۱۲ ماده فوق‌العاده برای افزایش قدرت مغز و بهبود عملکرد آن

نوتروپیک‌ها داروها یا مکمل‌های طبیعی هستند که تاثیرات مفیدی روی عملکرد مغز در افراد سالم دارند. بسیاری از این مکمل‌ها می‌توانند حافظه، انگیزه، خلاقیت، هوشیاری و عملکرد شناختی کلی را تقویت کنند. همچنین نوتروپیک‌ها می‌توانند کاهش عملکرد مغزی مرتبط با افزایش سن را کم کنند. در این مقاله از مجله سلامت مفید طب ۱۰ مکمل نوتروپیک و ۲ ویتامین مهم را برای افزایش قدرت مغز و بهبود عملکرد آن معرفی می‌کنیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

روغن ماهی

مکمل روغن ماهی یک منبع غنی از دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) و ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) است. EPA و DHA دو نوع از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند. این اسیدهای چرب با بسیاری از فواید سلامتی، از جمله بهبود سلامت مغز مرتبط می‌باشند.

دوکوزاهگزانوئیک اسید یا DHA نقشی حیاتی در حفظ ساختار و عملکرد مغز دارد. در واقع، این اسید چرب حدود ۲۵% از چربی کلی و ۹۰% از چربی امگا ۳ موجود در سلول‌های مغز را تشکیل می‌دهد.

ایکوزاپنتانوئیک اسید یا EPA که دیگر اسید چرب امگا ۳ موجود در روغن ماهی است، دارای اثرات ضد التهابی بوده که می‌تواند از مغز در مقابل آسیب و پیری محافظت کند.

مصرف مکمل DHA با بهبود مهارت‌های تفکر، حافظه و زمان واکنش در افراد سالمی که مصرف DHA کمی دارند، مرتبط است. همچنین این مکمل می‌تواند برای افرادی که کاهش خفیف عملکرد مغز را تجربه می‌کنند، مفید باشد.

بر خلاف DHA، ایکوزاپنتانوئیک اسید یا EPA همیشه با افزایش قدرت مغز و بهبود عملکرد آن ارتباط ندارد. با این حال، این اسید چرب در افراد مبتلا به افسردگی با فوایدی مانند بهبود خلق و خو مرتبط است.

نشان داده شده که مصرف روغن ماهی که حاوی هر دوی این اسیدهای چرب است، کاهش عملکرد مغز مرتبط با پیری را کم می‌کند.

با این وجود، شواهد مبنی بر اثرات حفاظت کنندگی روغن ماهی بر مغز با هم متفاوت هستند.

در مجموع، بهترین راه دریافت امگا ۳ به میزان توصیه شده، خوردن دو وعده ماهی چرب در هفته است. در صورتی که مصرف ماهی برایتان مقدور نیست، مصرف مکمل می‌تواند مفید باشد. 

برای فهمیدن این‌که چه مقدار DHA و EPA و با چه نسبتی برای مغز مفید است، به تحقیقات بیشتری نیاز است. اما به‌طور کلی مصرف ۱ گرم از ترکیب DHA و EPA در روز برای حفظ سلامت مغز توصیه می‌شود.

شما می‌توانید برای تهیه کپسول امگازون هلث اید (کمک به تقویت سیستم ایمنی و بهبود سلامت مغز) از سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:

خرید کپسول امگازون

سافت ژل امگازون هلث اید، حاوی امگا ۳ استخراج شده از روغن ماهی است. این ماده مغذی برای بهبود سلامت مغز و قلب، تقویت سیستم ایمنی، رشد بهتر سیستم عصبی در جنین و نوزاد، بهبود قدرت یادگیری و … بسیار مؤثر است.

رزوراترول (Resveratrol)

رزوراترول یک آنتی اکسیدان است که به طور طبیعی در پوست میوه‌های بنفش و قرمز مانند انگور، تمشک و زغال اخته موجود است. همچنین این آنتی اکسیدان در شکلات و بادام زمینی نیز وجود دارد.

گفته می‌شود مصرف مکمل رزوراترول می‌تواند از زوال اسبک مغز (هیپوکامپ) که بخش مهمی از مغز و مرتبط با حافظه است، پیشگیری کند.

