باروری یک جنبه اساسی از زندگی بسیاری از انسان هاست که میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد. یکی از ترکیباتی که در سال‌های اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده، ال کارنیتین (l-carnitine) است. این ترکیب طبیعی که نقش مهمی در متابولیسم انرژی ایفا می‌کند، به عنوان یک مکمل موثر در بهبود کیفیت اسپرم و باروری مورد بررسی قرار گرفته است. برخی از تحقیقات نشان می‌دهد که ال کارنیتین میتواند تحرک اسپرم را افزایش دهد، استرس اکسیداتیو را کاهش دهد و به طور کلی سلامت باروری مردان و زنان را تقویت کند. در این مقاله از مجله سلامت داروخانه آنلاین مفیدطب، به بررسی ال کارنیتین برای اسپرم و باروری مردان پرداخته و تاثیر ال کارنیتین بر باروری زنان را نیز بررسی می‌کنیم. در ادامه به فواید دیگر آن، عوارض ممکن و منابع غذایی این ترکیب و انواع بهترین مکمل و قرص ال کارنیتین نیز اشاره خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
ال کارنیتین چیست؟
ال کارنیتین یک آمینو اسید است که توسط بدن تولید میشود و در غذاها و مکمل‌ها نیز یافت میشود. برخی از مطالعات نشان می‌دهند که مصرف این ترکیب به صورت مکمل، ممکن است فوایدی برای سلامتی مانند تاثیر بر اسپرم و باروری، کاهش وزن، بهبود عملکرد مغز و… داشته باشد.
ال کارنیتین نقش بسیار مهمی در تولید انرژی دارد که با انتقال اسیدهای چرب به میتوکندری سلول‌ها انجام میشود. میتوکندری‌ها به عنوان موتور درون هر سلول عمل می‌کنند و این چربی‌ها را می‌سوزانند تا انرژی ایجاد کنند که برای قابل استفاده است. بدن میتواند ال کارنیتین را از آمینو اسیدهای لیزین و متیونین تولید کند. از طرفی، برای تولید مقدار کافی از این ماده، بدن ما به مقدار کافی ویتامین C نیز نیاز دارد.
علاوه بر ال کارنیتینی که در بدن تولید میشود، می‌توان مقادیر کمی از آن را با مصرف محصولات حیوانی مانند گوشت یا محصولات لبنی به دست آورد.
در ادامه با مهمترین انواع کارنیتین آشنا می‌شوید و سپس به بحث سلامت اسپرم و تاثیر ال کارنیتین برای اسپرم و باروری مردان و زنان می‌پردازیم.
انواع مختلف کارنیتین
ال کارنیتین (L-carnitine) فرم بیولوژیکی فعال استاندارد کارنیتین است که در بدن، غذاها و بیشتر مکمل‌ها یافت میشود.
در اینجا با چند نوع دیگر کارنیتین آشنا می‌شوید:
- دی-کارنیتین: این فرم غیرفعال نشان داده است که سطح خون کارنیتین را کاهش می‌دهد و تجمع چربی را افزایش می‌دهد که منجر به التهاب کبد و استرس اکسیداتیو میشود.
- استیل-ال-کارنیتین: اغلب به نام ALCAR شناخته میشود، این شاید مؤثرترین فرم برای مغز شما باشد. مطالعات نشان می‌دهند که ممکن است برای افراد با بیماری‌های نورودژنراتیو (زوال عصبی) مفید باشد.
- پروپیونیل-ال-کارنیتین: این فرم برای مشکلات گردش خون مانند بیماری عروق محیطی و فشار خون بالا مناسب است. بر اساس برخی تحقیقات قدیمی، ممکن است تولید نیتریک اکسید را افزایش دهد که جریان خون را بهبود می‌بخشد.
- ال-کارنیتین ال-تارتارت: این معمولاً به مکمل‌های ورزشی اضافه میشود به دلیل سرعت جذب بالا؛ ممکن است به کاهش درد عضلانی و بهبود ریکاوری در تمرین کمک کند.
