هر کسی میتواند به دلایل مختلفی مثل برخی از بیماری‌ها، استرس، افسردگی و کمبود بعضی از ریزمغذی‌ها دچار کاهش اشتها یا بی اشتهایی شود. فرد در اثر این بی اشتهایی، ممکن است خستگی شدید یا کاهش وزن زیاد نیز تجربه کند. در این مقاله از مجله سلامت داروخانه آنلاین مفیدطب ضمن معرفی دلایل کاهش اشتها، راه‌های مختلفی را که به افزایش اشتها کمک می‌کنند معرفی می‌کنیم و در ادامه با چندین اشتها آور قوی خانگی و داروهای گیاهی و طبیعی مفید در رفع این مشکل، آشنا می‌شوید. از شما دعوت می‌کنیم که تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
دلایل کاهش اشتها
کاهش اشتها میتواند دلایل موقت یا دائمی داشته باشد. عوامل زیادی هستند که ممکن است کمبود اشتها را ایجاد کنند، از جمله موارد زیر:
- تغییرات فیزیکی در بدن: کمبود برخی از ریزمغذیهای ضروری مثل زینک، داشتن درد، کم آبی بدن (دهیدراته شدن)، دندان درد، کاهش حواس چشایی یا بویایی و…
- تغییرات هیجانی و عوامل مربوط به سلامت روان: اختلال اضطراب، افسردگی، اختلال خوردن (مثل بی‌اشتهایی عصبی) و سوء مصرف مواد مخدر
- وجود مشکل یا بیماری که کاهش اشتها از عوارض آن است: برخی از عفونت‌های باکتریایی و ویروسی (مثلا سرماخوردگی)، تیروئید کم کار، هپاتیت، برخی از بیماری‌های کلیوی یا کبدی، نارسایی قلبی، برخی از انواع سرطان مثل سرطان کولون یا روده بزرگ، سرطان تخمدان یا معده
- عوارض جانبی برخی از داروها: برخی از آنتی بیوتیک‌ها، داروهای ضد افسردگی، مسکن‌های قوی مثل کدئین یا مورفین، شیمی درمانی، پرتودرمانی و…
از علائمی مانند نداشتن میل به خوردن غذا (حتی غذاهای مورد علاقه)، نخوردن بعضی از وعده‌های غذایی و کاهش وزن می‌توانید به وجود کمبود اشتها در خود پی ببرید. در بخش‌های بعدی به معرفی روش ها و خوراکی های اشتها آور قوی خانگی می‌پردازیم و در ادامه با چند داروی گیاهی و طبیعی برای کمک به رفع مشکل کم اشتهایی آشنا می‌شوید.
خوراکی های اشتها آور قوی خانگی
برای افزایش اشتها از روش های مختلفی می‌توان استفاده کرد. در صورتی که به دنبال خوراکی های اشتها آور قوی خانگی هستید، استفاده از برخی از گیاهان دارویی، ادویه ها، برخی از غذاهای ترش و… می‌توانند اشتهای شما را تحریک کنند و به عنوان اشتها آور قوی طبیعی عمل کنند. در این بخش چندین خوراکی مفید و قوی اشتها آور را معرفی می‌کنیم. خوراکی‌هایی که در ادامه توضیح می‌دهیم، شامل مواد غذایی توصیه شده در آموزه‌های طب سنتی یا پزشکی مدرن هستند.
ابتدا این نکته را ذکر کنیم که گاهی اوقات مصرف بعضی از غذا، ممکن است هضم غذا را به تاخیر انداخته و در نتیجه دچار نفخ شویم. این مسئله میتواند باعث احساس سنگینی معده و کاهش اشتها شود. برخی از گیاهان و ادویه‌هایی که در این بخش درباره‌شان می‌خوانید (مثل نعناع و رازیانه)، به عنوان ضد نفخ شناخته می‌شوند و با کمک به کاهش نفخ، می‌توانند اشتها را بهبود دهند. این گیاهان و ادویه‌ها همچنین می‌توانند تولید صفرا را تحریک کنند و به این ترتیب به آسان‌تر شدن هضم چربی کمک نمایند. از بعضی از این گیاهان در برخی از انواع دارو گیاهی اشتها آور قوی خانگی نیز استفاده میشود.
