جینکوبیلوبا گیاهی سرشار از آنتی اکسیدان است که برای افزایش سلامت مغز و درمان بیماری‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگرچه مکمل‌های غذایی معمولا حاوی عصاره برگ این گیاه هستند، استفاده از دانه‌های جینکوبیلوبا برای اهداف درمانی در طب سنتی چینی متداول است. در این مقاله از مجله سلامت مفید طب به بررسی خواص جینکوبیلوبا برای سلامتی و اثرات آن بر مشکلاتی مانند افسردگی و اضطراب می‌پردازیم. همچنین به این سوال که “آیا جینکوبیلوبا فشار خون را درمان می‌کند؟” پاسخ می‌دهیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
خواص جینکوبیلوبا برای سلامتی
گفته می‌شود جینکوبیلوبا به درمان یا پیشگیری از مشکلات سلامتی زیر کمک می‌کند:
- تباهی لکه زرد مرتبط با افزایش سن
- آلزایمر
- اضطراب
- آسم
- برونشیت
- افسردگی
- اختلال نعوظ
- خستگی
- آب سیاه
- فشار خون بالا
- مقاومت به انسولین
- بیماری ام اس
- بیماری سرخرگ محیطی
- اختلال عملکرد جنسی در زنان
- وزوز گوش
علاوه بر این، گفته می‌شود جینکوبیلوبا از حافظه محافظت می‌کند و به بهبودی (ریکاوری) بعد از سکته مغزی کمک می‌نماید.
مطالعات علمی برخی از این خواص جینکوبیلوبا (و نه همه آن‌ها) را تایید می‌کنند. در ادامه به چند مورد از خواص بالقوه جینکوبیلوبا برای سلامتی می‌پردازیم.
جینکوبیلوبا سرشار از آنتی اکسیدان
احتمالا دلیل بسیاری از ادعاها درباره خواص جینکوبیلوبا برای سلامتی، محتوای آنتی اکسیدان آن است. جینکو حاوی مقدار زیادی فلاونوئید و ترپنوئید است که ترکیباتی هستند که برای اثرات آنتی اکسیدانی قوی معروف‌اند.
آنتی اکسیدان‌ها با اثرات مخرب رادیکال‌های آزاد مبارزه و یا آن‌ها را خنثی می‌کنند. رادیکال‌های آزاد ذرات بسیار واکنش‌پذیری هستند که در طی عملکردهای متابولیک طبیعی مانند تبدیل غذا به انرژی یا سم زدایی، در بدن تولید می‌شوند.
این ذرات پتانسیل صدمه زدن به بافت‌های سالم را دارند؛ که این مسئله به تسریع پیری و ایجاد بیماری کمک می‌کند.
تحقیقات درباره اثرات آنتی اکسیدانی جینکوبیلوبا امیدوارکننده هستند. با این حال چگونگی عملکرد جینکو در این مورد و میزان موثر بودن آن در درمان بیماری‌های خاص مشخص نیست.
جینکوبیلوبا برای سلامت مغز
تا کنون مطالعاتی که اثر جینکوبیلوبا را روی کاهش سلامت مغز ناشی از افزایش سن آزمایش کرده‌اند، نتایج متفاوتی داشته‌اند.
یک بررسی بر مطالعاتی که از عصاره استاندارد شده جینکوبیلوبا (EGb 761) استفاده کرده بود، نشان داد که این مکمل در بیشتر موارد ابتلا به آلزایمر و زوال عقل عروقی و یا مختلط از پلاسیبو (دارونما) موثرتر است.
این بررسی نتوانست یک فایده ثابت را برای استفاده از جینکوبیلوبا در درمان مشکلات عصبی روان‌پزشکی تشخیص دهد.
شما می‌توانید برای تهیه قرص ممورکس ایران داروک (کمک به تقویت حافظه و رفع آلزایمر) از سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:
قرص ممورکس از عصاره خشک برگ‌های جینکوبیلوبا (Ginkgo biloba L) به روش علمی و استاندارد تهیه شده است.