اگر این مسئله درست باشد، این آنتی اکسیدان می‌تواند کاهش عملکرد مغز مرتبط با افزایش سن را کند نماید.

همچنین مطالعات حیوانی نشان می‌دهند که رزوراترول می‌تواند حافظه و عملکرد مغز را بهبود بخشد.

علاوه بر این، یک مطالعه بر روی گروه کوچکی از افراد مسن سالم نشان داد که مصرف ۲۰۰ میلی‌گرم رزوراترول در روز به مدت ۲۶ هفته، حافظه را بهبود بخشید.

با این وجود، در حال حاضر مطالعات انسانی کافی برای اطمینان از اثرات رزوراترول وجود ندارد.

شما می‌توانید برای تهیه شراب زبیب نیاک (تقویت عمومی بدن) از سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:

خرید شراب زبیب

شراب طبیب نیاک، یک شربت گیاهی برای تقویت عمومی و افزایش انرژی بدن است. زنجبیل و میخک موجود در این محصول برای افزایش میل جنسی، بهبود سرد مزاجی و بهبود مشکلات عصبی کاربرد دارد. در ترکیبات این محصول از عصاره کشمش استفاده شده است که حاوی رزوراترول می‌باشد.

کراتین

کراتین یک ماده طبیعی است که نقش مهمی در متابولیسم انرژی دارد. این ماده به طور طبیعی در بدن (به مقدار بیشتر در ماهیچه‌ها و مقدار کمتری در مغز ) وجود دارد.

هر چند که استفاده از این ماده به صورت مکمل محبوبیت دارد، اما در برخی محصولات حیوانی مانند گوشت قرمز، ماهی و تخم مرغ نیز وجود دارد.

جالب است بدانید که مصرف مکمل کراتین می‌تواند حافظه و مهارت‌های تفکر را در افرادی که گوشت نمی‌خورند، بهبود بخشد.

کافئین

کافئین یک محرک طبیعی است که بیشتر در چای، قهوه و شکلات تلخ وجود دارد. با وجود این‌که مصرف کافئین از طریق مکمل نیز ممکن است، اما نیازی به آن نیست؛ زیرا می‌توانید آن را از طریق مصرف این مواد غذایی به راحتی دریافت کنید.

کافئین با تحریک مغز و سیستم عصبی مرکزی باعث می‌شود احساس خستگی کمتر و هوشیاری بیشتری داشته باشید.

در واقع، مطالعات نشان داده‌اند کافئین باعث می‌شود احساس انرژی بیشتری داشته باشید و حافظه، زمان واکنش و عملکرد کلی مغز را بهبود می‌بخشد.

مقدار کافئین موجود در یک فنجان قهوه (بسته به عواملی مانند طرز تهیه قهوه) می‌تواند متفاوت باشد اما معمولا ۵۰ تا ۴۰۰ میلی‌گرم است.

برای بیشتر افراد یک دوز حدود ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی‌گرم در روز به طور کلی بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود و برای بهره‌مندی از فواید کافئین کافی است.

با این وجود، مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند نتایج معکوس داشته باشد و با عوارض جانبی مانند اضطراب، تهوع و مشکل در خوابیدن مرتبط است.

شما می‌توانید برای تهیه قرص کافئین کارن (کمک به چربی سوزی و کاهش درد عضلانی) از سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:

خرید قرص کافئین

هر قرص کافئین کارن، حاوی ۲۰۰ میلی گرم کافئین می باشد. این محصول تأثیر قابل توجهی برافزایش چربی سوزی در بدن و افزایش قدرت انقباضی عضلات دارد و علاوه بر این به افزایش ظرفیت هوازی هر شخص نیز کمک می کند. مصرف این قرص برای کاهش خستگی و دردهای عضلانی نیز موثر است.

فسفاتیدیل سرین (Phosphatidylserine)

فسفاتیدیل سرین یک نوع از ترکیب چربی موسوم به فسفولیپید است که در مغز وجود دارد. گفته می‌شود که مصرف مکمل فسفاتیدیل سرین می‌تواند برای حفظ سلامت مغز مفید باشد.