این گیاهان علاوه بر اینکه به کاهش سنگینی معده کمک می‌کنند، می‌توانند به غذای شما عطر و طعم خوبی اضافه کنند و از این طریق هم برای تحریک اشتهای شما تاثیر مثبتی داشته باشند.
زنجبیل
زنجبیل یکی از گیاهان دارویی شگفت‌انگیز است که خواص زیادی را به همراه دارد. از جمله این خواص، تحریک کردن اشتهاست. در واقع ریشه زنجبیل برای معده مفید است و یک نوشیدنی زنجبیل میتواند به عنوان یک اشتها آور قوی خانگی خوش طعم استفاده شود.
یک پیشنهاد برای تهیه نوشیدنی زنجبیل: یک فنجان آب را جوشانده و به آن تخم گشنیز و پودر زنجبیل خشک اضافه کنید و بگذارید خوب بجوشد. هنگامی که مقدار آب به نصف رسید، آن را بردارید و میل کنید. (در ضمن، گشنیز هم یک اشتها آور خوب محسوب میشود.)
نعناع
همانطور که اشاره کردیم، گیاهان ضد نفخی مثل نعناع می‌توانند به بهبود اشتها کمک کنند. علاوه بر رفع نفخ شکم، نعناع با عطر خوب خود میتواند غذای شما را خوشایندتر کرده و آن را اشتها آور تر کند.
رازیانه
تخم رازیانه به خواص ویژه‌اش برای هضم و گوارش غذا معروف است. این گیاه با تحریک صفرا در کبد، به بهبود گوارش غذا کمک می‌کند و نهایتا در کاهش اشتهایی که بر اثر سوء هاضمه تجربه میکنید، کمک کننده است.
یک پیشنهاد: یک قاشق چای خوری دانه رازیانه و نصف قاشق چای خوری دانه شنبلیله را با ۲ تا ۳ فنجام آب بجوشانید. سپس آن را صاف کنید و نوش جان نمایید. برای اثر گذاری بیشتر، این چای را می‌توانید یک یا دو بار در روز میل کنید.
گشنیز
عصاره گشنیز یک اشتها آور قوی خانگی در طب سنتی ایران محسوب میشود. گشنیز همچنین میتواند علائم گوارشی ناخوشایند مثل نفخ یا ناراحتی شکم را به خصوص در افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر، بهبود دهد.
ترخون
ترخون یک گیاه کمی تند مزه است که میتواند به عنوان یک اشتها آور قوی به شما کمک کند. یک مطالعه حیوانی نشان داد که عصاره ترخون بر تحریک اشتها تاثیر مثبتی دارد. نتایج می‌گویند که با مصرف این ماده، ترشح انسولین و لپتین کاهش پیدا می‌کند و این موضوع به افزایش وزن می‌انجامد.
خردل
خردل یک چاشنی محبوب است که اغلب در سس‌های مختلف آن را چشیده‌ایم. این ادویه ترشح بزاق را تحریک کرده و اشتها را افزایش می‌دهد. خردل با این کار، اولین مرحله گوارش را تسهیل می‌کند و به هضم غذا نیز کمک می‌نماید.
کاسنی
گل‌های گیاه کاسنی به عنوان یک درمان معمول برای تقویت اشتها استفاده میشود. این ماده یک تونیک قوی بوده و خواص زیاد دیگری هم برای بدن دارد.
انار
آب انار یکی از بهترین انواع اشتها آور قوی خانگی است. این میوه خوشمزه برای کودکان کم وزن و به طور کلی افرادی که می‌خواهند اشتهای خود را تقویت کنند، یک گزینه موثر محسوب میشود.