جینکوبیلوبا برای سلامت چشم
تاثیرات و خواص جینکوبیلوبا برای درمان آب سیاه و سایر بیماری‌های چشم امیدوارکننده است. جینکوبیلوبا حاوی خواص طبیعی است که به عنوان آنتی اکسیدان عمل کرده و جریان خون را بهبود می‌بخشند. نشان داده شده که این اثر جینکوبیلوبا، دژنراسیون شبکیه را کاهش می‌دهد.
همچنین شواهدی از بهبود دید رنگی در بیماران مبتلا به رتینوپاتی دیابتی وجود دارد.
جینکوبیلوبا فشار خون بالا را درمان می‌کند؟
شاید برایتان سوال باشد که آیا جینکوبیلوبا فشار خون بالا را درمان می‌کند؟ بنا بر یک بررسی تحقیقاتی منتشر شده Phytomedicine در سال ۲۰۱۴، هنوز برای اینکه بگوییم جینکوبیلوبا می‌تواند به درمان فشار خون بالا کمک کند یا خیر بسیار زود است.
با این وجود، شش تا از نه آزمایش بالینی بررسی شده نشان داد که جینکوبیلوبا می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند. اما در سه آزمایش دیگر اثر قابل توجهی بر فشار خون مشاهده نشد.
از آن‌جایی که بیشتر مطالعات بررسی شده دارای نقص قابل توجه بودند، بنا بر اظهار نویسندگان این بررسی‌ها قبل از توصیه جینکوبیلوبا برای کنترل فشار خون به تحقیقات دقیق‌تری نیاز است.
شما می‌توانید برای مطالعه درباره روش‌های پایین آوردن فشار خون طب سنتی، مقاله «پایین آوردن فشار خون در طب سنتی» را مطالعه نمایید.
جینکوبیلوبا برای کاهش اضطراب
برخی تحقیقات نشان می‌دهند که استفاده از مکمل جینکوبیلوبا می‌تواند علائم اضطراب را کاهش دهد. تعدادی از مطالعات حیوانی کاهش علائم اضطراب را مشاهده کرده‌اند که می‌تواند مربوط به محتوای آنتی اکسیدانی جینکوبیلوبا باشد.
در یک مطالعه، ۱۷۰ فرد مبتلا به اضطراب فراگیر با ۲۴۰ یا ۴۸۰ میلی‌گرم جینکو و یا یک پلاسیبو تحت درمان قرار گرفتند. افراد درمان شده با دوز بالاتر جینکو، ۴۵% کاهش بیشتر در علائم اضطراب را گزارش دادند (در مقایسه با گروهی که به آن‌ها پلاسیبو داده شده بود).
در حالی که مصرف مکمل جینکوبیلوبا می‌تواند اضطراب را کاهش دهد، اما هنوز برای یک نتیجه گیری قطعی از تحقیقات موجود، زود است.
جینکوبیلوبا برای درمان افسردگی
طبق یک بررسی بر مطالعات حیوانی، مصرف مکمل جینکو می‌تواند به درمان علائم افسردگی کمک کند.
موش‌هایی که قبل از قرار گرفتن در یک موقعیت استرس‌زای اجتناب ناپذیر، جینکوبیلوبا دریافت کردند، نسبت به گروهی که این مکمل را دریافت نکرده بودند کمتر تحت تاثیر استرس قرار گرفتند.
این مطالعه نشان داد که این تاثیر مربوط به خواص ضد التهابی جینکوبیلوبا است که توانایی بدن را برای مقابله با وضعیتی که سطح هورمون استرس بالاست، بهبود می‌بخشد.
با این وجود، افسردگی وضعیتی پیچیده است که می‌تواند دلایل ریشه‌ای مختلفی داشته باشد.
برای درک بهتر ارتباط بین جینکوبیلوبا و نحوه‌ای که ممکن است بر افسردگی در انسان اثر بگذارد، تحقیقات بیشتری لازم است.
شما می‌توانید برای مطالعه درباره اثرات افسردگی روی مغز مقاله «با اثرات افسردگی روی مغز و روش‌های کاهش آن‌ها آشنا شوید» را مطالعه نمایید.
شما می‌توانید برای تهیه شربت جینکوویتون رها (تقویت حافظه و تمرکز) از سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:
شربت جینکو ویتون رها به واسطه‌ی برخورداری از جینکوبیلوبا به عنوان درمان کمکی در بهبود اختلالاتی که در اثرمحدودیت گردش خون مغزی حاصل می‌شوند مثل تضعیف حافظه، سرگیجه، خستگی، افسردگی، و وزوز گوش بسیار مفید و موثر است.
