تغذیه سالم و مناسب در زمان بارداری، از مهمترین مسائلی است که مادران باردار لازم است رعایت کنند. در این دوران، مادر به فولیک اسید بیشتری نیاز داشته و باید از غذاهای مشخصی پرهیز کند. در این مقاله متداول‌ترین سوالاتی را که درباره بهترین تغذیه در بارداری مطرح می‌شود، بررسی نموده و به نکاتی مهم درباره تغذیه صحیح و سالم اشاره می‌کنیم. پس با این مقاله از مجله سلامت مفید طب همراه باشید.
سوالات متداول درباره تغذیه در بارداری
در ادامه به ۷ سوال کلیدی که مادران باردار معمولا برایشان پیش می‌آید، پاسخ می‌دهیم:
۱. آیا نیاز است در هنگام بارداری عادت‌های غذایی‌ام را تغییر دهم؟
احتمالا بله. اگر بخواهیم دقیقتر بگوییم، باید عادات غذایی خود را از پیش از باردار شدن تغییر دهید. علاوه بر این، حتما باید یک مولتی ویتامین که محتوی فولیک اسید باشد استفاده کنید.
عادات غذایی صحیح، به رشد و نمو جنین کمک می‌کند و برعکس، عادات غذایی غلط، به جنین آسیب می زند. مثلا اگر شما پنیر تهیه شده با شیر پاستوریزه نشده یا گوشت نیم پز میل کنید، ممکن است به عفونت مبتلا شوید و جنین شما سقط شود. یا اگر بیش از ۱۰۰۰۰ واحد روزانه ویتامین اِی مصرف کنید جنین شما دچار نقایص مادرزادی خواهد شد.
عادات غذایی صحیح برای سلامت مادر نیز اهمیت زیادی دارد. جنین شما در حین رشد و نمو از مواد مغذی بدن شما استفاده می‌کند. برای اینکه سالم بمانید، باید این مواد مغذی را با تغذیه صحیح جایگزین کنید.
۲. چه غذاهایی باید مصرف کنم؟
بهترین رژیم برای شما و فرزندتان شامل مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه و غلات کامل، مقداری لبنیات کم چرب و چند منبع پروتئین از جمله گوشت، ماهی، تخم مرغ یا نخود و لوبیاست. اگر لبنیات مصرف نمی‌کنید، نیاز به مکمل کلسیم دارید.
می‌توانید ماهی و غذاهای دریایی که جیوه کمی دارند استفاده کنید. مصرف این غذاها برای جنین مفید است، اما نباید در مصرف آن‌ها زیاده‌روی کرد. بهتر است هر هفته ۲ یا ۳ وعده غذای دریایی محتوی مقادیر خیلی کم جیوه مانند میگو و سالمون میل کنید. غذاهای دریایی دارای جیوه زیاد مانند کوسه و شمشیرماهی مصرف نکنید.
اگر گیاهخوار هستید حتما با کارشناس تغذیه صحبت کنید. رژیم‌های گیاهخواری ممکن است فاقد برخی مواد مغذی مهم برای جنین باشد.
۳. آیا باید نحوه تهیه غذا را تغییر دهم؟
احتمالا بله. باید دقت زیادی در پیشگیری از ورود میکرب به غذا داشته باشید. ابتلا به عفونت در بارداری مشکلات زیادی را به دنبال دارد. شما باید:
- تخم مرغ، ماهی، مرغ، گوشت گوساله یا هر گوشت دیگری را کاملا بپزید.
- میوه و سبزیجات تازه را پیش از مصرف با آب زیاد شسته و ضدعفونی کنید.
- پس از اتمام کار، هر وسیله‌ای که با گوشت یا ماهی خام تماس داشته را با آب داغ و مایع طرفشویی بشویید. (تخته گوشت، چاقو و…)
علاوه بر این، حتما از مصرف انواع جوانه‌های خام، و لبنیات یا آبمیوه پاستوریزه نشده خودداری کنید.
۴. چه غذاهایی را نباید مصرف کنم؟
از ماهی‌های پرجیوه و انواع الکل دوری کنید، کافئین را محدود کنید، و قبل از مصرف هر فرآورده گیاهی با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
- ماهی‌های پرجیوه: جیوه موجب اختلال در نمو مغز جنین می‌شود. شمشیر ماهی، نیزه ماهی، کاشی ماهی و کوسه جیوه زیادی دارند.