عسل
عسل که قند بالایی هم دارد، به سرعت هضم میشود و به افزایش سریع قند خون و به دنبال آن، افت سریع قند خون می‌انجامد. این موضوع به ایجاد احساس گرسنگی و اشتهای بهتر کمک می‌کند.
مکمل های غذایی اشتها آور
در صورتی که دچار کمبود بعضی از ریزمغذیهای ضروری برای بدن شده باشید، محتمل است که کاهش اشتها را تجربه کنید. در این صورت می‌توانید با مصرف غذاها و مکمل‌های حاوی این مواد مغذی، کمبود خود را جبران کرده و به افزایش اشتهایتان کمک کنید. ممکن است دیده باشید که بعضی از ویتامین‌ها و مواد معدنی در بهترین و قویترین اشتها آور های موجود در بازار دارویی و مکمل وجود دارند. مهم‌ترین این ترکیبات عبارتند از:
زینک
کمبود روی یا زینک که ماده معدنی بسیار مهمی برای بدن محسوب میشود، میتواند به کاهش یا از دست دادن اشتها منجر شود. علائم احتمالی دیگر کمبود زینک شامل ریزش مو، کاهش حس چشایی و بویایی، انرژی کم و کج خلقی است. در صورتی که رژیم غذایی گیاهخواری دارید، بیشتر در معرض کمبود زینک قرار می‌گیرید که در نتیجه آن احتمالا کاهش اشتها را تجربه میکنید. در واقع زینک به تنظیم هورمون گرسنگی یعنی گرلین کمک می‌کند. بنابراین با جبران کمبود زینک خود می‌توانید اشتهای خود را زیاد کنید.
ویتامین B1 (تیامین)
ویتامین B1 برای رشد و متابولیسم انرژی ضروری است. کمبود ویتامین B1 هم میتواند به کاهش اشتها، افزایش انرژی مصرفی استراحت (انرژی‌ای که برای فعالیت‌های ضروری و حفظ عملکرد طبیعی بدن مثل تنفس و هموستاز مصرف میشود) و کاهش وزن گردد. بنابراین اگر به خاطر این کمبود اشتهای شما کم شده است، می‌توانید از غذاهای غنی از تیامین یا مکمل ویتامین B1 به عنوان اشتها آور قوی خانگی بهره‌مند شوید.
ویتامین B12 (کوبالامین)
ویتامین B12 نقشی اساسی در متابولیسم انرژی در بدن ایفا می‌کند. تحقیقات نشان داده‌اند که اضافه کردن ویتامین B12 (به مدت چند ماه) به رژیم غذایی کسانی که دچار کمبود این ویتامین شده‌اند، توانسته است اشتهای آن‌ها را افزایش دهد. علائم دیگر کمبود ویتامین B12 مانند خستگی شدید با رفع کمبود، درمان میشود. بنابراین در صورتی که به طور طبیعی به میزان کافی ویتامین B12 دریافت نمی‌کنید (مثلا اگر گیاهخوار هستید) می‌توانید از مکمل‌های حاوی این ویتامین به عنوان اشتها آور قوی استفاده کنید.
روغن ماهی
برخی از مطالعات نشان داده‌اند که مکمل روغن ماهی میتواند به افزایش اشتها کمک کرده و به عنوان یک اشتها آور قوی خانگی عمل کند. اگر چه مطالعات بیشتری برای دانستن نحوه عملکرد روغن ماهی روی بهبود اشتها لازم است، اما همچنان می‌توانیم از این خاصیت این مکمل برای افزایش اشتها استفاده کنیم.