برای بیشتر افراد، استیل-ال-کارنیتین و ال-کارنیتین به نظر می‌رسد که برای استفاده عمومی مؤثرترین هستند. با این حال، همیشه باید فرم مناسب برای نیازها و اهداف شخصی خود را انتخاب کنید.
مشاهده و خرید اینترنتی مکمل های ال کارنیتین
سلامت اسپرم را چه چیزی تعیین می‌کند؟
سلامت اسپرم به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد، از جمله تعداد، حرکت و ساختار:
- تعداد اسپرم (حجم): اگر در یک بار انزال، تعداد اسپرم حداقل ۱۵ میلیون در میلی‌متر آزاد شود، احتمال بیشتری برای باروری وجود دارد. تعداد پایین اسپرم کار را برای باردار شدن سخت‌تر می‌کند، چرا که تعداد کاندیداهای کمتری وجود دارند که تخمک را بارور کنند.
- حرکت اسپرم (جنبندگی): برای آن که اسپرم در جهت باروری، به تخمک برسد، لازم است حرکت کند. در واقع اسپرم باید از دهانه رحم، رحم و لوله‌های رحم (لوله فالوپ) بگذرد. این فاکتور اسپرم، جنبندگی (motility) نامیده میشود. اگر حداقل ۴۰ درصد اسپرم‌های موجود در یک انزال، توانایی حرکت به طرف تخمک را داشته باشند، احتمال باروری افزایش پیدا می‌کند.
- ساختار اسپرم (مورفولوژی): اسپرم سالم سر بیضی شکل و دم بلندی دارد که به آن کمک می‌کند به سمت جلو حرکت نماید. البته این فاکتور به اندازه حرکت و تعداد اسپرم حائز اهمیت نیست.
عوامل مختلفی در سلامت این سه فاکتور و در نتیجه کیفیت اسپرم تاثیرگذار هستند از جمله:
- تغذیه سالم، مثلا مصرف میوه و سبزیجات بیشتر و غذاهای فرآوری‌شده کمتر
- ورزش و تحرک منظم
- خواب کافی
- محدود کردن کافئین
- پرهیز از الکل و سیگار
- دوری از آلودگی‌های محیطی مثل سرب، استون، استایرن، بخار جیوه و… (برخی از این ترکیبات شیمیایی در کارخانه‌ها و بعضی از محیط‌های کار وجود دارند اما برخی از طریق مواردی مثل مواد شوینده و ظرف های پلاستیکی به محیط خانه نیز راه پیدا می‌کنند.)
- مصرف مکمل‌های غذایی تقویت کننده باروری
خواص ال کارنیتین برای اسپرم و باروری مردان
ال کارنیتین در سال‌های اخیر به‌عنوان درمانی بالقوه برای بهبود باروری مردان مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعات مختلف نشان داده‌اند که ال-کارنیتین میتواند تاثیرات مثبتی بر کیفیت اسپرم و بهبود پارامترهای باروری مردان داشته باشد. سوال اصلی درباره ال کارنیتین برای اسپرم و باروری، این است که این ترکیب چه فواید و اثراتی بر این جنبه دارد.
فواید ال کارنیتین برای اسپرم و باروری مردان را با ذکر چند تحقیق در ادامه توضیح می‌دهیم:
تحقیق ۱ درباره خاصیت ال کارنیتین برای اسپرم
این تحقیق به‌صورت یک مطالعه تصادفی، دو سو کور و کنترل‌شده با دارونما (placebo) انجام شده که استاندارد طلایی در آزمایشات علمی انسانی محسوب میشود.
در این مطالعه، شرکت‌کنندگان به دو گروه تقسیم شدند:
- گروه ال کارنیتین: این گروه روزانه ۳ گرم ال کارنیتین مصرف کردند.
- گروه پلاسیبو: این گروه دارونما دریافت کردند.
نتایج این تحقیق نشان داد که مصرف ال کارنیتین بهبود قابل توجهی در پارامترهای مختلف اسپرم، از جمله تعداد، حرکت و مورفولوژی اسپرم‌ها ایجاد می‌کند. به طور خاص، این مطالعه نشان داد که تعداد اسپرم‌ها به‌طور میانگین افزایش یافته و تحرک و مورفولوژی اسپرم‌ها نیز بهبود یافته است، که میتواند به افزایش احتمال باروری کمک کند.