مطالعات نشان می‌دهد که مصرف ۱۰۰ میلی‌گرم فسفاتیدیل سرین سه بار در روز، می‌تواند به کم کردن میزان کاهش در عملکرد مغز مرتبط با افزایش سن، کمک کند.

علاوه بر این، نشان داده شده که در افراد سالمی که تا ۴۰۰ میلی‌گرم در روز مکمل فسفاتیدیل سرین مصرف می‌کنند، مهارت‌های فکری و حافظه بهبود می‌یابد.

با این وجود برای درک کامل نحوه اثر این ماده بر عملکرد مغز باید مطالعات گسترده‌تری انجام شود.

استیل ال کارنیتین (Acetyl-L-carnitine)

استیل ال کارنیتین یک آمینو اسید است که به طور طبیعی در بدن تولید می‌شود. این آمینو اسید نقش مهمی در متابولیسم و مخصوصا تولید انرژی دارد.

ادعا می‌شود مصرف مکمل استیل ال کارنیتین باعث ایجاد احساس هوشیاری بیشتر، بهبود حافظه و کند شدن روند کاهش حافظه مرتبط با افزایش سن می‌شود.

برخی از مطالعات حیوانی نشان داده‌اند که مکمل‌های استیل ال کارنیتین می‌توانند از کاهش در عملکرد مغز مرتبط با سن جلوگیری کنند و ظرفیت یادگیری را افزایش دهند.

مطالعات در انسان نیز نشان داده است که این مکمل ممکن است مکملی مفید برای کند کردن روند کاهش در عملکرد مغز ناشی از افزایش سن، باشد. همچنین ممکن است برای بهبود عملکرد مغز در افراد مبتلا به زوال عقل خفیف یا آلزایمر نیز مفید باشد.

با این حال، تحقیقی برای نشان دادن اثرات مفید این مکمل بر افراد سالمی که کاهش عملکرد مغز ندارند، وجود ندارد.

استیل ال کارنیتین می‌تواند در درمان کاهش عملکرد مغز در افراد مسن و افراد مبتلا به اختلالات ذهنی مانند زوال عقل یا آلزایمر مفید باشد اما اثرات آن در افراد سالم هنوز ناشناخته است.

می‌توانید برای اطلاعات بیشتر درباره بیماری آلزایمر، مقاله «آلزایمر چیست؟ همه چیز درباره بیماری آلزایمر و علائم آن» را مطالعه نمایید.

شما می‌توانید برای خرید استیل ال کارنیتین برونسون از سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:

خرید قرص استیل ال کارنیتین

جینکوبیلوبا

جینکوبیلوبا یک مکمل گیاهی گرفته شده از درخت جینکوبیلوبا می‌باشد و مکملی محبوب است که بسیاری از افراد از آن برای افزایش قدرت مغز خود استفاده می‌کنند.

تصور می‌شود که این مکمل از طریق افزایش جریان خون در مغز عمل می‌کند و ادعا شده است عملکردهای مغز مانند تمرکز و حافظه را بهبود می‌بخشد.

با وجود استفاده گسترده از جینکوبیلوبا، نتایج مطالعاتی که اثرات آن را بررسی می‌کنند با هم متفاوت هستند. برخی از مطالعات نشان می‌دهند که مصرف مکمل جینکوبیلوبا می‌تواند به کم کردن کاهش عملکرد مغز مرتبط با سن کمک کند.

مطالعه‌ای بر افراد میانسال سالم نشان داد که مصرف مکمل جینکوبیلوبا به بهبود حافظه و مهارت‌های تفکر کمک نمود. با این وجود، همه مطالعات این فواید را نشان نداده‌اند.

جینکوبیلوبا می‌تواند به بهبود حافظه کوتاه مدت و مهارت‌های تفکر کمک کند. همچنین می‌تواند از مغز در مقابل کاهش عملکرد مرتبط با افزایش سن، محافظت نماید.

می‌توانید برای اطلاعات بیشتر درباره خواص جینکوبیلوبا، مقاله «خواص بی‌نظیر جینکوبیلوبا برای سلامتی و تاثیر آن بر مغز» را مطالعه نمایید.

