زینک یا روی بعد از آهن دومین ماده معدنی مهم در بدن است که در بسیاری از فرایندهای حیاتی نقش دارد. این مینرال برای عملکرد سیستم ایمنی، واکنش‌های آنزیمی، سنتز پروتئین، التیام زخم، سلامت پوست و مو و موارد دیگر ضروری است. از آنجایی که زینک در بدن تولید و ذخیره نمی‌شود، تامین آن از طریق منابع غذایی و یا مکمل‌ها اهمیت پیدا می‌کند. مکمل‌های متنوع زینک در اغلب موارد به صورت ترکیب این ماده معدنی با دیگر ویتامین‌ها یا ریزمغذی‌ها تولید می‌شوند که به آن‌ها “زینک پلاس” می‌گویند. در این مقاله از مجله سلامت مفیدطب با بررسی همه چیز درباره زینک پلاس، فواید و عوارض مصرف زینک پلاس را به طور کامل بیان می‌کنیم.
زینک و اهمیت آن در کودکی و بزرگسالی
بدن همه افراد به انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری نیاز دارد تا عملکردهای اساسی آن درست و سالم پیش بروند. زینک Zink که در زبان فارسی به آن “روی” گفته می‌شود، در ترشح و فعال شدن بیش از ۱۰۰ آنزیم در بدن نقش بسزایی دارد. قبل از اینکه با فواید و عوارض مصرف زینک پلاس آشنا شویم، بهتر است کمی در مورد مینرال زینک و دلایل اهمیت آن صحبت کنیم.
این ماده معدنی برای تقویت سیستم ایمنی بدن ضرورت داشته و کافی بودن میزان آن در بدن، درصد درگیر شدن با عوامل بیماری‌زا را کاهش می‌دهد. از مهم‌ترین مزایا و خواص زینک برای کودکان و بزرگسالان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تقویت سیستم ایمنی و دفاعی بدن در برابر سرماخوردگی و دیگر بیماری‌ها
- تقویت پوست و زیبایی آن
- جلوگیری از ریزش مو و تقویت رشد مو
- کمک به استحکام بیشتر ناخن‌ها
- ضروری برای رشد طبیعی کودکان
- کمک به بهبود و التیام سریع‌تر زخم‌ها
- حفظ سلامت قلب
- بهبود قدرت باروری
- کمک به عملکرد حس بویایی و شنوایی
علائم کمبود زینک
برای اینکه همه چیز درباره زینک پلاس را بدانیم، لازم است با عواقب کمبود زینک آشنا شویم. از آنجا که اغلب نوزادان منحصرا از شیر مادر تغذیه می‌کنند، ممکن است زینک به میزان کافی برای بدن آن‌ها تامین نشود. همچنین برخی کودکان عادات غذایی مناسب یا اشتهای کافی ندارند که به همین دلیل دچار کمبود زینک می‌شوند. از مهم‌ترین علائم کمبود زینک در بدن کودکان می‌توان به مواردی همچون اختلال توجه، کاهش اشتها، اختلال‌های حرکتی، ضعف سیستم ایمنی بدن و… اشاره کرد.
مشکل کمبود زینک فقط به دوران کودکی ختم نمی‌شود. در واقع تمامی سنین به این میکرومینرال مهم احتیاج دارند. اگر در دوران بزرگسالی، زینک کافی تامین نشود، مشکلاتی مانند کاهش اشتها، نازک شدن موها، افزایش التهابات پوستی، ضعف سیستم ایمنی، طولانی شدن فرآیند التیام زخم و… به وجود می‌آیند.
چه کسانی باید مکمل زینک بخورند؟
در اولویت اول تامین زینک یا هر ریزمغذی دیگر بهتر است با رعایت رژیم غذایی مناسب و مصرف منابع غنی از آن ماده انجام شود. اما امروزه به دلیل مشغله‌های زندگی، استرس، مصرف غذاهای آماده و نیمه آماده، نداشتن فعالیت ورزشی و… دریافت ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری برای بدن دچار مشکل شده است. افراد زیادی ممکن است دچار کمبود زینک شوند، اما این اتفاق در گروه‌های زیر بسیار شایع‌تر است:
- گیاه‌خواران
- مصرف‌کنندگان الکل
- بیماران مبتلا به ناراحتی‌های گوارشی
- خانم‌های باردار و شیرده
- کودکان در حال رشد
- افراد دارای سوءتغذیه
- مبتلایان به بیماری‌های مزمن کلیه
- بیماران دارای کم خونی سلول داسی شکل
این اشخاص بیشتر از دیگران باید به تامین زینک مورد نیاز خود اهمیت بدهند. پزشکان مصرف انواع مکمل‌های حاوی زینک را به این گروه‌ها توصیه می‌کنند. در ادامه شما را با انواع مکمل‌های زینک پلاس آشنا کرده و فواید و عوارض مصرف زینک پلاس را بررسی می‌کنیم.
