گرچه ممکن است تجربه ریزش مو در بزرگسالان یک اتفاق نسبتا عادی به شمار آید، اما مشاهده ریزش مو در کودکان میتواند باعث نگرانی والدین شده و اثرات روانی منفی برای کودک داشته باشد. خوشبختانه با تشخیص صحیح و تجویز درمان مناسب، مشکل ریزش مو در بیشتر کودکان با موفقیت رفع میشود. این عارضه به علتهای مختلفی رخ میدهد و یکی از این عوامل، مشکلان و کمبودهای تغذیهای است. در این مقاله از مجله سلامت مفیدطب پس از آشنایی با شایعترین علت های ریزش مو در کودکان، میخوانید که کمبود چه ویتامینی باعث ریزش مو در کودکان میشود. سپس با یکی از بهترین انواع مولتی ویتامین کودکان آشنا میشوید که در رفع برخی از این کمبودهای ویتامینی میتواند مفید واقع شود. با ما همراه باشید.
علت ریزش مو در کودکان چیست؟
قبل از این که به سوال «کمبود چه ویتامینی باعث ریزش مو در کودکان میشود؟» بپردازیم، بهتر است دلایل رایج و اصلی ریزش مو در کودکان را بررسی کنیم تا دید کاملی نسبت به این مشکل داشته باشیم. اصلیترین علت های ریزش مو در کودکان شامل موارد زیر است:
عفونت قارچی
کچلی قارچی سر (Tinea capitis) یا کرم حلقوی مو، نوعی عفونت قارچی پوست سر است که به شکلهای گوناگون بروز پیدا میکند. این نوع ریزش مو اغلب به صورت ریختن موها به فرم دایره یا بیضی شکل است و میتواند با ظاهری شامل نقطههای سیاه به نظر برسد. همچنین التهاب، خارش و پوسته پوسته شدن ممکن است به وجود آید. پزشک با معاینه میکروسکوپی این نوع ریزش مو در کودکان را تشخیص داده و معمولا داروهای خوراکی ضد قارچ به همراه شامپوهای ضد قارچ تجویز مینماید.
این نوع ریزش مو درصد زیادی از موارد ریزش مو در کودکان را تشکیل میدهد. در یک تحقیق، میانگین سن ابتلا به این نوع ریزش مو، ۶.۴ سال بود.
کچلی قارچی سر، یک بیماری مسری است، بنابراین در صورت ابتلای کودک به آن، لازم است برای جلوگیری از انتقال این عفونت قارچی، مراقب باشید که افراد دیگر وسایلی مثل شانه، کش مو، بالش یا کلاه کودک را استفاده نکند.
آلوپِسی آرِئاتا
آلوپِسی آرِئاتا یا آلوپسیا آره آتا (alopecia areata) نوعی ریزش مو است که به کچلی سکهای نیز معروف میباشد. این نوع ریزش مو احتمالا به خاطر حمله سیستم ایمنی بدن به فولیکولهای مو است. در این عارضه معمولا قسمتهای دایره یا بیضی شکل از مو به صورت یکباره و طی زمانی کوتاه میریزد. برای این نوع ریزش مو در کودکان درمان قطعی وجود ندارد اما میتوان این مشکل را کنترل کرد.
بسیاری از افراد، در طی یک سال رشد مجدد مو را تجربه میکنند.
در یک تحقیق مشاهده شد که ریزش مو از نوع آلوپسی آرئاتا میتواند از سن ۳ ماهگی اتفاق افتاد و میانگین سن ابتلا به آن در آن تحقیق، ۳.۶ سال بود.
اختلال موکنی
نوع دیگر ریزش مو به علت یک اختلال روانی به نام اختلال موکنی است که در آن کودک موهای خود را میکشد، پوست سر خود را میمالد یا موها را تاب میدهد، به شکلی که در این حین موها میریزد یا کنده میشود. این عارضه معمولا در کنار سر و سمت دستِ مسلط کودک دیده میشود و به خاطر نصفه کنده شدن برخی از موها، موهای آن بخش طولهای مختلفی دارد.
این مشکل میتواند ریشه در اضطراب و اتفاقهای استرس زا مانند فوت عزیزان، متولد شدن خواهر یا برادر، طلاق یا مشکلاتی در مدرسه داشته باشد.