راه های خانگی و طب سنتی افزایش اشتها
علاوه بر استفاده از انواع اشتها آور قوی خانگی و مکمل‌های مفید تقویت اشتها که با آن‌ها آشنا شدید، خوب است درباره راهکارهایی ساده اما موثر هم صحبت کنیم تا بتوانید بهترین برنامه را برای افزایش اشتهای خود در نظر بگیرید. در ادامه با این تکنیک‌ها آشنا می‌شوید.
افزایش تعداد وعده‌های غذایی
وعده‌های غذایی کوچک و با تعداد زیاد مصرف کنید. هنگامی که بی اشتها هستید، ممکن است سخت باشد که سه وعده غذایی بزرگ و کامل بخورید. بنابراین با تقسیم وعده‌ها به پنج یا شش وعده، به این شرایط کمک کنید.
برنامه‌ریزی زمانی برای غذا خوردن
برای زمان خوردن وعده‌های غذایی خود برنامه‌ریزی کنید. به این معنا که فقط به این توجه نکنید که چه موقع احساس گرسنگی دارید، بلکه سعی کنید سر ساعت غذای خود را بخورید.
استفاده از بشقاب یا ظرف بزرگ‌تر
از ظرف بزرگتری برای غذای خود استفاده کنید. به این ترتیب مغز خود را فریب می‌دهید که به نظر برسد دارید کمتر غذا میخورید (با وجود بی اشتهایی، حجم غذای زیاد احتمالا برایتان ناخوشایند است).
خوردن صبحانه
وعده صبحانه را از برنامه روزانه خود حذف نکنید. برخی مطالعات نشان داده‌اند که نخوردن صبحانه باعث کمتر غذا خوردن در طی روز میشود. به علاوه، مصرف صبحانه، سوختن کالری بیشتر در روز و در نتیجه افزایش اشتها را به همراه دارد.
مصرف فیبر کمتر
اگر رژیم غذایی پر از فیبر داشته باشید، احتمالا احساس سیری بیشتر و در نتیجه دریافت کالری کمتری را تجربه میکنید. اگرچه فیبر به طور کلی برای یک رژیم غذایی متعادل و سالم مفید است، اما هنگامی که اشتهای کمی دارید، سعی کنید میزان فیبر مصرفی خود را تا حدی کاهش دهید.
افزایش ورزش و فعالیت
در طول ورزش، بدن کالری می‌سوزاند تا سطح انرژی شما را حفظ کند. فعالیت بدنی میتواند اشتها را افزایش دهد تا کالری سوزانده شده جبران شود.
محدود کردن مایعات در طول غذا خوردن
نوشیدن مایعات در طول وعده غذایی یا قبل از آن، میتواند روی اشتها تأثیر منفی بگذارد و باعث شود کمتر غذا بخورید. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف آب قبل از غذا میتواند کالری دریافتی را کاهش دهد و به کاهش وزن کمک کند. بنابراین از این نکته به نفع خودتان استفاده کرده و اشتهای خود را با نوشیدن مایعات در هنگام غذا، کمتر نکنید.
مصرف نمک قبل و بعد از غذا
در طب سنتی توصیه میشود که قبل و بعد از غذا نمک چشیده شود. به این دلیل که چشیدن نمک به ترشح بزاق و تحریک اشتها و ضد عفونی شدن مجاری گوارشی کمک می‌کند.
داروهای گیاهی اشتها آور قوی
خوشبختانه انواع گیاهان اشتها آور قوی به صورت استاندارد و خالص شده در قالب داروهای گیاهی مقوی اشتها در دسترس هستند. در ادامه با برخی از بهترین نمونه‌های این دسته از داروها آشنا می‌شوید.
قرص شیکوریدین دینه اشتها آور قوی برای بزرگسالان
قرص شیکوریدین دینه یک قرص قوی اشتها اور برای بزرگسالان است. این اشتها آور گیاهی حاوی عصاره کاسنی، شنبلیله، رازیانه است و به افزایش اشتها، چاقی و کاهش مشکلات گوارشی کمک می‌کند.