جینکوبیلوبا برای درمان سردرد و میگرن
در طب سنتی چینی، جینکوبیلوبا درمانی بسیار محبوب برای سردرد و میگرن است. تحقیقات بسیار کمی درباره توانایی جینکو برای درمان سردرد وجود دارد. با این وجود، بسته به دلیل اصلی سردرد ممکن است جینکوبیلوبا برای درمان آن مفید باشد.
برای مثال، می‌دانیم که جینکوبیلوبا دارای اثرات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است. در ضورتی که سردرد یا میگرن ناشی از استرس بیش از حد باشد، جینکو می‌تواند مفید واقع شود.
علاوه بر این، اگر سردرد به کاهش جریان خون یا انقباض عروق خونی مربوط باشد، توانایی جینکوبیلوبا در گشاد کردن عروق خونی می‌تواند باعث بهبود علائم شود. برعکس، برخی از میگرن‌ها به دلیل گشاد شدن بیش از حد عروق خونی ایجاد می‌شوند. در این موارد، ممکن است تاثیر جینکو کم باشد و یا هیچ تاثیری نداشته باشد.
این مثال‌ها به نوعی فقط استنتاج هستند و جای شواهد محکم را نمی‌گیرند.
اگر می‌خواهید برای درمان میگرن خود جینکوبیلوبا را امتحان کنید، بعید است که ضرری داشته باشد؛ اما ممکن است لزوما اثربخش هم نباشد.
شما می‌توانید برای تهیه قرص جینکوگل گل دارو (کمک به تقویت حافظه و کاهش وزوز گوش) از سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:
این محصول حاوی عصاره خشک استاندارد شده برگ جینکوبیلوبا است و در درمان و بهبود هرگونه اختلال و علائم مربوط به محدودیت گردش خون مغزی مثل کاهش قدرت حافظه، سرگیجه، سردرد، افسردگی، خستگی، اضطراب، وزوز گوش و همچنین اختلالات عروقی محیطی و بیماری آلزایمر اثر فوق‌العاده‌ای دارد.
جینکوبیلوبا برای درمان اختلالات جنسی
برخی از منابع نشان می‌دهند که جینکوبیلوبا می‌تواند اختلالات جنسی مانند اختلال نعوظ یا میل جنسی کم را درمان کند.
جینکوبیلوبا می‌تواند سطح نیتریک اکسید خون را بهبود بخشد که جریان خون را از طریق گشاد کردن رگ‌های خونی بهتر می‌کند. در نتیجه، ممکن است جینکو با بهبود جریان خون به آن نواحی بدن، برای درمان علائم مختلف اختلالات جنسی، مفید باشد.
برخی از تحقیقات استفاده از جینکوبیلوبا را برای درمان اختلالات جنسی ناشی از مصرف داروهای ضد افسردگی (SSRIs) بررسی کرده‌اند. نتایج نشان داد که در این موارد جینکو مؤثرتر از پلاسیبو (دارونما) نبود.
علاوه بر این، ممکن است جینکوبیلوبا با داروهای ضد افسردگی تداخل داشته باشد که می‌تواند اثربخشی آن‌ها را کاهش دهد.
یک مطالعه استفاده از جینکوبیلوبا را برای افزایش میل و رضایت جنسی در زنانی که تحت روان‌درمانی جنسی بودند مورد ارزیابی قرار داد. در این مطالعه، تاثیر استفاده از ترکیب جینکو و روان‌درمانی طولانی مدت‌تر از پلاسیبو بود؛ اما جینکو به تنهایی تاثیری نداشت.
اساس استفاده از جینکو برای درمان اختلالات جنسی منطقی است؛ اما در حال حاضر تحقیقات از آن پشتیبانی نمی‌کنند.
شما می‌توانید برای مطالعه بیشتر درباره روش‌های افزایش میل جنسی مقاله «۱۰ روش طبیعی و موثر برای افزایش میل جنسی» را مطالعه کنید.
