در مقاله قبلی در رابطه با تدابیر طب سنتی برای کاهش وزن به جز تدابیر مربوط به خورد و خوراک، صحبت کردیم (در اینجا بخوانید: کاهش وزن و لاغری در طب سنتی). در این مقاله به تدابیر و آموزههای طب سنتی برای تغییر رژیم غذایی و نحوه خورد و خوراک برای کمک به لاغری و کاهش وزن، میپردازیم. این موضوع را با بررسی تغذیه و خورد و خوراک از جنبههای مختلف بررسی خواهیم کرد. پس تا انتها با این مقاله مجله سلامت مفید طب همراه باشید.
نکته اولیه تغذیه برای لاغری در طب سنتی
اول از همه در تدبیر خوردن، انتخاب غذا و خوراکی قدم بسیار مهمی است. فردی که قصد دارد وزنش را کم کند بهتر است که در رژیمش چربی و کربوهیدرات نباشد یا به میزان بسیار کمی باشد.
اشتهای کاذب
در ابتدای شروع رژیم لاغری ممکن است فردی که اضافه وزن دارد با نخوردن غذا یا شیرینی مدام احساس ضعف کند. این احساس در واقع اشتهای کاذب و حیله سلولهای چربی است. فرد چاق بهتر است با مصرف شیرینی های سبک و طبیعی به این احساس ضعف غلبه کرده و از از این دوران در ابتدای شروع رژیم لاغری عبور کند.
توجه به جدول کالری هر خوراکی بسیار در این زمینه مهم است. به عنوان مثال اگر وعده صبحانه تماماً قندی باشد بعد از تقریبا دو ساعت فرد احساس گرسنگی میکند.
به طور کلی نیز گفته میشود که اگر بعد از مصرف یک وعده زودتر از ۲-۳ ساعت احساس گرسنگی بکنید، این احساس گرسنگی نفسانی است و بدن نیاز به مصرف وعدهی غذای دیگر ندارد. برای غلبه به این احساس ضعف بهتر است از قبل هویج، سیب یا میوههای مناسب دیگر برش داده شده و در هنگام احساس ضعف، مثلاً با رب انار ملس (و نه ترش) به عنوان سس استفاده شود.
نکات آشپزی
اول از همه انتخاب ظرف بسیار اهمیت دارد. به عنوان مثال ظرفهای مسی سرطانزا هستند، مگر این که هر سه ماه به شکل صحیح قلع اندود بشوند؛ این نکته به صراحت توسط ابن سینا نیز ذکر شده است.
در دسترسترین روغنی که میتوان از آن برای آشپزی در دمای بالا استفاده کرد، روغن زیتون است که تا ۱۸۰ درجه تحمل حرارت دارد. روغن ارده کنجد نیز تا ۲۱۰ درجه میتواند تحمل را بدون تخریب و تغییر تحمل کند، منتها در مصرف روغنهای گیاهی نیز باید احتیاط داشته و از افراط پرهیز شود. مثلاً ویسکوزیته (گرانروی) کنجد زیاد است و ممکن است باعث ایجاد رسوب در رگها بشود.
از نظر طب سنتی برای کاهش وزن نکات بسیاری را میتوان در حین آشپزی نیز در نظر گرفت. به عنوان مثال برای پخت قورمه سبزی یا خورشهای دیگر بهتر است سبزی تفت مختصری داده شود و سبز بماند.
خورش بهتر است محتوای لوبیای کمتری داشته باشد یا نوع لوبیا (و به طور کلی حبوبات) به درستی انتخاب و جایگزین شود تا بتواند به لاغر شدن کمک کند. به عنوان مثال ترکیب کرفس با لوبیا چشم بلبلی ترکیب مناسبی است. لوبیا چشم بلبلی غنی از مواد مختلف و با کالری پایین است. لوبیای سفید نیز از معدود ترکیبات گیاهی است که میتواند به میزان قابل توجهی مانع جذب کربوهیدراتها بشود.
به طور کلی پروتئینهای گیاهی تحمل پخت طولانی ندارند و بهتر است به عنوان مثال در طبخ خورشهای مثل خورش هویج کرفس اسفناج و غیره، وقتی که خورش آماده شده ۱۵ دقیقه آخر اسفناج ریخته شود تا فقط آب پز شده و له نشود و هنوز سبز باشد. گوشتها نیز باید به طور مناسب پخته شوند و نه کم پخته شود و نه بسوزد.
آداب تغذیه
در ادامه جنبههای مختلفی از آداب تغذیه از نظر طب سنتی برای کاهش وزن را بررسی میکنیم.
زمان غذا خوردن
طب سنتی معتقد است که از ساعت ۶ یا ۵ عصر به بعد هر چیز خورده بشود ذخیره میشود. بهتر است که هر ۱۲ ساعت یک وعده غذا مصرف شود، یعنی ۶ صبح و ۶ عصر یا ۸ صبح و ۸ عصر، که البته اگر که فرد هشت صبح یک وعده و هشت شب نیز یک وعده مصرف کند، این زمان مصرف باعث کاهش وزن نمیشود مگر اینکه غذایی که مصرف میشود، سرشار از فیبر باشد؛ بنابراین در رابطه با زمان غذا، توصیه طب سنتی برای کاهش وزن این است که دو وعده غذا در ۶ صبح تا ۶ عصر مصرف شده و وعده ناهار حذف شود.
آب همراه غذا
طب سنتی تاکید میکند که مصرف آب همراه یا بلافاصله بعد از غذا باعث عوارض بسیاری میشود، اما برای افرادی که تمایل به کاهش وزن دارند بهتر است تقریباً ۳۰ دقیقه تا یک ساعت قبل از هر وعده آب بنوشند. معمولاً مصرف آب قبل از غذا باعث پر شدن حجم معده و کاهش اشتها و طبعاً کاهش مصرف غذا و کالری دریافتی میشود.
