بسیاری افراد از یبوست مزمن یا حاد رنج می‌برند. یبوست به خودی خود آزاردهنده است اما می‌تواند باعث مشکلات عدیده جانبی دیگر از جمله شقاق مقعدی، کمردرد، سردرد و حتی در برخی موارد تشنج شود. بنابراین شناسایی و درمان یبوست چه حاد چه مزمن، از طریق اصلاح سبک زندگی و دارودرمانی، ضروری است. در این مقاله از مجله سلامت مفیدطب به بررسی علل ابتلا به یبوست و روش‌های درمان یبوست شدید در طب سنتی می‌پردازیم. مطالعه این متن مطمئنا به بهبود سریع‌تر شما کمک خواهد کرد.
علل ایجاد یبوست
یبوست ممکن است به علت تغییر رژیم غذایی، حساسیت به برخی ترکیبات، نگه داشتن مدفوع و تاخیر در تخلیه، مصرف برخی داروها یا مکمل‌ها مانند آهن، یا برخی شرایط زمینه ای گوارشی باشد. بهتر است فرد مبتلا به یبوست به یک روتین برای دفع و دستشویی رفتن عادت کند.
انواع ملین گیاهی و شیمیایی وجود دارند که از طریق مکانیسم‌های مختلف می‌توانند به درمان یبوست کمک کنند. اما به طور کلی، مصرف طولانی مدت انواع فرآورده‌های ملین توصیه نمی‌شود. ممکن است بعد از مدتی روده را تنبل کند و اثر معکوس در درمان یبوست بگذارد. بنابراین مادامی که شما علت اصلی یبوست را پیدا کرده و حذف نکنید، یبوست بعد از قطع مصرف ملین برخواهد گشت.
- بی‌نظمی در رژیم غذایی یکی از علل شایع یبوست است. تا حد امکان به طور منظم سه وعده غذا میل فرمایید. به ویژه وعده صبحانه بسیار ضروری است. ترجیحا تا یک ساعت پس از صرف صبحانه (یا تا زمان اجابت مزاج در صبح) از منزل خارج نشوید.
- عادات غذایی نامناسب مثل خوب نجویدن غذا (هر لقمه غذا به طور متوسط ۳۰ بار جویده شود)، صحبت کردن، تماشای تلویزیون و مطالعه در حین غذا، خوابیدن بلافاصله پس از غذا و خوردن غذا در زمان غیر گرسنگی، از مهم‌ترین عوامل ایجاد یبوست به شمار می‌رود. بنابراین از این عادات نامناسب اجتناب کنید.
عادات بد غذایی از جمله تند غذا خوردن، صبحت کردن و تماشای تلویزیون در هنگام صرف غذا همگی منجر به یبوست خواهند شد. - مشخص کردن ساعت منظم دفع روزانه در پیشگیری و درمان یبوست مفید است. بهتر است این زمان مدت کوتاهی پس از صرف غذا (مخصوصا وعده صبحانه) باشد.
- ورزش و فعالیت بدنی مرتب روزانه در بهبود اجابت مزاج موثر است.
- اگر مواد غذایی خشک (مثل برنج، نان بیات، نان سفید، نان باگت، غذاهای بریان شده، ادویه‌جات) را به مقدار زیاد استفاده می‌کنید، حجم آنها را کم کنید. از غذاهایی همچون سوپ کمی چرب، خوراک کدو، بورانی، آش چغندر، شب استفاده کنید. و کمی روغن بادام شیرین طبیعی، روغن زیتون و یا روغن کنجد به غذاها بیفزایید. به خاطر داشته باشید آب عدس و آب کلم ملین است ولی خود عدس و کلم قابض هستند و از خوردن آنها باید پرهیز کنید.
- اگر در معرض هوای گرم و یا تعریق فراوان هستید، نوشیدنی‌های خنک مثل شربت آلو، هندوانه، خیار، دوغ و ماءالشعیر میل کنید.
- اگر حجم مدفوع اندک است سبزی و میوه بیشتری میل نمایید.
شاید علاقمند باشید در مورد اینکه علت یبوست چیست بیشتر بخوانید.