به طور کلی، این نتایج نشان می‌دهد که مصرف ال کارنیتین میتواند بهبود قابل توجهی در کیفیت اسپرم و باروری مردان داشته باشد. این یافته‌ها برای کسانی که مشکلات باروری دارند، میتواند امیدبخش باشد و ال کارنیتین به عنوان یک مکمل مفید مورد بررسی و توصیه قرار گیرد.
تحقیق ۲ درباره اثر ال کارنیتین برای اسپرم
همانطور که در ابتدا گفتیم، مکانیسم عمل ال-کارنیتین به این گونه است که این ترکیب نقش مهمی در متابولیسم اسیدهای چرب و تولید انرژی در میتوکندری‌ها دارد. این ماده میتواند با افزایش تولید انرژی و کاهش استرس اکسیداتیو، سلامت و کیفیت اسپرم را بهبود بخشد.
در یک مطالعه تصادفی، دو سو کور و کنترل‌شده با دارونما، مردانی که ال کارنیتین مصرف کردند، بهبود قابل توجهی در تعداد و حرکت اسپرم‌ها مشاهده شد. همچنین، میزان مالون‌دی‌آلدئید که نشانگری از استرس اکسیداتیو است، کاهش یافت که نشان‌دهنده کاهش آسیب اکسیداتیو به اسپرم‌ها است.
***
مصرف ال کارنیتین به‌عنوان یک مکمل غذایی ممکن است به بهبود پارامترهای باروری مردان کمک کند، اما بهتر است قبل از شروع هرگونه مکمل، با یک پزشک متخصص مشورت کنید. در ادامه به صورت تیتروار فواید ال کارنیتین برای اسپرم و باروری مردان را می‌خوانید:
بهبود تعداد و کیفیت اسپرم
تحقیقات نشان داده‌اند که ال کارنیتین میتواند کیفیت اسپرم را بهبود بخشد. یک مطالعه نشان داد که مصرف مکمل ال-کارنیتین به مدت سه ماه باعث افزایش تحرک و تعداد اسپرم‌ها در مردان نابارور شد همچنین، تحقیقات مشابه در دانشگاه پادوا (Padua) در ایتالیا نشان داد که مصرف روزانه ۲ گرم ال کارنیتین موجب بهبود کیفیت اسپرم در مردان با مشکلات باروری شد.
کاهش استرس اکسیداتیو
ال-کارنیتین به عنوان یک آنتی‌اکسیدان عمل می‌کند و میتواند از اسپرم‌ها در برابر استرس اکسیداتیو محافظت کند. استرس اکسیداتیو یکی از عوامل مهم در کاهش کیفیت اسپرم و باروری مردان است. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف ال کارنیتین میتواند سطح مالون‌دی‌آلدهید (MDA) را کاهش دهد که نشانگر استرس اکسیداتیو است.
بهبود تحرک اسپرم
ال کارنیتین نقش مهمی در تولید انرژی در سلول‌های اسپرم ایفا می‌کند. با افزایش سطح انرژی، تحرک اسپرم‌ها نیز بهبود می‌یابد. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف مکمل ال-کارنیتین میتواند تحرک اسپرم‌ها را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
تاثیر ال کارنیتین بر باروری زنان چگونه است؟
حال که درباره تاثیر ال کارنیتین بر اسپرم دانستید، می‌خواهیم درباره اثرات مصرف ال کارنیتین در زنان نیز صحبت کنیم. سه مورد از مهمترین تاثیراتی که می‌توان از مصرف ال کارنیتین به دست آورد را در ادامه می‌خوانید. توصیه میشود قبل از مصرف ال کارنیتین برای باروری زنان، با پزشک خود مشورت نمایید.