شیرینی جات
بهتر است به طور کلی در مصرف شیرینی جات امساک شود. فرد میتواند به عنوان جایزه ۱۰ تا ۱۵ عدد توت خشک هر سه ساعت به عنوان میان وعده مصرف بکند.
سالاد و خوراکیهای جانبی
سسهای صنعتی به طور کلی باید از رژیم غذایی حذف شوند. غذا بهتر است پر از دورچین باشد و حتی اگر که معده فرد سرد نیست و میتواند هضم کند، میتواند دورچین را خام میل کند.
مواردی مثل سالاد شیرازی و سالاد با کاهو بهتر است کنار غذا مصرف نشوند، بلکه به عنوان میان وعده تابستانی میتوان با روغن زیتون آنها را مصرف کرد.
همچنین بهتر است که ترشی و ماست کنار غذا حذف شود، چون معده را سردتر می کنند. همچنین دوغ کنار غذا میتواند چاق کننده باشد.
خواب
خواب بعد از غذا از نگاه طب سنتی، باعث افزایش وزن میشود.
غذاهای خمیری
غذاهای خمیری مثل ماکارونی، نانهای خوب پخته نشده و… غذاهایی هستند که طبق آموزههای طب سنتی در معده ترش میشوند و بهتر است مخصوصا اگر فرد قصد لاغر شدن دارد، مصرف نشوند.
منتها این به معنی منع صددرصدی خوراکیهای خوشمزهای مثل ماکارونی یا نوشابه نیست. مثلا میتوان ماهی یک بار به صورت هوسانه کنار غذاهای غلیظ، نوشابه مناسب مصرف کرد.
شرایط غذا خوردن
بهتر است مصرف غذا با چنگال و جلوی آیینه باشد تا آگاهی فرد نسبت به حجم غذایی که میخورد بالاتر برود. خوردن غذا با احساس غم و اندوه طبق نظر طب سنتی، باعث افزایش وزن میشود.
میان وعده
انتخاب میان وعدهها نیز در طب سنتی برای کاهش وزن از اهمیت بالایی برخوردار است. بهترین میان وعدهها چه ترکیباتی هستند؟ مغزیجات، میوهها، مثل سیب گلاب حتی تا ۱ کیلو، شلیل و هلو و چای تازه دم و کمرنگ
دقت شود که چای کهنه و جوشیده میتواند سرطانزا باشد. همچنین در مورد مغزیجات مثلاً بادام بعد از خروج از پوست تا سه ماه تقریباً خاصیت خود را حفظ میکند بنابراین بهتر است که مواد مصرفی همگی تازه و سالم باشند.
نکاتی درباره مواد غذایی و نگهداری آنها
بهتر است که مواد مورد استفاده در آشپزی همه تازه و طبیعی تهیه شده باشند؛ به عنوان مثال آب لیمو ترش که در یخچال مانده است، فقط طعم دارد و دیگر ویتامینها و خواص خود را از دست داده است.
معمولاً در نگهداریهای طولانی مدت، رطوبت صالحهی غذا و میوه از دست میرود. سبزیجات به عنوان مثال نهایتا تا سه ماه میتوانند تازه بمانند و از هفته ۶ تا ۸ کم کم خاصیت خود را از دست میدهند. انواع گوشتها نیز حداکثر تا ۶ هفته تا حد قابل قبولی میتوانند خواص خود را داشته باشند.
نکته قابل توجه دیگر این است که مواد جدید روی مواد قدیمی فریز شده قرار نگیرد و این دسته از مواد جدا از هم نگهداری شوند.
تدابیر موضعی طب سنتی برای کاهش وزن
از نظر طب سنتی، تنها راه حل برای رفع چاقی موضعی استفاده از روغنهای معرق مثل ابوخلسا و بابونه است که میتوان این روغنها را به موضعی که چربی در آن تجمع پیدا کرده مالید و سپس آن را با بافتی مثل سلفون بست و سپس سپس به فعالیتهای ورزشی مناسب پرداخت این روش میتواند تا حدودی به چاپ رفع چاقی موضعی کمک میکند.
جمع بندی
در این مقاله درباره تدابیر مربوط به خورد و خوراک در طب سنتی برای کاهش وزن صحبت کردیم؛ از جمله آن که در آداب غذا خوردن به چه نکاتی لازم است توجه کنیم و چه مواردی را از نظر طب سنتی برای کاهش وزن و لاغری بهتر است رعایت کنیم.
در مقالهی بعدی از این سری، درمورد نسخ و محصولات گیاهی طب سنتی که برای کاهش وزن استفاده میشوند، صحبت میکنیم. فراموش نکنید که چاقی محصول سبک زندگی است بنابراین نمی توان انتظار داشت که یک محصول بتوانند باعث لاغری شود، اما بسیاری از ترکیباتی میتوانند در مسیر کاهش وزن، به شما کمک کنند.
شما میتوانید انواع محصولات و داروهای گیاهی، قرصهای لاغری و نیز مکمل کاهش وزن را از داروخانه آنلاین مفید طب، طی خریدی اینترنتی آسان تهیه کرده و در محل مورد نظرتان تحویل بگیرید.
همچنین شما میتوانید درباره داروهای مختلف گیاهی برای کاهش وزن، به عنوان نمونه، قرص لاغری هزال، با مراجعه به صفحه محصول مربوطه اطلاعات محصول را مطالعه کنید و در صورت نیاز سوالات و نظرات خود را با ما در میان بگذارید. متخصصین داروساز ما آماده پاسخگویی به سوالاتتان هستند.