انواع مکمل‌های زینک پلاس
در مکمل‌های زینک پلاس، عنصر روی اصلی‌ترین ترکیب بوده و به آن یک یا چند ریزمغذی دیگر اضافه می‌شود. انواع ویتامین‌های گروه B، ویتامین C، مواد معدنی مانند آهن، کلسیم و منیزیم، از جمله مواد مغذی هستند که ممکن است در ترکیبات یک شربت یا قرص زینک پلاس مشاهده کنید. همچنین در برخی مکمل‌های حاوی روی از عصاره‌های گیاهی مانند اکیناسه، شیرین بیان، آلوئه ورا و… نیز استفاده می‌شود که در تقویت سیستم ایمنی به کار گرفته می‌شوند.
شرکت‌های داروسازی مختلف با برندهای متنوع اقدام به تولید انواع مکمل‌های زینک پلاس می‌کنند که بسته به موارد مصرف آن، ترکیبات مکمل متفاوت خواهد بود. در اغلب موارد ویتامین‌های گروه B از جمله B1، B2، B6، B12، بیوتین (B7)، فولیک اسید (B9) و پانتوتنیک اسید (B5) با زینک همراه می‌شوند. البته ویتامین C و همچنین بعضی از املاح معدنی مانند هیدروکسید آهن و کلسیم نیز در ترکیبات بعضی از آن‌ها به کار برده شده است.
مکمل‌های زینک پلاس به دو فرم کپسول یا قرص زینک پلاس و یا شربت زینک پلاس رایج هستند. در اغلب موارد شربت‌ها برای مصرف کودکان و قرص‌ها برای بزرگسالان در نظر گرفته می‌شود.
زینک پلاس ویتامین B
در اکثر مکمل‌های زینک پلاس، ویتامین‌های گروه B به چشم می‌خورد. این محصولات می‌توانند در بهبود رشد جسمی و ذهنی سنین رشد، سلامت پوست و مو، جلوگیری از ریزش مو، تقویت سیستم ایمنی و استحکام ناخن‌ها مورد استفاده قرار بگیرند. از جمله مشهورترین مکمل‌های زینک پلاس حاوی روی و ویتامین‌های گروه B می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کپسول زینک پلاس ۵ میلی‌گرم یوروویتال
- کپسول زینک پلاس ب کمپلکس دانا
- قرص زینک پلاس سوپرابیون
- کپسول زینک ویتال سان لایف
- قرص زینکو بست ب کمپلکس نوتری بست
زینک پلاس ویتامین C
ترکیب زینک به علاوه ویتامین ث از جمله مکمل‌هایی است که حتما همه شما نام آن را بارها شنیده‌اید. این نوع از مکمل‌های زینک پلاس در تقویت سیستم ایمنی، پیشگیری و کاهش مدت و شدت سرماخوردگی، افزایش رشد جسمی و ذهنی کودکان، حفظ سلامت پوست و جلوگیری از ریزش مو بسیار مفید هستند. برخی از محبوب‌ترین مکمل‌های حاوی زین و ویتامین C شامل موارد زیر هستند. توجه داشته باشید که قبل از تهیه این مکمل‌ها لازم است درمورد فواید و عوارض مصرف زینک پلاس با پزشک خود مشورت داشته باشید.