شما می‌توانید برای تهیه قرص جینکوگل گل دارو (تقویت حافظه و کاهش وزوز گوش) از سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:

خرید قرص جینکوگل

قرص جینکوگل گل دارو حاوی عصاره خشک استاندارد شده برگ جینکوبیلوبا است و در درمان و بهبود هرگونه اختلال و علائم مربوط به محدودیت گردش خون مغزی مثل کاهش قدرت حافظه، سرگیجه، سردرد، افسردگی، خستگی، اضطراب، وزوز گوش و همچنین اختلالات عروقی محیطی و بیماری آلزایمر اثر فوق‌العاده‌ای دارد.

باکوپا منیری (Bacopa Monnieri)

باکوپا منیری گیاهی است که در طب‌های سنتی مانند آیورودا برای افزایش قدرت مغز و بهبود عملکرد آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

نشان داده شده که این مکمل مهارت‌های تفکر و تمرکز را هم در افراد سالم و هم در افراد مسنی که از کاهش عملکرد مغز رنج می برند، بهبود می‌بخشد.

با این حال نشان داده شده که فقط استفاده مکرر از باکوپا منیری چنین اثری دارد. به طور کلی، افراد حدود ۳۰۰ میلی‌گرم در روز از این مکمل استفاده می‌کنند و ممکن است حدود ۴ تا ۶ هفته طول بکشد تا متوجه نتایج آن شوند.

همچنین مطالعات بر روی باکوپا منیری نشان داده که این مکمل می‌تواند گاهی موجب اسهال و ناراحتی معده شود. بنابراین بسیاری از افراد توصیه می‌کنند که بهتر است همراه با غذا مصرف شود.

رودیولا رزا (Rhodiola rosea)

رودیولا رزا گیاهی است که اغلب در طب سنتی چینی برای بهبود سلامت عمومی و افزایش قدرت مغز و عملکرد آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

تصور می‌شود این مکمل گیاهی با کاهش خستگی، به بهبود پردازش ذهنی کمک می‌کند.

نشان داده شده افرادی که از رودیولا رزا استفاده می‌کنند، از کاهش خستگی و بهبود در عملکرد مغز بهره‌مند می‌شوند. با این حال، نتایج بررسی‌ها با هم متفاوت هستند.

یک بررسی جدید توسط European Food Safety Authority نتیجه‌گیری نمود که برای این‌که دانشمندان متوجه شوند که آیا رودیولا رزا می‌تواند این تاثیرات را داشته باشد یا خیر به تحقیقات بیشتری نیاز است.

رودیولا رزا می‌تواند با کاهش خستگی، به بهبود مهارت‌های تفکر کمک کند. با این حال برای حصول اطمینان در این مورد به تحقیقات بیشتری نیاز است.

اس آدنوزیل متیونین (S-Adenosyl methionine)

اس آدنوزیل متیونین (SAMe) ماده‌ای است که به‌طور طبیعی در بدن وجود دارد. از این ماده در واکنش‌های شیمیایی بدن برای ساخت و تجزیه ترکیبات مهمی مانند پروتئین‌ها، چربی‌ها و هورمون‌ها استفاده می‌شود.

این ماده می‌تواند برای افزایش اثر برخی از داروهای ضدافسردگی و همچنین کم کردن میزان کاهش در عملکرد مغزی که در افراد مبتلا به افسردگی مشاهده می‌شود، مفید باشد.

یک مطالعه نشان داد که افزودن اس آدنوزیل متیونین به نسخه‌های تجویزی ضد افسردگی افرادی که قبلا به درمان پاسخ نداده بودند، شانس بهبودی آن‌ها را تا حدود ۱۴% بیشتر می‌کند.

یک مطالعه جدیدتر نشان داد که در برخی از موارد، اس آدنوزیل متیونین می‌تواند به اندازه برخی از انواع داروهای ضد افسردگی مؤثر باشد.

با این حال، شواهدی مبنی بر مفید بودن این مکمل برای افرادی که به افسردگی مبتلا نیستند، وجود ندارد.