شیکوریدین به افراد کم اشتها کمک می‌کند تا دوباره بتوانند از طریق غذا نیازهای بدن خود را بدست آورند. این قرص بی اشتهایی ناشی از برخی بیماری‌ها، اضطراب و استرس و عمل‌های جراحی سنگین را رفع کرده و در بازیابی قوای بدن تاثیرات مثبتی به همراه دارد.
پودر جنرال تونیک دینه اشتها آور قوی برای کودکان و بزرگسالان
جنرال تونیک دینه یک مکمل اشتها آور قوی برای کودکان، سالمندان و ورزشکاران محسوب میشود. این محصول دینه از عصاره‌های گیاهی تهیه شده است که سرشار از ویتامین‌های گروه B و E هستند. این گیاهان نه تنها برای افزایش اشتها، بلکه برای کاهش مشکلات گوارشی و تقویت بدن نیز بسیار موثرند.
معرفی پک ویژه اشتها آور و چاق کننده مفیدطب
داروخانه آنلاین مفیدطب، برای افزایش و تقویت اشتها در بزرگسالان، یک پکیج ویژه شامل سه محصول مفید تحت عنوان پک اشتها آور و چاق کننده ارائه داده است. این محصولات شامل یکی از بهترین مکمل‌های زینک یعنی قرص یونی زینک لیبرتی سوئیس، یک پودر چاق کننده محبوب با عنوان پودر مسمن نیاک و یک شربت اشتها آور موثر یعنی شربت اشتها آور بزرگسالان باریج میباشد. این مکمل‌های غذایی در کنار هم به تامین زینک و ویتامین های گروه B مورد نیاز بدن کمک کرده و خاصیت چاق کنندگی خوبی به همراه دارند.
علاوه بر این موارد، این پکیج در مجموع نسبت به تک تک محصولات موجود در آن، مقرون‌به‌صرفه‌تر نیز میباشد.
در ادامه به طور خلاصه با این محصولات آشنا می‌شوید.
شربت اشتهاآور بزرگسالان باریج
شربت اشتهاآور باریج که در متون کهن طب سنتی به نام شربت انار منعنع ذکر شده است، در عرصه بهداشت و درمان، قدمتی حدود دو هزار ساله دارد. بسیاری از دانشمندان و حکمای طب سنتی از ترکیب آب انار و نعنا برای تقویت معده و افزایش اشتها استفاده می‌کرده‌اند.
شربت اشتهاآور باریج علاوه بر تقویت اشتها خواص دارویی دیگری هم دارد:
- انار (Punicagranatum) مطالعات جدید نشان داده‌اند که الاژیک اسید دارای خواص آنتی‌اکسیدان و ضدالتهاب است و در دفع سموم از بدن نقش دارد. همچنین آب انار سرشار از ویتامین‌های A,B,C,E، کلسیم، آهن و … میباشد.
- امروزه در اروپا مصرف نعنا (Mentha spicata) به شکل چای به همراه کمی عسل برای تقویت هاضمه رواج دارد. شواهد نشان داده‌اند که ترکیبات فرار موجود در سرشاخه‌های هوایی گیاه، مقوی معده هستند و بنابراین، از این جهت با انار هم‌افزایی دارند.
پودر مسمن نیاک
پودر مسمن نیاک یک مکمل چاق کننده موثر حاوی مغز بادام شیرین، نارگیل، نشاسته، شکر است که به عنوان معجون چاقی شناخته میشود. این محصول، حداقل ۲۵% پروتئین آماده جذب برای بدن دارد. در ادامه درباره خواص هر یک از مواد تشکیل دهنده پودر مسمن می‌خوانید:
- نارگیل: یک میوه مقوی، خوشمزه و سلامت بخش که به دلیل داشتن چربی زیاد و مواد مغذی، اثرات چاق کننده و افزایش دهنده وزن دارد. متخصصان تغذیه همواره مصرف نارگیل را به افراد دارای رژیم غذایی چاقی توصیه می‌کنند.
