۳۵ تا ۸۰ درصد پروتئین است. همچنین حاوی لاکتوز، چربی و مواد معدنی شیر نیز میباشد.
- پروتئین وی ایزوله: حاوی ۹۰ تا ۹۶ درصد پروتئین است و لاکتوز و چربی بسیار کمی دارد.
- پروتئین وی هیدرولیز شده: این فرم پروتئین وی، «از پیش هضم شده» است که ممکن است به بدن کمک کند تا سریعتر آن را جذب نماید.
عوارض پروتئین وی برای بانوان
با دانستن این که منشاء پروتئین وی از کجاست و چه ویژگیهایی دارد، میتوانیم دقیقتر به این موضوع بپردازیم که عوارض پروتئین وی برای خانمها ممکن است شامل چه مواردی باشد. در ادامه عوارضی را بررسی میکنیم که در برخی شرایط ممکن است بروز پیدا کند. همچنین مواردی را که معمولاً مورد سوال است و برای بعضی از افراد نگرانیهایی ایجاد مینماید، ذکر میکنیم.
مشکلات گوارشی در اثر مصرف پروتئین وی
پروتئین وی کنسانتره حاوی مقداری لاکتوز (قند شیر) است که میتواند مشکلات گوارشی ایجاد کند، به خصوص در خانمها و به طور کلی افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند. بنابراین بانوانی که در سوختوساز و هضم لاکتوز مشکل دارند، ممکن است پس از مصرف پروتئین وی دچار نفخ، دل درد، اسهال یا تهوع شوند.
پروتئین وی ایزوله و هیدرولیز شده حاوی لاکتوز بسیار کمتری هستند و ممکن است برای این افراد مناسبتر باشند. همچنین به عنوان جایگزین، مصرف پروتئینهای گیاهی مانند پروتئین سویا، نخود یا برنج نیز گزینههای مناسبی هستند.
تاثیرات هورمونی پروتئین وی
شواهد علمی محدودی وجود دارد که نشان میدهد مصرف پروتئین وی ممکن است بر سطح هورمونهای بانوان تأثیر بگذارد. برخی نگرانیها درباره افزایش سطح انسولین پس از مصرف پروتئین وی در خانمهایی که به سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) مبتلا هستند، وجود دارد.
در این رابطه باید اشاره کنیم که با این که پروتئین وی میتواند باعث افزایش سطح انسولین شود، این افزایش معمولاً در محدودۀ طبیعی است و به بهبود سنتز پروتئین عضلانی کمک میکند.
در واقع شواهد علمی کافی وجود ندارد که نشان دهد مصرف پروتئین وی باعث اختلالات هورمونی یا تشدید PCOS در بانوان میشود. در واقع، برخی مطالعات نشان دادهاند که مصرف پروتئین حتی ممکن است به بهبود حساسیت به انسولین کمک کند.
بنابراین تاثیرات هورمونی این دسته از مکملها را ممکن است نتوان جزو عوارض پودر پروتئین وی برای بانوان در نظر گرفت.
بروز جوش و آکنه با مصرف پروتئین وی
آکنه عارضه جانبی دیگری است که برخی از افراد در اثر مصرف منظم پروتئین وی گزارش کردهاند. اگرچه این عارضه احتمالا به پاسخ بدن هر فرد به این مکمل بستگی دارد و نمیتوان به عنوان یکی از عوارض عمومی پروتئین وی در نظر گرفت.
همانطور که گفتیم، پروتئین وی که یکی از پروتئینهای اصلی موجود در شیر است، به دلیل ارتباط احتمالی بین مصرف لبنیات و آکنه، مورد توجه قرار گرفته است. اگرچه چندین گزارش موردی از بروز آکنه در بدنسازانی که از مکملهای پروتئین وی استفاده میکردند وجود دارد، شواهد قوی برای اثبات ارتباط مستقیم بین مصرف پروتئین وی و آکنه وجود ندارد. گزارشهای موردی به دلیل نداشتن گروه کنترل، نمیتوانند ارتباط علت و معلولی را اثبات کنند.