تلوژن افلوویوم
تلوژن افلوویوم (Telogen effluvium) نوعی ریزش مو در کودکان است که معمولا ناگهانی و در پی یک استرس شدید مانند تب بسیار بالا، عمل جراحی همراه با بیهوشی، فوت عزیزان، جراحت یا مصرف برخی از داروهای تجویزی به وجود میآید. این عارضه به خاطر ایجاد وقفه در سیکل طبیعی رشد مو بروز مییابد. در این حالت، رشد فولیکولهای مو به صورت زودهنگام متوقف شده و به فاز استراحت چرخه رشد مو (فاز تلوژن) وارد میشوند. بین ۶ تا ۱۶ هفته بعد، موها به شدت ریخته و همه یا جزئی از سر، دچار کچلی میشود.
برای تشخیص و درمان این نوع ریزش مو در کودکان راه خاصی وجود ندارد، اما اغلب ۶ ماه تا یک سال بعد از رفع اتفاق استرس زا، رشد موی طبیعی و سالم بازمیگردد.
اگر چه رابطه کمبود ویتامین و مواد معدنی با ریزش موی تلوژن افلوویوم هنوز به طور دقیق اثبات نشده است، اما طبق برخی از تحقیقات، تلوژن افلوویوم میتواند در بسیاری از موارد، با کمبود ویتامین ها و مواد معدنی همراه باشد. بنابراین در این نوع ریزش مو نیز میتوان به سوال «کمبود چه ویتامینی باعث ریزش مو در کودکان میشود؟» پاسخ داد. آهن، ویتامین D، زینک و ویتامین B12 جزو این کمبودها هستند. همچنین کمبود اسیدهای آمینه نیز در افراد مبتلا به این نوع ریزش مو مشاهده شده است.
مشکلات تیروئید
کم کاری تیروئید یکی دیگر از علت های ریزش مو در کوکان است. در این عارضه هومون های تیروئید به اندازه کافی ترشح نشده و متابولیسم یا سوختوساز بدن به درستی تنظیم نمیشود. غیر از ریزش مو، علائم دیگر کم کاری تیروئید شامل خشکی مو، افزایش وزن، یبوست و خستگی است.
عوامل مختلفی میتوانند مشکل تیروئید را ایجاد کنند که یکی از آن ها، عدم دریافت ید کافی از طریق رژیم غذایی است که منجر به کمبود ید در کودک میشود. اگر بخواهیم به طور جامعتر به سوال کمبود چه ویتامینی باعث ریزش مو در کودکان میشود پاسخ دهیم، میتوانیم کمبود «مواد معدنی» مثل ید را نیز در پاسخ آن بگنجانیم.
متخصص غدد مشکل تیروئید را با بررسی نتیجه آزمایش خون تشخیص داده و بر اساس شرایط کودک، تعیین میکند که درمان آن چگونه باشد. در صورتی که پزشک دارو تجویز کند، ریزش موی ناشی از کم کاری تیروئید در کودک رفع میشود، گرچه ممکن است چند ماه طول بکشد تا رویش موی جدید اتفاق بیفتد.
کمبود مواد مغذی
داشتن کمبود در برخی از ویتامین ها و مواد معدنی مانند زینک، آهن و ویتامین D میتواند ریزش مو را به همراه آورد. در این جا نهایتا میرسیم به سوال اصلی این مطلب یعنی کمبود چه ویتامینی باعث ریزش مو در کودکان میشود؟
پس از تکمیل موضوع علت ریزش مو در کودکان، در بخش بعدی به این سوال دقیقتر و کاملتر پاسخ میدهیم.
علت های غیر پزشکی ریزش مو در کودکان
در حالی که بسیاری از دلایل ریزش مو در کودکان نیاز به مراجعه و توجه پزشک دارند، برخی دیگر با زمان یا تغییر عادات، قابل حل هستند:
ریزش مو در نوزاد
بسیاری از نوزادان تازه متولد شده در چند ماه اول زندگی خود موهایشان را از دست میدهند. این موی ریختهشده نوزاد، جای خود را به موی دائمی و بالغ میدهد. این نوع ریزش مو کاملا نرمال است و اصلا جای نگرانی ندارد.
ریزش مو به علت سایش سر روی بالش
بسیاری از کودکان بین ۳ تا ۶ ماهگی پشت سر خود یک قسمت بدون مو دارند که به خاطر اصطکاک بین سر و بالش است. هنگامی که کودک توانایی نشستن را به دست آورد، این موهای ریختهشده دوباره میرویند.
عدم رفتار ملایم با مو
شانه کردن شدید و خشن یا محکم بستن و بافتن موها در کودکان میتواند باعث ریزش مو در آن ها شود. رفتار ملایمتر با مو به برگشت و رویش مجدد موی کودک کمک میکند.