بهبود کیفیت تخمک
تحقیقات نشان داده‌اند که ال کارنیتین میتواند کیفیت تخمک‌ها را در زنان بهبود بخشد. یک مطالعه انجام‌شده در دانشگاه ایالتی اوهایو نشان داد که مصرف مکمل ال-کارنیتین به مدت سه ماه باعث بهبود کیفیت تخمک‌ها و افزایش احتمال باروری در زنان با مشکلات باروری شد. با در نظر گرفتن این اثر ال کارنیتین نمی‌توان تاثیر ال کارنیتین بر باروری زنان را نادیده گرفت.
کاهش استرس اکسیداتیو
مانند مردان، استرس اکسیداتیو میتواند بر روی تخمک‌ها و باروری زنان تاثیر منفی بگذارد. ال کارنیتین با داشتن خواص آنتی‌اکسیدانی میتواند از تخمک‌ها در برابر آسیب‌های اکسیداتیو محافظت کند. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف ال کارنیتین میتواند سطح آنتی‌اکسیدان‌ها را در بدن افزایش دهد و از تخمک‌ها در برابر آسیب‌های اکسیداتیو محافظت کند.
تنظیم هورمون‌ها
ال کارنیتین میتواند به تنظیم هورمون‌های مرتبط با باروری کمک کند. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف ال کارنیتین میتواند سطح هورمون‌های جنسی مانند استروژن و پروژسترون را تنظیم کرده و به بهبود وضعیت باروری زنان کمک نماید. بنابراین تاثیر ال کارنیتین بر باروری زنان از طریق تاثیر بر هورمون‌ها را می‌توان در نظر داشت.
فواید دیگر ال کارنیتین
در بخش های قبلی اشاره کردیم که یکی از فواید ال کارنیتین که در تحقیقات نسبتا کوچکی نشان داده شده است، خاصیت این ترکیب برای لاغری است. برخی از انواع مکمل و قرص لاغری نیز در ترکیبات خود از ال کارنیتین استفاده می‌کنند. احتمالا ال کارنیتین از دو طریق زیر برای لاغری اثر میگذارد:
- بهبود متابولیسم چربی: ال کارنیتین به انتقال اسیدهای چرب به میتوکندری‌ها کمک می‌کند، جایی که برای تولید انرژی سوزانده می‌شوند.
- کاهش خستگی: برخی مطالعات نشان می‌دهند که ال کارنیتین میتواند سطح انرژی را افزایش داده و خستگی را کاهش دهد، که ممکن است به افزایش فعالیت بدنی و در نتیجه کاهش وزن کمک کند.
در مجموع، شواهد علمی برای تاثیر قطعی و چشمگیر ال کارنیتین بر کاهش وزن محدود و متناقض است. برخی از افراد ممکن است از مصرف آن بهره‌مند شوند، به ویژه اگر دچار کمبود ال کارنیتین باشند یا به دلیل شرایط سلامتی خاصی نیاز به تقویت متابولیسم چربی داشته باشند. اما برای افراد سالم، تاثیر ال کارنیتین بر کاهش وزن ممکن است حداقل باشد. در کل، درمورد تاثیر ال کارنیتین برای لاغری و کاهش وزن در طولانی‌مدت، به تحقیقات بیشتری نیاز است. همچنین اگر میخواهید از مکمل های لاغری استفاده کنید، این کار را همراه با رژیم غذایی مناسب و تحرک کافی انجام دهید.
مشاهده و خرید انواع مکمل لاغری
فواید دیگری که به ال کارنیتین نسبت داده میشود و مورد تحقیق قرار می‌گیرد عبارتند از:
- کاهش دردهای عضلانی و جلوگیری از آسیب مفاصل (خصوصا در هنگام ورزش)
- افزایش عملکرد ورزشی و بهبود قدرت بدن
- کاهش خستگی ذهن و تقویت حافظه
- بهبود خلق و خو و کاهش استرس
- کمک به سلامت قلب و عروق
- کاهش فشار خون و قند خون
- کمک به درمان افسردگی
عوارض جانبی ال کارنیتین
برای بیشتر افراد، مصرف ال کارنیتین تا ۲ گرم در روز نسبتاً ایمن است و عوارض جانبی جدی برای آن ذکر نشده است. برخی تحقیقات از دوزهای تا ۴۵۰۰ میلی‌گرم در روز نیز استفاده کرده‌اند.