دوز مصرفی جینکوبیلوبا
حالا که با خواص جینکوبیلوبا آشنا شدید، شاید برایتان سوال باشد که دوز مصرفی مناسب جینکوبیلوبا چقدر است. باید بگوییم که هیچ دوز استانداردی برای جینکوبیلوبا وجود ندارد. برای مطالعات تحقیقاتی که اثر این گیاه دارویی را بر بیماری‌ها و مشکلات مختلف مورد بررسی قرار داده‌اند، از فرمولاسیون‌ها و دوزهای مختلف استفاده شده است.
دوز مناسب شما به عوامل مختلفی مانند سن، جنسیت، سابقه پزشکی و فرمولاسیون مورد استفاده بستگی دارد.
شما می‌توانید برای تهیه قرص جینکو تیدی تولید دارو (کمک به بهبود عملکرد مغز) از سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:
قرص جینکو تیدی حاوی عصاره جینکوبیلوبابوده و برای تقویت حافظه و تمرکز بسیار مؤثر است. از این قرص همچنین برای بهبود عملکرد مغز و کاهش وزوز گوش نیز استفاده می‌شود.
عوارض جانبی جینکوبیلوبا
ممکن است جینکوبیلوبا منجر به عوارض جانبی زیر شود:
- واکنش‌های آلرژیک پوستی
- اسهال
- مشکلات گوارشی
- سرگیجه
- سر درد
- ضعف عضلانی
- تهوع
از آن‌جایی که جینکوبیلوبا می‌تواند بر انعقاد خون تاثیر داشته باشد، افراد مبتلا به اختلالات خون‌ریزی یا کسانی که داروها یا مکمل‌هایی که بر انعقاد خون تاثیر دارند مانند وارفارین، آسپرین، سیر، ویتامین E و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مصرف می‌کنند، نباید از این گیاه استفاده نمایند.
برخی از موارد خون‌ریزی در افرادی اتفاق افتاده است که از رقیق کننده خون دیگری استفاده نمی‌کرده‌اند. افراد مبتلا به صرع یا دیابت نیز باید از مصرف این گیاه پرهیز کنند؛ مگر اینکه تحت نظر پزشک متخصص مصرف شود.
زنان باردار نیز نباید جینکوبیلوبا مصرف کنند. جینکو حاوی ترکیبی به نام ginkgotoxin است. اگرچه بیشترین مقدار این ماده در دانه‌های جینکو یافت می‌شود، اما در مقادیر کم در برگ‌های این گیاه نیز وجود دارد. این ماده از لحاظ ساختاری مشابه ویتامین B6 است و نشان داده شده که فعالیت ویتامین B6 را مسدود می‌کند.
بر طبق یک گزارش موردی، زنی پس از خوردن مقدار زیادی مغز جینکو دچار تشنج تونیک کلونیک عمومی شده و سطح ویتامین B6 خون او کاهش یافت. پس از درمانی که شامل ویتامین B6 بود، علائم او برطرف شده و تشنج نیز عود نکرد.
جمع‌بندی
در این مقاله از مجله سلامت مفید طب به بررسی تعدادی از خواص جینکوبیلوبا برای سلامتی پرداختیم و همچنین عوارض جانبی احتمالی آن را بررسی کردیم.
همان‌طور که در این مقاله اشاره شد جینکوبیلوبا خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی قوی دارد و می‌تواند جریان خون را بهبود بخشد. این ویژگی‌ها پتانسیل تاثیرگذاری بر بسیاری از سیستم‌های بدن و بیماری‌ها را دارند. اگر چه هنوز درباره اثرگذاری این گیاه دارویی و تایید بسیاری از خواص آن، به تحقیقات علمی بیشتری نیاز است.
با وجود اینکه قرن‌هاست از جینکوبیلوبا استفاده می‌شود، هنوز نحوه عملکرد و تاثیرگذاری آن کاملا مشخص نشده و خوب است در نظر داشته باشید که بسیاری از تحقیقات موجود متناقض یا غیر قطعی هستند.
قبل از استفاده از جینکوبیلوبا (مانند هر گیاه دارویی دیگری) با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
شما می‌توانید برای تهیه انواع داروهای گیاهی ضد افسردگی و شادی آور از سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:
خرید داروهای گیاهی ضد افسردگی و شادی آور
منابع: سایت‌های verywellmind و healthline
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده‌اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمی‌شوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.