سشوار مو
دمای بالای سشوار میتواند به موی کودک آسیب رسانده و باعث ریزش آن شود. برای کاهش و جلوگیری از این ریزش مو در کودک، دمای سشوار را کم کرده و از انجام این عمل به طور روزانه و مرتب، پرهیز کنید.
مواد شیمیایی
برخی از افراد از مواد شیمیایی برای صاف کردن، فر کردن و رنگ کردن برای موهای کودک خود استفاده میکنند. این مواد به غلاف مو آسیب رسانده و میتوانند باعث ریزش مو در کودکان شوند.
***
همانطور که خواندید، ریزش مو در کودکان علت های مختلفی میتواند داشته باشد. اگر در کودک خود ریزش مو با ویژگیهای خاص که مربوط به بیماری ها هستند، مشاهده نمودید، مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق ریشه آن، اهمیت بالایی دارد.
حال که با علل ریزش مو در کودکان آشنا شدید، در بخش بعدی میگوییم که کمبود چه ویتامین ها، مواد معدنی و مواد مغذی دیگر باعث ریزش مو در کودکان میشود.
کمبود چه ویتامینی باعث ریزش مو در کودکان میشود؟
تا اینجا گفتیم که یکی از علت های ریزش مو در کودکان، کمبود برخی از ریزمغذیهاست. ریزمغذی ها شامل ویتامین ها و مواد معدنی است. علاوه بر این مواد، پروتئین یا به عبارت دقیقتر، برخی از انواع اسیدهای آمینه (واحدهای تشکیلدهنده پروتئین)، در رشد و سلامت مو نقش دارند؛ بنابراین کمبود آنها نیز میتواند به ریزش مو در کودکان منجر شود. این موارد عبارتند از:
عنصر زینک (روی)
عنصر زینک یا روی یک ماده معدنی ضروری در جنبه های زیادی از متابولیسم سلولی است. این ماده معدنی از مهمترین مواد مغذی برای رشد سالم کودک و تشکیل استخوان ها میباشد. زینک همچنین برای مو بسیار مهم است و نقشی کلیدی در رشد بافت مو و ترمیم آسیب به آن را ایفا میکند.
عنصر روی برای حفظ استحکام و یکپارچگی فولیکولهای مو کمککننده است. زینک همچنین تنظیم چربی پوست سر را به عهده دارد که موضوع مهمی در جلوگیری از ریزش مو در کودکان (و نیز بزرگسالان) است.
اگر کودک دچار ریزش مو شده است و به طور مکرر دچار سرماخوردگی یا آنفولانزا میشود (به خاطر تضعیف سیستم ایمنی)، این ممکن است نشانه ای از کمبود زینک باشد. کمبود زینک همچنین میتواند با اختلال در رشد، ترمیم آهسته زخم، کاهش حافظه، اختلال یادگیری و بازه زمانی توجه پایین همراه باشد.
عنصر آهن
در صورت کمبود آهن، عضلات کودکان اکسیژن کافی دریافت نمیکند به علاوه ممکن است آنها خستگی و مه مغزی تجربه کنند. علائم دیگر میتواند شامل ریزش مو، ناخن های شکننده، رنگ پریدگی، کاهش اشتها و تحریک پذیر باشد.
آهن برای ساخت هموگلوبین که وظیقه انتقال اکسیژن به موها را دارد، ضروری است. به علاوه این عنصر در سنتز DNA شرکت دارد که DNA فولیکولهای مو را هم شامل میشود. سطح کافی از آهن در بدن به رویش و تقویت موها کمک کرده و از ریزش مو ناشی از کم خونی فقر آهن در کودکان جلوگیری مینماید. با دانستن علائم کمبود آهن، میتوانیم پاسخ دیگری به سوال کمبود چه ویتامینی باعث ریزش مو در کودکان میشود بدهیم.
کمبود آهن اگر درمان نشود میتواند باعث بروز کم خونی شود که عوارض زیادی از جمله خستگی شدید، تاخیر در رشد، مشکلات یادگیری و اختلال در عملکرد شناختی به همراه دارد.
عنصر کلسیم
کلسیم یکی از مواد معدنی مهم در رشد مو و حفظ آن است. این ماده در یکپارچگی ساختار مو نقش دارد.
معمولا کمبود کلسیم علائمی از خود بروز نمیدهد اما ممکن است علائمی مثل خشکی پوست، خشکی مو، شکنندگی ناخن ها و کرامپ های عضلانی مشاهده شود. خشکی مو اگر درمان نشود میتواند به ریزش مو منجر شود.