بروز آکنه و جوش به عوامل مختلفی مانند نوع پوست، حساسیت به لاکتوز و سطح هورمونها بستگی دارد. بهتر است افرادی که مستعد آکنه هستند یا سابقه مشکلات پوستی دارند، پیش از مصرف پروتئین وی با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنند.
کاهش وزن و افزایش عضله ناخواسته با پروتئین وی
پروتئین وی میتواند با افزایش حس سیری و حفظ توده عضلانی به کاهش وزن کمک کند. بنابراین این ماده غذایی مفید، از طریق «کمک به کاهش کالری دریافتی توسط فرد» و «بهبود عضله سازی» چنین تاثیری دارد و به طور مستقیم باعث کاهش وزن نمیشود.
برخی از خانمها که تمایل به عضله سازی ندارند، ممکن است تصور کنند افزایش توده عضلانی جزو عوارض پروتئین وی برای بانوان است. در صورتی که عضله سازی معمولاً نیازمند تمرینات مقاومتی منظم است.
از طرف دیگر، بانوان به دلیل تفاوتهای هورمونی با آقایان، بهویژه سطح پایینتر هورمون تستوسترون، بهطور طبیعی ظرفیت کمتری برای افزایش حجم عضلانی و ساختن عضلات بزرگ دارند. تستوسترون یکی از هورمونهای کلیدی در تحریک رشد عضلانی است. در نتیجه، حتی با تمرینات مقاومتی و مصرف مکملهای پروتئینی، افزایش توده عضلانی در بانوان بهاندازه آقایان نخواهد بود. بنابراین، نگرانی از افزایش عضله بیش از حد صرفاً با مصرف پروتئین وی، معمولاً بیاساس است.
سوالات متداول درباره عوارض پروتئین وی برای بانوان
خانمهای زیادی ممکن است در رابطه با عوارض پروتئین وی برای بانوان و به طور کلی عوارض این مکملها برای جنبههای مختلف سلامتیشان نگران باشند. در این بخش سعی داریم با ذکر نتایج تحقیقات علمی انجامشده، به سوالات رایج در این زمینه پاسخ دهیم.
آیا پروتئین وی میتواند به کلیهها آسیب برساند؟
سوال رایجی که درباره عوارض پروتئین وی برای خانمها و به طور کلی همه افراد مطرح میشود این است که آیا پروتئین وی برای کلیه ضرر دارد؟ در توضیح باید گفت که یک رژیم غذایی سرشار از پروتئین ممکن است باعث شود که کلیهها بیشتر کار کنند تا خون را تصفیه نمایند. با گذشت زمان، این بار اضافی ممکن است باعث آسیب به کلیهها شود یا بیماری کلیوی را تشدید کند.
با این حال، شواهد متفاوتی در این زمینه وجود دارد. برخی تحقیقات نشان میدهند که افزایش فعالیت کلیه برای تصفیه پروتئین در افراد سالم مضر نیست. در افرادی که مشکلات سلامتی دیگری ندارند، رژیم غذایی پر پروتئین ممکن است خطر آسیب به کلیهها را افزایش ندهد.
به عنوان مثال، مرور ۷۴ مطالعه نشان داد که نیازی به محدود کردن مصرف پروتئین در افراد سالم وجود ندارد. اما شواهدی وجود دارد که رژیم غذایی پر پروتئین ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی مضر باشد. مطالعات نشان میدهند که رژیم غذایی پر پروتئین در افراد مبتلا به بیماری کلیوی میتواند آسیب بیشتری به کلیهها وارد کند.
اگر مشکل کلیوی یا بیماری دیگری دارید، مهم است که قبل از مصرف مکملهای پروتئینی، از جمله پروتئین وی، با پزشک مشورت کنید.
آیا پروتئین وی میتواند به کبد آسیب برساند؟
در بیانیهای از انجمن قلب آمریکا در سال ۲۰۰۱، اشاره شده که مصرف پروتئین بیشتر از نیاز بدن ممکن است کار بیشتری برای کبد ایجاد کند. این فشار اضافه ممکن است به آسیب کبد منجر شود.
با این وجود، برخی دیگر از کارشناسان معتقدند که شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد مصرف زیاد پروتئین میتواند به کبد افراد سالم آسیب بزند.