غذاهای مفید در درمان یبوست شدید در طب سنتی
- اسفیدباج
- شوربای تهیه شده از گوشت مرغ چاق یا پرندگانی مثل کبوتر و گنجشک.
- آبگوشت خروس که گوشت آن خوب پخته و با روغن بادام تهیه شده باشد.
- اگر یبوست ناشی از ضعف روده است از نخودآب که با گوشت مرغ چاق، کمی دارچین، تخم کرفس و روغن بادام یا زیتون تهیه شده باشد استفاده کنید.
- آشی که در طبخ آن از ماش، نخود و مغز بادام استفاده شده باشد.
- سوپی که از هویج، سبوس گندم، جو و مقداری سبزیجات پخته شده باشد، در تلیین طبع و درمان یبوست مؤثر است.
- آش گل سرخ: آشی از برنج، تره و جعفری تهیه کنید. یک ربع ساعت قبل از اتمام پخت، ۴۰ گرم گل سرخ را خوب سائیده داخل غذا بریزید و پس از گذشت یک ربع میل کنید.
- بهتر است از خورشت‌های ملین و سبزی‌دار مثل خورشت آلو و خورش کرفس بیشتر در رژیم غذایی خود استفاده کنید.
مصرف منابع غذایی فیبردار از جمله سبزیجات، حبوبات، سبوس گندم و جو و… در درمان یبوست در طب سنتی توصیه شده‌اند. - مصرف نان سبوس‌دار نیز در تلیین طبع مؤثر است.
- ۳-۲ قاشق غذاخوری خاکشیر در آب جوش با کمی نبات حل کنید و میل کنید.
- شربت آلو مسهلی است برای کسانی که مزاج گرم دارند، به خصوص مصرف آن در فصل تابستان مفید و مناسب است.
- کسانی که یبوست آنها به دلیل حرارت معده و روده است می‌توانند شکر سفید ۲۵ گرم، ترنجبین ۳۵ گرم، آب هندوانه ۷۰ گرم مخلوط کرده و میل کنند.
- ۱۰ عدد انجیر را در شیر گرم خیسانده و گرم میل کنید. به تعداد ۱۰ عدد انجیر را شب در کمی گلاب خیسانده صبح ناشتا میل فرمایید.
- ۱۰ عدد انجیر و ۱۰ عدد آلوبخارا را در آب و عسل خیس کرده و قبل از غذا بخورید. سپس کمی از آب و عسل روی آن بنوشید.
- عسل انجیر، ترکیبی مناسب برای درمان یبوست است.
یکی از محصولات حاوی انجیر، فیژین پلاس نیاک بوده که یک شربت برای یبوست شدید بزرگسالان و کودکان است. برای خرید این محصول از لینک زیر اقدام کنید:
- ۵۰ گرم مغز گردو را با ۵۰ گرم انجیر خشک مخلوط کرده و له کرده و در چندین وعده میل کنید.
- ۱۰ عدد آلوی خشک شیرین را تمیز شسته با کارد شکاف دهید. مقداری گلاب را به طور مساوی با آب مخلوط نمایید. سپس آلوهای بریده را یک شبانه روز در آن بخیسانید تا گلاب و آب را جذب نموده و درشت شود. آلوها را قبل از غذا بخورید.
- سبوس گندم ۶۰ گرم، شکر سرخ ۲۵۰ گرم، مغز بادام ۴۰ گرم همه را نرم کوبیده مقداری از آن را به صورت حریره میل نمایید.
- ۲ قاشق مرباخوری از یکی از داروهای اسفرزه، بارهنگ، تخم کتان و قدومه را در یک لیوان آب به مدت ۱ ساعت خیسانده کمی شیرین کرده و میل فرمایید.
- سبوس برنج یا گندم به میزان یک قاشق غذاخوری به غذاها اضافه نمایید.
- تمرهندی ۲۰۰ گرم، انجیر ۲۰۰ گرم، آلوی خشک ۲۵۰ گرم، شکر ۲۵۰ گرم شده را پخته تا به صورت مربا درآید.
- جو پوست کنده پخته با روغن بادام و شکر مصرف کنید.
- استفاده از آب هویج، کاهو، اسفناج، انیسون، روغن کنجد و روغن زیتون غذایی به پیشگیری و درمان یبوست کمک می‌کند.