ویتامین D
ویتامین D در سیکل فولیکول مو و رشد و عملکرد آن که برای رویش مو حیاتی است، نقش مهمی ایفا میکند. این ویتامین در کمک به فعال سازی فاکتورهای مختلف رشد مو اهمیت دارد. در واقع ویتامین D تاثیر مستقیمی بر کراتینوسیت که سلول اصلی سازنده لایه بیرونی پوست (اپیدرم) دارد؛ بنابراین کمبود ویتامین D میتواند به ریزش مو در کودکان بینجامد.
ویتامین های B
گروه ویتامین های B شامل ۸ عضو محلول در آب است که در متابولیسم سلولی شرکت میکنند. همه این ویتامین ها با یک رژیم غذایی متعادل و متنوع تامین میشوند، غیر از بیوتین (ویتامین B7) که در بدن هم ساخته میشود. کمبود ویتامینهای B2، بیوتین، فولیک اسید (B9) و B12 با ریزش مو مرتبط دانسته شده اند.
ویتامین های B همچنین گردش خون به پوست سر را بهبود میدهد که این موضوع در انتقال مواد مغذی به فولیکول های مو و در نتیجه رشد موها مهم است.
به طور خاص بیوتین در ساخت کراتین مو نقش مهمی دارد. کراتین پروتئینی است که ساختار مو را تشکیل میدهد.
ویتامین B12 هم برای سلامت فولیکول های مو و ساخت گلبول های قرمز خون مفید است. کمبود این ویتامین میتواند در اکسیژن رسانی به فولیکول های مو اختلال ایجاد کرده و در نتیجه به ریزش مو منجر شود. کودکانی که رژیم غذایی گیاهخواری یا وگان دارند و یا محصولات حیوانی کافی مصرف نمیکنند، ممکن است در معرض ریسک بیشتری برای کمبود ویتامین B12 باشند. برای جلوگیری از ریزش مو در کودکان در اثر کمبود ویتامین B12 و عوارض دیگری که کمبود این ویتامین به همراه دارد، باید به فکر مصرف مکمل مناسب یا تغییراتی در رژیم غذایی برای آن ها بود.
ویتامین C
ویتامین C به ساخت کلاژن کمک میکند. کلاژن پروتئینی است که در استحکام و ساختار مو اهمیت دارد. این ویتامین همچنین به جذب آهن که یکی از مهمترین مواد معدنی برای مو در کودکان است، کمک میکند. بنابراین میتوان انتظار داشت که کمبود ویتامین C به ریزش مو در کودکان منجر شود.
ویتامین A
ویتامین A در تولید سبوم نقش دارد. سبوم یک ماده روغنی و چرب است که به پوست سر آبرسانی کرده و در رشد موی سالم نقش دارد. این ویتامین همچنین به ایجاد و نگهداری بافت های پوست سر کمک میکند. کمبود ویتامین A میتواند به نازک شدن مو و افزایش ریزش مو به صورت روزانه شود. به علاوه کمبود این ویتامین ممکن است به بروز شوره سر شود. با این توصیفات، میتوانیم پاسخ دیگری به کمبود چه ویتامینی باعث ریزش مو در کودکان میشود، بدهیم: ویتامین A. اما نکته مهم دیگری در این رابطه وجود دارد. مصرف بیش از اندازه ویتامین A در کودکان نیز میتواند به ریزش مو منجر شود. بنابراین مصرف کم یا بیش از اندازه ویتامین A هر دو میتوانند ریزش مو در کودکان ایجاد کنند.
ویتامین E
ویتامین E به عنوان یک آنتی اکسیدان برای مو عمل میکند؛ به عبارتی دیگر از ایجاد آسیب به فولیکول های مو توسط استرس اکسیداتیو جلوگیری مینماید.
این ویتامین در بهبود گردش خون هم موثر است که میدانیم برای تغذیه موها اهمیت دارد.
سلنیوم
سلنیوم یک ماده معدنی کم مقدار است که از فولیکولهای مو در برابر رادیکالهای آزاد محافظت میکند چرا که اثر آنتی اکسیدانی دارد. این عنصر در بدن به تولید آنزیم های شرکتکننده در رشد مو کمک میکند.
ویتامین ها، مواد معدنی و مواد مغذی دیگر
عنصر ید برای تنظیم و سلامت عملکرد تیروئید ضروری است. مشکلات تیروئید میتوانند بر جنبه های مختلف بدن از جمله رشد، نمو مغز، حفظ استخوانها و رشد مو تاثیر منفی گذاشته و باعث ریزش مو شوند. بنابراین کمبود ید به طور غیر مستقیم در ریزش موی کودکان نقش دارد. توجه داشته باشید که کمبود ید
لینولئیک اسید (LA) و آلفالینولئیک اسید (ALA) اسیدهای چرب ضروری برای بدن هستند که حضور آنها به اندازه کافی، برای رشد مو و حفظ آن لازم است.