کبد از برخی پروتئینهایی که مصرف میکنید برای ترمیم خود استفاده کرده و چربیها را به لیپوپروتئینها تبدیل میکند. لیپوپروتئینها مولکولهایی هستند که به حذف چربیها از کبد کمک میکنند.
در یک مطالعه کوچک بر روی ۱۱ زن مبتلا به چاقی، مصرف ۶۰ گرم پروتئین وی باعث کاهش چربی کبد به میزان تقریبی ۲۱ درصد در طول چهار هفته شد. همچنین مصرف پروتئین وی به حدود ۱۵ درصد کاهش تریگلیسیرید خون و حدود ۷ درصد کاهش کلسترول کمک کرد.
یک گزارش موردی (case report) نشان داد که مردی ۲۷ ساله ممکن است پس از مصرف مکملهای پروتئین وی و کراتین دچار آسیب کبدی شده باشد. با این حال، شواهد بیشتری برای درک بهتر ارتباط احتمالی بین پروتئین وی و آسیب کبدی مورد نیاز است.
مصرف زیاد پروتئین ممکن است به افراد مبتلا به انسفالوپاتی کبدی آسیب برساند. این وضعیت یک عارضه احتمالی بیماری شدید کبد است. کبد به حذف مواد مضری مانند آمونیاک از خون کمک میکند. آمونیاک زمانی تولید میشود که بدن، پروتئین را هضم میکند. در صورت وجود بیماری شدید کبد، کبد نمیتواند مواد مضری مانند آمونیاک را به خوبی تصفیه کند. در این شرایط، مصرف زیاد پروتئین ممکن است باعث افزایش سطح آمونیاک در خون شده و به مغز آسیب برساند.
اگر بیماری کبدی دارید یا به هر دلیلی نگران هستید، قبل از مصرف مکملهای پروتئینی، از جمله پروتئین وی، حتماً با پزشک مشورت کنید.
آیا پروتئین وی میتواند باعث پوکی استخوان شود؟
ارتباط بین مصرف پروتئین و سلامت استخوان بحثبرانگیز است. برخی نگران هستند که مصرف زیاد پروتئین ممکن است باعث کاهش کلسیم از استخوانها شود و خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهد.
این نگرانی از مطالعات اولیهای به وجود آمد که نشان میداد مصرف بیشتر پروتئین، ادرار را اسیدیتر میکند. در نتیجه، بدن کلسیم بیشتری از استخوانها آزاد میکند تا اثرات اسیدی را خنثی کند. با این حال، تحقیقات جدید نشان دادهاند که بدن با افزایش جذب کلسیم از روده، این اثر را جبران میکند.
در یک تحلیل از ۳۶ مطالعه، دانشمندان هیچ شواهدی نیافتند که نشان دهد مصرف زیاد پروتئین برای سلامت استخوانها مضر است. در واقع، آنها به این نتیجه رسیدند که مصرف بیشتر پروتئین برای سلامت استخوانها مفید است، به ویژه در ناحیهای از ستون فقرات به نام مهرههای کمری.
علاوه بر این، چندین مطالعه نشان میدهند که افراد مسنتر که بیشتر در معرض پوکی استخوان هستند، با مصرف پروتئین بیشتر میتوانند به حفظ استحکام استخوانهای خود کمک کنند.
عوارض مصرف بیش از حد پروتئین وی برای بانوان
پروتئین وی به احتمال زیاد برای بیشتر بزرگسالان (خانمها و آقایان) در صورت مصرف مناسب ایمن است. با این حال، مصرف دوزهای بالا ممکن است باعث برخی عوارض جانبی مانند افزایش حرکات روده (دفع مدفوع)، آکنه، تهوع، تشنگی، نفخ، کاهش اشتها، خستگی و سردرد شود.
مصرف بسیاری از مکملها اگر در محدودۀ مجاز ماده موثرۀ آن باشد و طبق دستور صحیح آن مصرف شود، اغلب عوارض جدی به دنبال نخواهد داشت. اما اگر همین مکملها بیش از اندازه مصرف شوند، عوارض جانبی ناخوشایند یا حتی خطرناکی ممکن است به وجود آید. این موضوع درباره مصرف بیش از حد پروتئین وی برای بانوان و به طور کلی همه افراد نیز صادق است.