- کپسول ویتامین C زینک یوروویتال
- کپسول ویتامین C و زینک آپوویتال
- قرص زینک و ویتامین C سندروس
- قرص ویتامین C و زینک ساپلکس
زینک پلاس مواد معدنی
نوع دیگری از مکمل‌های زینک پلاس، از ترکیب این عنصر با برخی از مواد معدنی مهم مانند آهن، منیزیم، کلسیم، سیستین و… تولید می‌شوند. بسته به نوع ماده مینرال موجود در این مکمل‌ها نوع مصرف آن‌ها نیز متفاوت خواهد بود. چند نمونه از این مکمل‌ها را نام می‌بریم:
- قرص سیستین B6 زینک دانا (سیستین، ب۶ و زینک)
- قرص مگترا زد ام ای نیچرز اونلی (منیزیم و زینک)
- قرص زینک پلاس ویتاپی (کلسیم، آهن، ویتامین‌های B و C)
- کپسول زینک ب کمپلکس نیچرز پلنتی (ویتامین‌های B، منیزیم، E و C)
زینک پلاس مولتی ویتامین
اگر بخواهیم همه چیز درباره زینک پلاس را بیان کنیم، قطعا مکمل‌های زینک پلاسی که ترکیبی از عنصر روی به همراه انواع ویتامین‌ها مخصوصا ویتامین‌های گروه B و C هستند، اهمیت زیادی دارند. در ترکیبات این مکمل‌ها چند نوع از ریزمغذی‌ها با زینک همراه شده که خواص آن را دوچندان می‌کنند. این محصولات در اغلب موارد به عنوان مکمل‌های تقویت پوست، مو و ناخن شناخته می‌شوند و به کاهش ریزش مو، جوان‌سازی پوست و افزایش استحکام ناخن‌ها کمک می‌کنند. علاوه بر این در تقویت سیستم ایمنی و سلامت عمومی بدن نیز نقش مهمی ایفا می‌کنند. از محبوب‌ترین مکمل‌های زینک پلاس حاوی ترکیبی از ویتامین‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرص یونی زینک لیبرتی سوئیس
- سافت ژل زینکو هلث او پی دی فارما
- شربت زینک پلاس یوروویتال
- شربت زینک پلاس سوپرابیون
- کپسول زینک پلاس ۱۰ میلی‌گرم یوروویتال
- کپسول زینک پلاس مارینوکس
- شربت زینک پلاس استارول
فواید و عوارض مصرف زینک پلاس
همانطور که گفتیم مکمل‌های زینک پلاس بسته به نوع ترکیبات موجود در آن‌ها می‌توانند فواید متفاوتی داشته باشند. با این حال به واسطه وجود زینک در همه این مکمل‌ها، فوایدی همچون تقویت سیستم ایمنی بدن، تقویت پوست، مو و ناخن، بهبود التیام زخم‌ها، پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی، سلامت قلب و بهبود باروری را شامل می‌شوند.
اگر بخواهیم در مورد عوارض مصرف زینک پلاس صحبت کنیم، باز هم بسته به نوع محصول و ترکیبات موجود در آن، پاسخ متفاوت خواهد بود. توجه داشته باشید که در صورت مصرف صحیح مکمل‌های زینک پلاس طبق دستور تجویز پزشک و یا بروشور محصول، احتمال بروز عوارض جانبی بسیار کم خواهد بود. اما در غیر این صورت در اثر مصرف غیر اصولی ممکن است علائمی از قبیل اسهال، ضعف سیستم ایمنی، خواب آلودگی، سردرد، تپش قلب و معده درد ایجاد شود.
همه چیز درباره زینک پلاس، سوالات متداول
تا این بخش از مقاله در مورد انواع مکمل‌های زینک پلاس و فواید و عوارض مصرف زینک پلاس به طور کامل صحبت کردیم. در این قسمت سعی داریم به چند سوال متداول که در مورد این مکمل‌ها از کارشناسان ما پرسیده می‌شود، به صورت کوتاه پاسخ دهیم تا با همه چیز درباره زینک پلاس آشنا شوید.
قرص زینک پلاس و چاقی ارتباطی دارند؟
در مورد رابطه مصرف قرص زینک پلاس و چاقی اختلاف نظر وجود دارد. اما این مسئله وجود دارد که کمبود زینک در برخی افراد باعث کم شدن اشتها می‌گردد. لذا کسانی که دچار بی‌اشتهایی ناشی از کمبود زینک شده باشند، با مصرف این ماده معدنی اشتهای طبیعی خود را بدست آورده و میل بیشتری به غذا خوردن پیدا می‌کنند. لذا احتمال افزایش وزن در این افراد وجود دارد. با این حال طبق تحقیقات، هیچ نتیجه‌ای مبنی‌بر اینکه قرص زینک پلاس و چاقی به‌طور مستقیم با هم در ارتباط هستند، وجود ندارد؛ زیرا اغلب اشکال ویتامین‌ها فاقد کالری هستند و مصرف آنچه که کالری ندارد، افزایش وزن ایجاد نخواهد کرد.