در یک بررسی از ایمنی ال کارنیتین، دوزهای تقریباً ۲ گرم در روز برای استفاده طولانی‌مدت ایمن به نظر می‌رسید. با این حال، برخی عوارض جانبی خفیف مانند سوزش معده و سوء هاضمه وجود داشت.
با این حال، مکمل های ال کارنیتین ممکن است سطح تری‌متیل‌آمین-N-اکسید (TMAO) در خون را در طول زمان افزایش دهد. سطح بالای TMAO در افزایش ریسک بیماری تَصَلُّبِ شَرایین یا سختاک سرخرگ‌ها که باعث مسدود شدن سرخرگ میشود، تاثیر گذار است.
منابع غذایی برای تامین ال کارنیتین برای بارو
شما می‌توانید مقادیر کمی از ال کارنیتین را از طریق رژیم غذایی خود با خوردن گوشت و محصولات لبنی به دست آورید.
بهترین منابع ال کارنیتین عبارتند از (مقادیر در هر ۱۰۰ گرم هستند):
- گوشت گاو: ۱۳۹–۱۴۳ میلی‌گرم
- مرغ: ۱۳–۳۴ میلی‌گرم
- شیر: ۴۰ میلی‌گرم
- پنیر سخت (مثلا چدار و پارمزان): ۳ میلی‌گرم
نکته جالب این است که منابع غذایی ال کارنیتین نسبت به مکمل‌ها نرخ جذب بیشتری دارند. بر اساس یک مطالعه قدیمی، ۵۷–۸۴% از ال کارنیتین وقتی از طریق غذا مصرف میشود، جذب میشود؛ در مقابل فقط ۱۴–۱۸% از آن وقتی به عنوان مکمل مصرف میشود، جذب میشود.
همانطور که قبلاً هم ذکر کردیم، اگر ذخایر ال کارنیتین در بدن کم باشد، بدن سالم نیز میتواند این ماده را به طور طبیعی از آمینو اسیدهای متیونین و لیزین تولید کند. به همین دلایل، مکمل‌های ال کارنیتین فقط در موارد خاص، مانند درمان بیماری‌ها، ضروری هستند.
آیا مصرف مکمل و قرص ال کارنیتین توصیه میشود؟
سطوح ال کارنیتین متاثر از میزان مصرف غذایی و تولید بدن هر فرد است.
به همین دلیل، سطوح ال کارنیتین در گیاه‌خواران و وگان‌ها که محصولات حیوانی را محدود یا حذف می‌کنند، اغلب پایین‌تر است. بنابراین، گیاه‌خواران و وگان‌ها ممکن است بخواهند مصرف مکمل ال کارنیتین را مد نظر قرار دهند که میتواند به نرمال‌سازی سطوح کارنیتین در خون و عضلات کمک کند.
بزرگسالان مسن نیز ممکن است از مکمل‌های ال کارنیتین بهره‌مند شوند. در واقع، یک مطالعه نشان داد که مصرف ۱.۵ گرم ال کارنیتین در روز برای ۱۰ هفته وضعیت عملکردی و ضعف در بزرگسالان مسن را بهبود بخشید. (از سوی دیگر، مطالعه دیگری نشان داد که مکمل ال کارنیتین تأثیری بر قدرت عضلات یا نشانگرهای التهاب در زنان مسن نداشت.)
خطر کمبود نیز برای افرادی که بیماری‌هایی مانند سیروز و بیماری کلیه دارند بیشتر است. در این شرایط مصرف مکمل ممکن است مفید باشد.
مانند هر مکمل دیگری، قبل از مصرف ال کارنیتین با پزشک خود مشورت کنید.
معرفی بهترین مکمل های ال کارنیتین برای اسپرم و باروری
انواع مکمل ال کارنیتین با فرم های دارویی مختلف از جمله قرص، قرص جوشان، ویال خوراکی و… در بازار مکمل ایران موجود هستند. از جمله بهترین مکمل های ال کارنیتین عبارتند از:
- قرص ال کارنیتین ۵۰۰ کارن (برای دانستن قیمت قرص ال کارنیتین ۵۰۰ برای اسپرم می‌توانید به داروخانه آنلاین مفیدطب مراجعه کنید.)