پروتئین وی معمولاً توسط بزرگسالان در دوزهای حداکثر ۳۰ گرم به صورت روزانه و به مدت حداکثر ۶ ماه مصرف شده است. برای تعیین دوز مناسب برای اهداف خاص، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
در نظر داشته باشید که بسیاری از محصولات شیک پروتئین و پروتئین بار نیز حاوی پروتئین وی هستند و لازم است برای کنترل دوز مصرفی روزانۀ خود، ترکیبات آنها را نیز در نظر داشته باشید.
معرفی بهترین پروتئینهای وی برای بانوان
پس از بررسی عوارض پروتئین وی برای بانوان و پاسخ به سوالات متداولی که خانمها در این حوزه دارند، خوب است با نمونههایی از مکمل های پروتئین وی که مناسب بانوان نیز میباشند، آشنا شوید. دو نمونه از انواع بهترین پروتئین وی برای بانوان را در ادامه معرفی میکنیم.
پروتئین وی کاله
یکی از محصولات مناسب برای کمک به تامین از پروتئین مورد نیاز بدن، پروتئین وی کاله است. هر پیمانه از وی پروتئین کاله حاوی ۲۴ گرم پروتئین است. این مکمل از نوع پروتئین وی کنسانتره میباشد.
برای مصرف پروتئین وی کاله کافیست هر پیمانه (۳۲.۵ گرم) از آن را در ۱۳۰ سی سی آب یا نوشیدنی دیگری ترکیب کرده و مصرف نمایید.
مشاهده و خرید پروتئین وی ۱۸۰۰ گرمی کاله
پودر گلدن وی کارن
پروتئین وی کارن که با نام پودر گلدن وی شناخته میشود، یکی از محصولات با کیفیت حاوی پروتئین وی است که به حفظ و سلامت عضلات کمک میکند. گلدن وی حاوی پروتئین وی کنسانتره بوده و هر پیمانه آن ۲۰.۶ گرم پروتئین برای بدن فراهم میکند و گزینه مناسبی برای بانوان است.
برای مصرف پروتئین وی کارن کافیست هر پیمانه پودر را در یک لیوان (۲۰۰ میلی لیتر) آب یا شیر کم چرب حل نموده و میل کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این محصول یا خرید آن به صورت اینترنتی، میتوانید به لینک زیر مراجعه کنید.
مشاهده و خرید پروتئین گلدن وی کارن
پودر پروتئین وی پگاه
پروتئین وی پگاه یکی دیگر از محصولات وی مناسب برای خانمها و آقایان است. این محصول حاوی پروتئین وی کنسانتره بوده و هر سهم آن ۲۲.۵ گرم پروتئین فراهم میکند.
برای مصرف پودر پروتئین وی پگاه، یک و نیم پیمانه (۳۰ گرم) از آن را با یک لیوان آب یا شیر مخلوط نموده و میل کنید. برای بهبود مزه آن میتوانید میوه، شکلات یا وانیل به آن اضافه کنید.
جمع بندی
در این مقاله عوارض پروتئین وی برای بانوان را بررسی کردیم و به همه سوالات متداولی که خانمها درباره عوارض احتمالی این دسته از مکملها دارند، پاسخ دادیم.
با دانستن اطلاعاتی که ارائه دادیم، شما میتوانید از بین برندها و انواع متنوع و درصدهای مختلف پروتئین در مکملهای وی موجود، ترجیحا با مشورت پزشک خود، گزینه مناسب برای اهدافتان را انتخاب نمایید.
قبل از خرید و مصرف مکملها، حتما اطلاعات درجشده در بروشور آنها مطالعه کنید تا از عوارض جانبی احتمالی و تداخلات دارویی آنها مطلع شوید.
جهت خرید اقساطی مکمل بدنسازی میتوانید به داروخانه آنلاین مفیدطب مراجعه کنید. همه کالاهای ارائهشده در مفیدطب دارای مجوزهای لازم از سازمان غذا و دارو و برچسب اصالت هستند. تنوعی از مکملهای بدنسازی را میتوانید در مفیدطب بیابید.
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شدهاند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمیشوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.