گشنیز گیاهی محبوب و معطر است که از آن هم برای آشپزی و هم برای خواص دارویی‌اش استفاده می‌شود. می‌توان از گشنیز برای درمان برخی از بیماری‌ها و مشکلات سلامتی استفاده کرد؛ از جمله التهاب پوستی، کلسترول بالا، اسهال، زخم‌های دهان، کم خونی و سوء هاضمه.
همچنین این گیاه می‌تواند برای اختلالات قاعدگی، آبله، التهاب ملتحمه، اختلالات پوستی و اختلالات قند خون مفید باشد. گشنیز برای بینایی نیز مفید است. در این مقاله از مجله سلامت مفید طب به ۱۰ فایده گشنیز برای سلامتی می پردازیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
گشنیز چیست؟
گشنیز گیاهی معطر از خانواده چتریان است که از آن به طور گسترده در سراسر جهان استفاده می‌شود. برگ گشنیز می‌تواند منبع خوبی از فیبر، کلسیم، منیزیم، منگنز و آهن باشد. گشنیز دارای ۱۱ جزء اسانس روغنی و ۶ نوع اسید (از جمله آسکوربیک اسید یا ویتامین C) است که هر کدام از آن‌ها دارای چندین خاصیت مفید برای سلامتی هستند.
همچنین تخم گشنیز می‌تواند سرشار از مواد مغذی گیاهی (Phytonutrients) بوده و مشخصات تغذیه‌ای مشابه با برگ گشنیز داشته باشد.
خواص گشنیز برای سلامتی
در ادامه به معرفی ۱۰ خاصیت گشنیز برای سلامتی می‌پردازیم.
۱. گشنیز برای التهاب
گشنیز حاوی سینول (یکی از ۱۱ جزء اسانس‌های روغنی) و لینولئیک اسید است که دارای خواص ضد روماتیسم و ضد آرتریت هستند. این خاصیت می‌تواند به کاهش تورم ناشی از این دو بیماری کمک کند. محققان در یک مطالعه منتشر شده در Journal of the German Society of Dermatology به خواص ضد التهابی روغن گشنیز اشاره کرده‌اند.
۲. گشنیز برای اختلالات پوست
خواص ضد عفونی کنندگی، سم زدایی، ضد قارچی و آنتی اکسیدانی گشنیز می‌تواند برای رفع اختلالات پوستی مانند اگزما، خشکی و عفونت‌های قارچی ایده‌آل باشد. همچنین روغن گشنیز توسط یک پزشک در مرکز پزشکی دانشگاه فرایبورگ آلمان برای خواص ضد التهابی و ضد میکروبی‌اش، ثبت شده است.
۳. گشنیز برای کلسترول خون
تخم گشنیز حاوی اسیدهای مفیدی مانند لینولئیک اسید، اولئیک اسید، پالمیتیک اسید، استئاریک اسید و آسکوربیک اسید (ویتامین C) است. بر طبق The Journal of Environmental Biology این ترکیبات می‌توانند برای کاهش سطح کلسترول بسیار مؤثر باشند. همچنین این اسیدها می‌توانند به کاهش رسوب کلسترول بد (LDL) در دیواره داخلی عروق و رگ‌ها کمک کنند.
کلسترول LDL منجر به بیماری‌های قلبی عروقی جدی مانند حملات قلبی، تصلب شرایین و سکته می‌شود. مهم‌تر از همه اینکه این گیاه می‌تواند به افزایش سطح کلسترول خوب یا HDL کمک کند؛ که می‌تواند از برخی بیماری‌ها پیشگیری نماید.
۴. گشنیز برای اسهال
اسانس‌های روغنی موجود در گشنیز حاوی اجزائی مانند برنئول و لینالول هستند که می‌توانند به هضم، عملکرد صحیح کبد و پیوند یا ارتباط روده‌ها کمک کنند. یک مطالعه منتشر شده در Ethnobotanical Leaflets اظهار می‌نماید از آنجایی که اجزائی مانند سینول، برنئول، لیمونن، آلفا-پینن و بتا-فلاندرن همگی دارای اثرات آنتی‌باکتریال هستند، گشنیز می‌تواند در تسکین اسهال میکروبی و قارچی مفید باشد.
همچنین گشنیز یک درمان خانگی محبوب برای جلوگیری از تهوع، استفراغ و اختلالات معده است.
۵. گشنیز برای تنظیم فشار خون
یک تحقیق منتشر شده در Journal of Ethnopharmacology اظهار می‌نماید که گشنیز ممکن است به پایین آوردن فشار خون کمک کند. مصرف گشنیز می‌تواند با ایجاد تعادل بین اثر کلسیم و استیل کولین (دو نوروترانسمیتر مهم سیستم عصبی) به گشاد شدن رگ‌های خونی کمک کند، که در نهایت منجر به کاهش فشار خون می‌شود. به این طریق گشنیز ریسک بیماری‌های قلبی عروقی و حوادثی همچون سکته را کاهش می‌دهد.
۶. گشنیز برای درمان زخم گوارشی
نشان داده شده که عصاره‌های خوراکی و اسانس‌های روغنی گشنیز، پتانسیل درمان التهاب روده بزرگ (IBD) را دارند. تحقیقات نشان می‌دهد که گشنیز خواص ضد التهابی و ضد درد دارد. ممکن است این خواص، آن را به گزینه خوبی برای پیشگیری از درمان بیماری التهابی روده (IBD) تبدیل کنند.
۷. گشنیز برای سلامت استخوان
گشنیز به عنوان یک منبع غنی از کلسیم می‌تواند برای افرادی که می‌خواهند از استخوان‌های خود محافظت کنند، بسیار ارزشمند باشد. کلسیم و بقیه مواد معدنی ضروری موجود در گشنیز می‌توانند به اجزاء تشکیل دهنده رشد مجدد استخوان و دوام آن کمک کنند و همچنین از استخوان‌ها در برابر پوکی استخوان حفاظت نمایند. اضافه نمودن حتی مقدار کمی از این گیاه به رژیم غذایی می‌تواند برای حفظ سلامت و استحکام استخوان‌های شما در آینده مفید باشد.
۸. گشنیز برای کمک به هضم غذا
گشنیز به دلیل غنی بودن از اسانس‌های روغنی می‌تواند به ترشح صحیح آنزیم‌ها و شیره معده در معده کمک کند. در نتیجه، این مسئله باعث تسهیل هضم و حرکات لوله گوارش یا پریستالسی می‌شود. همچنین می‌تواند در کاهش علائم بی اشتهایی مفید باشد.
مطالعات نشان داده‌اند اگر به طور مرتب در رژیم غذایی از برگ و تخم گشنیز استفاده شود، بی اشتهایی کاهش می‌یابد. مقدار کمی برگ یا تخم گشنیز در رژیم غذایی کودکان کوچک که احتمال ایجاد کولیک شکمی در آن‌ها بیشتر از بزرگسالان است، ممکن است سریعا مشکل آن‌ها را رفع کند.
شما می‌توانید برای تهیه قرص اطریفل گشنیزی نیاک (ضد نفخ و ضد رفلاکس) روی دکمه زیر کلیک کنید:
۹. گشنیز برای چشم
گشنیز سرشار از آنتی اکسیدان‌ها و مواد معدنی است که همه آن‌ها می‌توانند برای جلوگیری از اختلالات بینایی، تباهی لکه زرد و کاهش استرس و فشار روی چشم مفید باشند. همچنین برگ گشنیز حاوی بتاکاروتن است که می‌تواند به پیشگیری از برخی دیگر از بیماری‌هایی که بر چشم اثر می‌گذارند کمک کند و حتی اثرات تنزل بینایی را در افراد مسن معکوس نماید.
گشنیز یک ضد عفونی کننده خوب است و دارای خواص ضد میکروبی میباشد که ممکن است در برابر بیماری‌های واگیردار مانند التهاب ملتحمه محافظت‌کننده باشد. همچنین ممکن است در تهیه برخی از محصولات مراقبت از چشم، از روغن گشنیز استفاده شود.
۱۰. گشنیز برای دیابت
یک مطالعه منتشر شده در Food Chemistry نشان می‌دهد که به دلیل اثر تحریک کنندگی گشنیز بر غدد درون ریز، ممکن است ترشح انسولین از لوزالمعده بیشتر شده و در نتیجه سطح انسولین خون افزایش یابد. این مسئله می‌تواند جذب مناسب قند را تنظیم کند و منجر به کاهش سطح قند خون شود. این ویژگی برای مبتلایان به دیابت و سایر بیماری‌های مرتبط بسیار مفید است.
شما می‌توانید برای تهیه کپسول دیابت نیاک (پایین آورنده قند خون) که در ترکیبات آن از گشنیز هم استفاده شده است، روی دکمه زیر کلیک کنید:
مضرات گشنیز
خطرات بسیار کمی در رابطه با گشنیز وجود دارد. با این حال، مانند تقریبا هر ماده غذایی دیگری، توجه به واکنش آلرژیک پوست نسبت به گشنیز مهم است.
یکی از عوارض جانبی غیر معمول گشنیز این است که برخی از افراد شکایت می‌کنند که مصرف بیش از حد گشنیز باعث حساسیت بیشترشان در برابر نور خورشید می‌شود و آن‌ها را بیشتر مستعد آفتاب سوختگی می‌نماید.
مصرف گشنیز در بارداری
تا زمانی که تحقیقات بیشتری درباره این موضوع صورت گیرد، ممکن است لازم باشد زنان باردار از مصرف گشنیز خودداری کنند. بنابراین قبل از افزودن گشنیز به رژیم غذاییتان با پزشک مشورت نمایید و حتی در صورت اجازه پزشک حتما به واکنش بدن خود نیز توجه کنید.
جمع‌بندی
در این مقاله به ۱۰ خاصیت گشنیز برای سلامتی پرداختیم. این گیاه معطر منبع خوبی برای فیبر، کلسیم، منیزیم، منگنز و آهن است و همچنین حاوی اسانس‌های روغنی و اسیدهای مفید میباشد. می‌توانید برای بهره بردن از فواید این گیاه مغذی، برگ یا تخم گشنیز را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
شما می‌توانید برای تهیه قطره کارمینت پورسینا (ضد نفخ و اسپاسم) از طریق سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:
منبع: سایت organicfacts
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده‌اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمی‌شوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.