- قرص ال کارنیتین ۱۰۰۰ کارن (در صورتی که به دنبال قرص ال کارنیتین ۱۰۰۰ جهت تقویت باروری هستید، این گزینه میتواند مناسب باشد.)
- قرص ال کارنیتین ۱۰۰۰ میلی گرم دانا (این مکمل ال کارنیتین دارای یکی از معتبرترین برندهای مکمل در کشور یعنی شرکت داروسازی دانا میباشد.)
- قرص جوشان ال کارنیتین (اگر میخواهید ال کارنیتین را به صورت قرص جوشان مصرف کنید، قرص جوشان ال کارنیتین های هلث یک گزینه مناسب برای شماست.)
- ویال ال کارنیتین ۵۰۰ بی اس کی (ویال خوراکی ال کارنیتین بی اس کی مکمل مناسبی برای افرادی است که می‌خواهند ال کارنیتین را به فرم ویال برای استفاده راحت و جذبی سریع مصرف کنند.)
- ویال خوراکی ال کارنیتین ۱۰۰۰ یورو ویتال (این محصول یک مکمل ال کارنیتین دیگر به فرم ویال است که حاوی ۱۰۰۰ میلی‌گرم از این ترکیب به همراه ویتامین C میباشد.)
جمع بندی
در این مقاله ضمن معرفی ال کارنیتین و مکانیسم اثر کلی آن در بدن، به انواع این ترکیب و اثرات مختلف آن بر بدن صحبت کردیم. همچنین گفتیم که طبق برخی از تحقیقات، ال کارنیتین به عنوان یک مکمل غذایی، تأثیرات مثبت چشمگیری بر سلامت اسپرم و باروری دارد. با توجه به این تحقیقات، این ماده میتواند کیفیت اسپرم را بهبود بخشیده، تحرک اسپرم را افزایش دهد و استرس اکسیداتیو را کاهش دهد. این ویژگی‌ها ال کارنیتین را به یک گزینه مناسب برای مردانی تبدیل می‌کند که به دنبال بهبود توانایی باروری خود هستند.
ال کارنیتین نه تنها برای اسپرم مفید است، بلکه بر اساس تحقیقاتی دیگر بر باروری زنان نیز میتواند تأثیر مثبتی داشته باشد. مکمل ال کارنیتین ممکن است در افزایش کیفیت تخمک‌ها موثر باشد، استرس اکسیداتیو را کاهش دهد و به تنظیم هورمون‌ها در زنان کمک کند.
با توجه به این خواص، ال کارنیتین میتواند نقش مهمی در بهبود باروری مردان و زنان ایفا کند.
علاوه بر تأثیرات مثبت بر باروری، ال کارنیتین دارای فواید دیگری نیز میباشد که شامل افزایش انرژی، بهبود عملکرد ورزشی، حمایت از سلامت قلب و احتمالا لاغری میشود. با این حال، مصرف این مکمل باید با مشورت پزشک و رعایت دوز توصیه‌شده صورت گیرد تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود.
در نهایت، منابع غذایی حاوی ال کارنیتین مانند گوشت قرمز، ماهی، مرغ و لبنیات می‌توانند به طور طبیعی این ماده مفید را به بدن شما برسانند. اما در صورت نیاز به مکمل، انتخاب بهترین مکمل‌های ال کارنیتین برای اسپرم و باروری باید با دقت انجام شود تا از بالاترین کیفیت و اثربخشی برخوردار شوید.
جهت تهیه بهترین مکمل های ال کارنیتین برای تقویت باروری و فواید دیگر این ترکیب، می‌توانید به داروخانه های معتبر از جمله داروخانه آنلاین مفیدطب مراجعه کنید. پس از ثبت خرید اینترنتی، مفیدطب سفارشات شما را در کوتاه ترین زمان ممکن به دست شما میرساند.
مشاهده و خرید اینترنتی مکمل های ال کارنیتین
منابع
سایت healthline، مقاله در mdpi، مقاله در jri و منابع معتبر دیگر
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده‌اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمی‌شوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.