- خورش آلو اسفناج.
- خورش کرفس
- زرده تخم مرغ نیم پز.
- خاگینه با تره (این غذا به خصوص در کسانی که به دنبال یبوست دچار شقاق خونریزی دهنده مقعد شده‌اند، مفید است.)
- مواد غذایی، میوه‌ها و سبزیجات تازه مانند آلو، زردآلو، گلابی، انجیر
- استفاده از گوشت گوسفند و پرندگان (مرغ جوان، بلدرچین و کبک) به جای گوشت گاو و گوساله، آلو، زردآلو، گلابی، انجیر، مویز و انگور.
یکی از محصولات بسیار رایج در درمان یبوست شدید در طب سنتی قرص سی لاکس است. قرص سی لاکس دینه یک داروی کاملا گیاهی با اثرات قوی ملینی است که باعث درمان یبوست‌های ناشی از مشکلات روده بزرگ می‌شود.
نسخ رایج درمان یبوست شدید در طب سنتی
بهتر است به طور کلی درمان یبوست تحت نظر پزشک متخصص طب سنتی باشد. برخی از داروهای گیاهی و رژیم‌های درمانی که ممکن است برای درمان یبوست شدید در طب سنتی توسط پزشک متخصص طب سنتی توصیه شوند، در لیست زیر آورده شده است. توجه داشته باشید که مخصوصا اگر از داروهای گیاهی یا شیمیایی دیگری استفاده می‌کنید یا اگر بیماری زمینه‌ای دیگری دارید، حتما باید با مشورت پزشک از داروها و نسخ گیاهی استفاده کنید.
- گلقند ۱ قاشق مرباخوری قبل از هر وعده غذایی میل شود.
- زیره و شکر سرخ: دو قسمت زیره سبز کوبیده و یک قسمت شکر سرخ مخلوط کنید. و بعد از هر وعده غذا یک قاشق مرباخوری میل کنید. این ترکیب ملین خوبی است.
- یک قاشق غذاخوری از پودر تخم کتان (بزرک) را در یک فنجان آب گرم بریزید و هم بزنید و میل کنید. علاوه بر اثر ملینی به سبب امگا ۳ فراوانی که در تخم کتان است دارای فواید زیادی است. البته نکته‌ای وجود دارد که تداوم در خوردن تخم کتان به صورت خام اثر آنتی ویتامینی ضد پیریدوکسین و ویتامین B6 دارد که استفاده زیاد از آن می‌تواند ویتامین B6 را تخریب کند.
برای درمان یبوست شدید در طب سنتی مصرف تخم کتان به صورت پودر آن توصیه می‌شود. - شیر انبه: در بچه‌ها تجربه شده که مخلوطی از یک سوم انبه و دو سوم شیر ملین خونی است. شیر و انبه را در مخلوط کن بریزید تا به صورت یک مایع غلیظ درآید. مصرف یک لیوان از آن موجب احساس دفع در کودک و کمک به درمان یبوست می‌شود.
- روغن مالی شکم و دورناف: برای این کار چند قطره روغن زیتون و روغن کرچک روی شکم بریزید و دور ناف و اطراف آن را در جهت عقربه‌های ساعت به مدت ۱۵ دقیقه ماساژ دهید. این کار روزی ۳-۲ بار تکرار شود.
جمع بندی
مطالعه این متن به شما کمک می‌کند با شناسایی علت یبوست خود بتوانید برای درمان مناسب اقدام کنید. همچنین در این مقاله شما را با انواع توصیه‌های غذایی موثر در درمان یبوست شدید در طب سنتی آشنا کردیم. هر یک از این روش‌ها از دیرباز برای این منظور استفاده شده‌اند.
شما می‌توانید برای تهیه انواع ملین گیاهی و همچنین سایر محصولات دارویی، بهداشتی و مکمل‌های تغذیه‌ای به سایت داروخانه آنلاین مفیدطب مراجعه کنید. و داروی مورد نظر خود را به راحتی و در سریع‌ترین زمان ممکن سفارش داده و تحویل بگیرید.
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده‌اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمی‌شوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.