شما می‌توانید برای اطلاعات بیشتر درباره اثرات افسردگی روی مغز، مقاله «با اثرات افسردگی روی مغز و روش های کاهش آن‌ها آشنا شوید» را مطالعه نمایید.

تا اینجا با ۱۰ مکمل نوتروپیک برای افزایش قدرت مغز و بهبود عملکرد آن آشنا شدیم. در ادامه به ۲ ویتامین مهم برای این منظور می‌پردازیم.

ویتامین D برای پیشگیری از مشکلات ذهنی

ویتامین D بیشتر به خاطر عملکردش در تقویت استخوان‌ها و کمک به جلوگیری از پوکی استخوان معروف است. اما این ویتامین با عملکرد سالم مغز نیز ارتباط دارد.

برای فهم کامل اثرات ویتامین D بر مغز به تحقیقات بیشتری نیاز است؛ اما در حال حاضر نیز اطلاعات زیادی درباره اثرات مصرف کافی این ویتامین بر سلامت مغز داریم. در واقع، حفظ سطح سالم ویتامین D در بدن می‌تواند از بروز مشکلات ذهنی مانند افسردگی، اسکیزوفرنی، بیماری آلزایمر و زوال عقل جلوگیری کند.

نکته جالب توجه این است که نور خورشید پوست را برای تولید ویتامین D تحریک می‌کند و یک پیاده روی ۵ تا ۱۰ دقیقه‌ای بیرون از خانه، راهی ساده برای تامین دوز روزانه ویتامین D است.

همچنین ویتامین D در غذاهایی مانند ماهی‌های آب سرد (سالمون، ساردین، تن)، زرده تخم مرغ و شیر وجود دارد.

می‌توانید برای اطلاعات بیشتر درباره نقش ویتامین دی در بدن، مقاله «ویتامین D چیست و چه تاثیری در سلامتی بدن دارد؟» را مطالعه نمایید.

شما می‌توانید برای تهیه انواع قرص ویتامین D از سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:

خرید انواع قرص ویتامین D

ویتامین B12 برای تقویت مغز

ویتامین B12 نیز مانند ویتامین D دارای فواید ذهنی زیادی است. مصرف کافی این ویتامین می‌تواند انرژی را افزایش دهد، حافظه را بهبود بخشد و یادگیری چیزهای جدید را آسان‌تر کند. همچنین نشان داده شده که این ویتامین به بهبود خلق و خو و کاهش علائم افسردگی کمک می‌کند.  

ویتامین B12 مورد نیاز بدن را باید از طریق غذا و با مصرف محصولات حیوانی طبیعی مانند ماهی، مرغ و لبنیات و همچنین غلات کامل و غلات حاوی فیبر بالا تامین نمود. اما افراد مسن‌تر، گیاه‌خواران یا وگان‌ها و کسانی که در جذب مواد مغذی مشکل دارند، می‌توانند از مکمل‌های این ویتامین مفید برای افزایش قدرت مغز استفاده کنند.

شما می‌توانید برای تهیه شربت فروگلوبین ب ۱۲ ویتابیوتیکس از سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:

خرید شربت فروگلوبین

شرکت ویتابیوتیکس، با تهیه شربت آهن و ب۱۲ فروگلوبین به رفع تدریجی کم خونی، ضعف ایمنی، خستگی زیاد و بهبود تمرکز و افزایش انرژی در بزرگسالان و افزایش رشد قدی در کودکان کمک کرده است.

جمع‌بندی

در این مقاله از مجله سلامت مفید طب به معرفی ۱۲ ماده مفید برای افزایش قدرت مغز و بهبود عملکرد آن از جمله روغن ماهی، رزوراترول و جینکوبیلوبا پرداختیم.

همان‌طور که اشاره شد برخی از این مکمل‌های تقویت کننده مغز برای بهبود و حفظ سلامت مغز در همه افراد مفید هستند و برخی از آن‌ها فقط برای افرادی که دچار مشکلات ذهنی یا کمبود ماده خاصی هستند، مؤثرند.

شما می‌توانید برای تهیه محصولات مورد نظر خود از سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:

داروخانه آنلاین مفید طب

منابع: سایت های healthline و thrive.kaiserpermanente

توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده‌اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمی‌شوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.