- مغز بادام: بادام سرشار از ویتامین‌های A و B بوده و همچنین حاوی مقادیر زیادی قند و روغن میباشد. مصرف این مغز فواید بسیاری برای بدن داشته و در چاقی و افزایش توده های عضلانی بدن موثر است. مغز بادام همچنین حاوی آهن است و به افزایش توان بدن و رفع خستگی کمک می‌کند.
- نشاسته: وجود نشاسته در پودر چاق کننده مسمن کمک می‌کند تا بدن قند و انرژی مورد نیاز خود را به راحتی تامین نماید. تجزیه نشاسته در بدن به تولید قند ساده و در نهایت افزایش وزن می‌انجامد.
قرص یونی زینک لیبرتی سوئیس
ترکیبات قرص یونی زینک شامل زینک (روی)، ویتامین‌های گروه B و ویتامین C است. این مکمل محبوب، به حفظ سلامت پوست، مو، ناخن‌ها و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند.
قرص UNi ZINC با داشتن ترکیبات مفید برای پوست و مو، در رفع لک‌های پوستی و کاهش چین و چروک هم تاثیرات مثبتی دارد. این محصول همچنین پوست را آبرسانی کرده و جوان و شاداب می‌نماید.
در کنار تمامی خواص گفته شده، مصرف یونی زینک در افرادی که به دلیل کمبود زینک و ویتامین‌های گروه B دچار از دست دادن اشتها یا کم‌اشتهایی شده‌اند، به عنوان یک اشتها آور قوی عمل کرده و اشتهای طبیعی فرد را تنظیم می‌نماید. نهایتا فرد میتواند با مصرف غذاهای پرکالری و مناسب، به افزایش وزن خود کمک کند.
***
شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این پک ویژه اشتها آور و چاق کننده، از جمله موارد منع مصرف، نحوه استفاده از مکمل‌ها و نکات تکمیلی دیگر، روی عکس زیر بزنید و به صفحه مربوطه در سایت داروخانه آنلاین مفیدطب مراجعه کنید.
جمع بندی
در این مقاله با انواعی از اشتها آور قوی خانگی آشنا شدید. همچنین به عنوان راهکارهای خانگی تکمیلی، درباره تکنیک‌هایی برای تقویت اشتها و کمک به افزایش وزن صحبت کردیم. شما می‌توانید در فرایند تقویت اشتهای خود، از گیاهان و داروهای گیاهی مجاز نیز بهره مند شوید. همواره برای تهیه این گونه داروهای گیاهی، به مراکز معتبری مانند داروخانه آنلاین مفیدطب مراجعه کنید.
سوالات متداول
آیا زینک اشتها آور است؟
عنصر زینک که یکی از ریزمغذیهای ضروری و مهم برای بدن است، در تنظیم اشتها نقش دارد. در صورتی که کمبود زینک داشته باشید، ممکن است کاهش اشتها را تجربه کنید. مصرف زینک با برطرف کردن کمبود شما میتواند به عنوان یک اشتها آور عالی عمل کند.
دمنوش اشتها آور چی خوبه؟
زنجبیل و گشنیز دو تا از گیاهان اشتها آور قوی خانگی خوش عطر و طعم هستند. شما می‌توانید برای تهیه یک نوشیدنی اشتها آور، یک فنجان آب را جوشانده و به آن تخم گشنیز و پودر زنجبیل خشک اضافه کنید و بگذارید خوب بجوشد. هنگامی که مقدار آب به نصف رسید، آن را بردارید و میل کنید. به علاوه، به عنوان یک دمنوش اشتها آور خوب، می‌توانید دمنوش رازیانه میل کنید. رازیانه ترشح صفرا را تحریک کرده و به هضم غذا کمک می‌نماید.
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده‌اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمی‌شوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.