گوگرد در ساخت کراتین که در ساختار مو و ناخن از عناصر اصلی محسوب میشود، نقش دارد.
منیزیم در حمایت از فولیکولهای مو نقش دارد. این عنصر در سنتز پروتئین نیز مهم است و به سلامت پوست سر کمک میکند.
منگنز در تولید آنزیمهایی که در رشد مو شرکت میکنند، نقش داشته و اثر آنتی اکسیدانی به همراه دارد.
***
در صورتی که کودک این مواد مغذی را که کمبود آنها باعث ریزش مو در کودکان میشود، از طریق رژیم غذایی متنوع و سالم دریافت نمیکند، مصرف مکمل های مولتی ویتامین میتواند در جلوگیری از ریزش موی آنها کمککننده باشد. توصیه میکنیم که قبل از اضافه کردن مولتی ویتامین و مکمل به برنامه کودک، با پزشک مشورت نمایید.
قرص بایوبیسیکس کودکان نیچرز اونلی
بایو بیسیکس چیلدرن نیچرز اونلی یک قرص مولتی ویتامین برای کودکان است که تعدادی از ریزمغذیهای مهم و ضروری را در بدن کودک تامین نموده و در حفظ سلامت موهای کودک مفید و کاربردی است. بایوبیسیکس کودکان یک قرص جویدنی بوده و فاقد هر گونه رنگ و طعم دهندههای مصنوعی، نگهدارنده، گلوتن، ذرت، سویا، گندم و مخمر میباشد.
نحوه مصرف قرص بایوبیسیکس چیلدرن برای کودک شما باید توسط پزشک تعیین شود؛ دستور توصیهشده در بروشور محصول برای کودکان ۳ سال و بالاتر به صورت مصرف روزانه یک قرص بعد از غذا میباشد.
توجه کنید که این قرص جویدنی است و کودک قبل از بلعیدن آن حتما باید آن را بجود.
هر بسته بایوبیسیکس نیچرز اونلی، ۳۰ عدد قرص دارد.
در جدول زیر ترکیبات قرص بیوبیسیکس چیلدرن را مشاهده میکنید؛ در پی سوال کمبود چه ویتامینی باعث ریزش مو در کودکان میشود و چگونه میتوان آن را رفع کرد؟، میتوان گفت که این قرص مولتی ویتامین کودکان برای رفع کمبود برخی از مهمترین آن ویتامین ها موثر است.
ترکیبات قرص بایوبیسیکس کودکان | مقدار به ازای یک قرص | RDA% |
کلسیم | ۸۰mg | ۸% |
منیزیوم (منیزیوم اکساید) | ۳۷.۵mg | ۹% |
ویتامین D3 (کوله کلسیفرول) | ۱۰۰IU | ۲۵% |
ویتامین E (الفاتو کوفرول) | ۷IU | ۲۳% |
ویتامین آ | ۱۳۳۳IU | ۲۷% |
ویتامین C (اسید اسکوربیک) | ۳۰mg | ۵۰% |
ویتامین B1 (تیامین (مونونیترات) | ۰.۶mg | ۴۰% |
ویتامین B2 (ریبوفلاوین) | ۰.۶mg | ۳۵% |
ویتامین ب۳ (نیاسین آمید) | ۹mg | ۴۵% |
ویتامین ب۵ (پانتونیک اسید) | ۳mg | ۳۰% |
ویتامین B6 (پیریدوکسین هیدروکلراید) | ۱mg | ۵۰% |
ویتامین B12 (سیانو کوبالامین) | ۰.۵mcg | ۸% |
بیوتین | ۸mcg | ۳% |
فولیک اسید | ۱۰۰mcg | ۲۵% |
فسفر | ۴۰mg | ۴% |
ید (پتاسیم یدید) | ۷۵mcg | ۵۰% |
جمع بندی
در این مقاله توضیح دادیم که اصلیترین علت های ریزش مو در کودکان چیست و کمبود چه ویتامینی باعث ریزش مو در کودکان میشود. اگر کودک شما دچار کمبود ویتامین و ریزش موی ناشی از آن شده است، میتوانید برای تهیه انواع مولتی ویتامین کودکان به صورت اینترنتی، به داروخانه آنلاین مفیدطب مراجعه کنید. مفیدطب، سفارشهای شما را به سراسر کشور ارسال میکند.
مشاهده و خرید مکمل های مولتی ویتامین کودکان
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شدهاند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمیشوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.