- الکل: از الکل دوری کنید. حتی مصرف مقادیر کم الکل می‌تواند برای جنین خطرناک باشد.
- کافئین: روزانه بیش از ۱ یا ۲ فنجان قهوه ننوشید. چای و کولا نیز حاوی کافئین هستند.
- نوشیدنی‌های پرشکر: نوشیدنی های پرشکر (نوشابه و نوشیدنی‌های انرژی‌زا) را محدود یا حذف کنید. این نوشیدنی‌ها سالم نیستند.
- فرآورده‌های گیاهی: قبل از مصرف این فرآورده‌ها با پزشک یا داروساز مشورت کنید. حتی برخی از چای‌های گیاهی برای شما مضرند.
- فرآورده‌های کانابیس (شاه دانه): از این فرآورده‌ها دوری کنید چرا که شاه دانه به جنین آسیب می زند.
۵. مولتی ویتامین پریناتال چیست؟
مکمل‌های ویتامینی هستند که مصرف آن از یک ماه قبل از باردار شدن شروع می‌شود. این فرآورده ها که محتوی مواد معدنی مثل آهن و کلسیم نیز هستند، کمک می کنند تا مطمئن شوید جنین تمام مواد غذایی مورد نیاز برای سلامت کامل را در اختیار دارد. مکمل‌های پریناتال احتمال بروز نقایص مادرزادی و برخی مشکلات دیگر را کاهش می دهند.
۶. در انتخاب مولتی ویتامین پریناتال به دنبال چه چیزی باشم؟
مکمل‌های پریناتال از داروخانه‌های آنلاین و معمولی قابل تهیه هستند. فرآورده‌ای را انتخاب کنید که روی برچسب آن کلمه “پریناتال” نوشته شده باشد و حتما حداقل ۴۰۰ میکروگرم فولیک اسید داشته باشد. فولیک اسید در پیشگیری از برخی نقایص مادرزادی اهمیت زیادی دارد. مکمل خود را به پزشک یا داروساز نشان دهید تا مطمئن شوید دوز محتویات آن برای شما مناسب است.
ممکن است پزشک شما برایتان ویتامین یا مواد معدنی نسخه کند. مثلا اگر نیاز به مقدار آهن بیشتری داشته باشید، برای شما آهن تجویز می‌کند تا در کنار مکمل پریناتال مصرف کنید. دریافت آهن کافی در هنگام بارداری اهمیت زیادی دارد چون از کمخونی فقر آهن پیشگیری می کند.
درباره مولتی ویتامین‌های پریناتال بیشتر بدانید: مصرف مکمل و مولتی ویتامین پریناتال در بارداری چقدر اهمیت دارد؟
۷. چقدر افزایش وزن باید داشته باشم؟
این بستگی به وزن شما پیش از باردار شدن دارد. پزشک شما به شما خواهد گفت که چه میزان وزن باید اضافه کنید. در کل بانوانی که وزن نرمال داشته باشند باید در طی بارداری ۱۱.۵ تا ۱۶ کیلو وزن اضافه کنند. بانوانی که اضافه وزن یا چاقی دارند باید وزن کمتری اضافه کنند.
اگر در طی بارداری وزن شما در حال کاهش است -مثلا به علت تهوع صبحگاهی- با پزشک خود تماس بگیرید.
جمع بندی
در این مطلب درباره تغییر عادت‌های غذایی، بایدها و نبایدها در زمان بارداری صحبت کردیم. همچنین به سوالاتی از جمله آن که مادر باردار باید چقدر وزن اضافه کرده و چه مولتی ویتامین‌ها و مکمل‌های غذایی را باید مصرف کند، پاسخ دادیم. برای آن که مادر بتواند بارداری سالمی را پشت سر بگذارد و جنین نیز با سلامتی رشد کند، رعایت این نکات ضروری است.
شما می‌توانید مکمل‌های پریناتال متنوعی مانند قرص پرگنازون (pregnazon) را از داروخانه آنلاین دکتر اصیلی (مفید طب) به صورت اینترنتی و آسان سفارش داده و در محل مورد نظر تحویل بگیرید. همچنین هر سوال یا نظری دارید، در قسمت نظرات همین مقاله یا محصول مورد نظرتان کامنت کنید تا متخصصین داروساز ما به آن‌ها پاسخ دهند.