بهترین زمان مصرف قرص زینک پلاس برای خانم ها چه زمانی است؟
خانم‌ها بیشتر از آقایان به مصرف زینک نیاز دارند. این ماده معدنی مهم می‌تواند بر تقویت باروری، جلوگیری از پوکی استخوان، تقویت پوست، جلوگیری از ریزش مو، تقویت سیستم ایمنی و کاهش عوارض سندروم پیش از قاعدگی خانم‌ها تاثیر بگذارد. بهترین زمان مصرف قرص زینک پلاس برای خانم ها در هنگام صرف وعده غذایی است، زیرا پروتئین‌های حیوانی می‌توانند به جذب بهتر زینک موجود در این قرص مکمل کمک کنند.
بهترین زمان مصرف شربت زینک پلاس برای کودکان چه وقتی است؟
بهترین زمان مصرف زینک پلاس برای کودکان، حداقل یک ساعت قبل و یا دو ساعت بعد از وعده غذایی است. چرا که زینک پلاس بهترین جذب خود را هنگامی دارد که معده خالی باشد. از آن جایی که مصرف این مکمل با معده خالی معمولا مشکلات گوارشی ایجاد می‌کند، توصیه می‌شود که همراه با غذا یا بعد از آن (با معده پر) میل شود. بنابراین “بهترین زمان مصرف شربت زینک پلاس” بستگی به بدن هر کودک دارد.
طریقه مصرف قرص زینک پلاس برای چاقی چگونه است؟
همانطور که قبلا هم گفتیم درمورد تاثیر قرص زینک پلاس بر افزایش وزن اختلاف نظر وجود دارد. این افزایش وزن که نمی‌توان آن را خیلی زیاد در نظر گرفت، معمولا برای افرادی اتفاق می‌افتد که دچار کاهش اشتها ناشی از کمبود زینک باشند. با این حال بهترین زمان برای مصرف قرص زینک پلاس حداقل ۱ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از غذا است. در این زمان مکمل‌های زینک بیشترین تاثیرگذاری را خواهند داشت.
شربت زینک پلاس برای قد کودکان موثر است؟
مصرف مکمل زینک روی رشد قدی کودکان تاثیر مثبت دارد. در یکی از مطالعات معتبر قد کودکانی که به مدت دو سال روزانه ۱۰ میلی گرم زینک دریافت کردند، ۰.۳۷ سانتی متر از کودکانی که این مکمل را دریافت نکردند، بیشتر بود. نکته مهم دیگر این است که کودکان دچار تاخیر رشد بیشتر از کودکان نرمال تحت تاثیر مثبت مصرف مکمل زینک قرار می‌گیرند.
بهترین قرص زینک پلاس خارجی کدام است؟
خیلیاز افراد تصور می‌کنند، برای خرید مکمل‌های با کیفیت، تنها باید از میان برندهای خارجی انتخاب خود را انجام دهند. در صورتی که این باور اشتباه است و امروزه بسیاری از شرکت‌های داروسازی داخل ایران نیز محصولات با کیفیت مطلوب و تاثیرگذاری مناسبی را تولید می‌کنند. علاوه بر این قیمت بالای مکمل‌های خارجی و مشکلات واردات آن‌ها باعث شده که این محصولات به سختی تهیه شوند. با این حال به عنوان یکی از بهترین قرص زینک پلاس خارجی می‌توان به یونی زینک محصول تحت لیسانس سوئیس و قرص‌های زینک پلاس یوروویتال تحت لیسانس کشور آلمان، اشاره کرد.
شما می‌توانید جهت خرید هر یک از این محصولات و دیگر مکمل‌های پرفروش زینک پلاس ایرانی و خارجی شامل انواع شربت، کپسول و قرص زینک به لینک زیر مراجعه کرده و سفارشات خود را ثبت کنید:
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده‌اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمی‌شوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید
