از کودکی، بارها و بارها اسم زیره و خواص مختلف آن را از بزرگترهایمان شنیده‌ایم. از دیرباز، ایرانیان انواع مختلف زیره (زیره سبز یا زیره سیاه) را با اهداف درمانی و تغذیه‌ای مورد استفاده قرار می‌دادند و چه به عنوان ادویه، چه به عنوان دارو در رژیم غذایی خود مصرف می‌کردند. در این مقاله مجله سلامت مفید طب با ما همراه شوید تا در مورد زیره و خواص و تفاوت‌های زیره سبز و سیاه بیشتر بدانیم.
زیره چیست؟
دانه‌های زیره، این گیاه معطر، علاوه بر ایران در سایر مناطق جهان مانند کشورهای حوزه مدیترانه، چین و هند نیز به عنوان ادویه و داروی گیاهی شناخته و به کار برده می‌شدند. در تاریخ، خواص متعدد و گوناگونی از زیره مانند کاهنده چربی خون، کاهنده وزن، افزاینده شیر مادر و …. نام برده شده؛ اما در حال حاضر، تنها چند مورد از میان آنها اثبات شده و مورد تایید قرار گرفته‌اند.
زیره در ایران، در دو نوع سبز و سیاه یافت می‌شود؛ که نوع سیاه آن با نام‌های زیره کرمانی و زیره کوهی و نوع سبز آن، با نام کراویه شناخته می‌شود. زیره سبز، طعمی تندتر، رنگی روشن‌‌تر و دانه‌هایی درشت‌تر از زیره سیاه داشته و عطر و طعمی متمایز و قوی‌تر دارد. پیش از آن که تصمیم بر اضافه کردن این ماده به رژیم غذایی خود بگیرید؛ نیاز است تا با خواص اثبات شده این دو نوع زیره بیشتر آشنا شوید. پس با ما همراه باشید.
خواص زیره سبز
زیره سبز یا همان کراویه در بین مردم به عنوان درمان گستره وسیعی از بیماری‌ها، از سوءهاضمه تا اسهال و سردرد مورد استفاده قرار می‌گرفته است. در حال حاضر، نتایج مطالعات بعضی از این شواهد را تایید کرده و از آنها حمایت می‌کنند؛ که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.
-
بهبود هضم و جذب
در تایید باورهای گذشتگان، زیره سبز از طریق افزایش آنزیم‌های گوارشی و ترشح صفرا باعث ارتقا فرایند هضم و جذب شده و عملکرد دستگاه گوارش را بهبود می‌بخشد.
-
منبع غنی آهن
زیره سبز منبع بسیار غنی از آهن بوده، به طوری که در هر یک قاشق چایخوری، ۱.۴ میلی‌گرم آهن موجود میباشد. این میزان حدود ۲۰ درصد از نیاز روزانه ما به آهن را برطرف می‌نماید.
از آنجایی که با شیوع بسیار بالای فقر آهن روبرو می‌باشیم، این ماده غذایی با وجود این میزان آهن در خود، میتواند گزینه بسیار خوبی برای تامین آهن مورد نیاز مخصوصاً در خانم‌ها باشد.
-
اثرات آنتی‌اکسیدانی
زیره سبز همچنین حاوی ترکیباتی است که نقش آنتی اکسیدانی در بدن ایفا می‌کنند. این ترکیبات به عنوان یک سد دفاعی، از بدن در برابر رادیکال‌های آزاد تولید شده به دنبال استرس‌های محیطی و … دفاع می‌کند و از این طریق از بروز سرطان‌ها و … پیشگیری می‌نماید.
علاوه بر موارد گفته شده، مطالعات اثرات احتمالی را پیرامون، کاهش چربی خون و کاهش وزن، کمک به بهبود دیابت و سطح کلسترول خون بیان کرده‌اند. این اثرات به دنبال مصرف دوز های بالاتر زیره سبز، به شکل مکمل بوده و نیاز به بررسی‌های بیشتری برای نتیجه‌گیری نهایی و دقیق‌تر وجود دارد.
خواص زیره سیاه
زیره سیاه یا همان زیره کرمانی یا زیره کوهی به دنبال دارا بودن مقادیر بالایی از ویتامین‌ها و مواد معدنی، ارزش غذایی بالایی داشته و فواید متعددی برای آن در نظر گرفته شده است. در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.
-
کاهنده التهاب‌های مزمن
زیره سیاه به سبب دارا بودن ترکیبات گیاهی خاصی، میتواند تا حدودی فاکتورهای التهابی را کاهش داده و التهاب موجود در بدن را سرکوب نماید. به دنبال کاهش التهاب مزمن، ریسک بروز سایر بیماری‌های از جمله بیماری‌های قلبی و … کاهش می‌یابد؛ اگرچه برای نتیجه‌گیری نهایی در این حیطه نیاز به مطالعات بیشتری میباشد.
-
بهبود دهنده سیستم گوارش
زیره سیاه، میتواند علائم بیماری‌های دستگاه گوارش مانند سوءهاضمه، زخم معده و …. را کاهش دهد. بخشی از این ویژگی به اثر ضد‌میکروبی آن و تاثیر بر فلور نرمال دستگاه گوارش و بخش دیگر، به ایجاد حالت استراحت در عضلات دیواره دستگاه گوارش و کمک به بهبود عملکرد آن مربوط می‌گردد.
-
کمک کننده احتمالی به کاهش وزن
مطالعات انجام شده در این زمینه نشان دادند، مصرف روغن زیره سیاه میتواند در کاهش وزن و کاهش توده چربی موثر باشد. این روغن از طریق اثر بر باکتری‌های دستگاه گوارش و تنظیم هورمون‌ها بر اشتها و توده چربی اثر گذار میباشد. این نتایج تنها حاصل تعداد کمی مطالعه در این زمینه بوده؛ و باید منتظر نتایج سایر مطالعات در حال انجام باشیم.
زیره سیاه یا زیره سبز؟
در این مقاله تلاش کردیم تا هر چه بیشتر با خواص و ویژگی‌های این دو نوع زیره آشنا شویم. هر کدام از این دو نوع زیره خواص خاص خود را داشته و نمی‌توان به طور قطع، برتری یک نوع از آنها را بر دیگری بیان نمود.
از این رو، می‌توان توصیه کرد، در صورت عدم وجود آلرژی و حساسیت به هریک از این دو، می‌توان با در نظر گرفتن آنها به عنوان عضوی از سبد غذایی خود و خانواده‌مان قدمی رو به جلو در زمینه سلامتی و ارتقا کیفیت زندگی‌مان برداریم.
خرید محصولات زیره از داروخانه آنلاین دکتر اصیلی (مفید طب)
شما می‌توانید محصولات دارای زیره مانند قطره شیر افزا (افزایش ترشح شیر مادران شیرده)، قطره زیره گیاه اسانس (ضد نفخ و بهبود هضم غذا) و سایر محصولات و داروهای گیاهی را به آسانی از طریق سایت داروخانه آنلاین دکتر اصیلی (مفید طب) خریده و از مزایای آنها بهره ببرید.
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده‌اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمی‌شوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.
