احتمالاً همهی ما تاکنون در برنامههای علمی، اخبار، مجلات علمی، کتب طب سنتی یا از نزدیکانمان اسم خشخاش را شنیدهایم و تا حدودی هم با خواص آن آشناییم. دانههای گیاه خشخاش یا پاپاور برخلاف تصور عموم، هیچ خاصیت مخدری ندارد. این دانهها عصارهی بسیار خوش عطر و بویی دارند که فواید زیادی هم برای بدن ما دارد. روغن خشخاش از دانههای این گیاه استخراج میشود. این روغن از زمانهای قدیم به عنوان یک داروی مسکن گیاهی استفاده میشده است.
امروزه، علاوه بر مسکن بودن، خواص دیگری هم برای روغن پاپاور کشف و به تائید علمی رسیده که در ادامه میخواهیم بیشتر دربارهی آنها صحبت کنیم. پس اگر فکر میکنید خواص روغن خشخاش تنها به تسکین درد ختم میشود، در ادامهی این مطلب از مجله سلامت مفیدطب با ما همراه باشید تا شما را با عجیبترین خواص این روغن جادویی آشنا کنیم.
خشخاش چیست؟
گیاه خشخاش که با نامهای کوکنار یا پاپاور هم شناخته میشود، از دیرباز به عنوان یک گیاه دارویی شناخته میشده و قدیمیها از خواص آن نیز برای کاهش درد هم استفاده میکردند. این گیاه یک گیاه گلدار یک ساله است و طبع آن نیز از نظر بسیاری از اطبا طب سنتی سرد و خشک در نظر گرفته شده.
شاید جالب باشد که بدانید کاشت خشخاش به ۳۴۰۰ سال پیش از میلاد مسیح باز میگردد. این زمان به دوران سومریان مربوط میشود. در همان زمان هم سومریان به گیاه خشخاش لقب گیاه شادی آور داده بودند. در ادامه بیشتر از خواص روغن خشخاش و دانههای آن می گوییم.
ارزش غذایی دانههای خشخاش
همانطور که گفتیم، روغن خشخاش از دانههای این گیاه استخراج میشود. به همین دلیل بیشتر ریزمغذیهای دانهی خشخاش در روغن آن نیز یافت میشود. این ریزمغذیها را میتوانید در جدول زیر مشاهده کنید. ارزش غذایی ۱۰۰ گرم دانه خشخاش به صورت ریز است:
ریزمغذی | مقدار در هر ۱۰۰ گرم |
انرژی (کالری) | ۲۲۵ کیلوکالری |
کربوهیدرات | ۲۸.۱۳ گرم |
پروتئین | ۱۷.۹۹ گرم |
چربی اشباع و غیر اشباع | ۴۱.۵۶ گرم |
قند | ۲.۹۹ گرم |
فیبر | ۱۹.۵۰ گرم |
کلسیم | ۱۴۳۸ میلی گرم |
آهن | ۹.۷۶ میلی گرم |
منیزیم | ۳۴۷ میلی گرم |
پتاسیم | ۷۱۹ میلی گرم |
سدیم | ۲۶ میلی گرم |
زینک | ۷.۹۰ میلی گرم |
فسفر | ۸۷۰ میلی گرم |
ویتامین E | ۱.۷۷ میلی گرم |
ویتامین C | ۱ میلی گرم |
ویتامین B9 (فولیک اسید) | ۸۲ میکرو گرم |
کولین | ۸.۸۰ میلی گرم |
خواص روغن خشخاش برای سلامتی
در بخش قبل به ارزش غذایی و ریزمغذیهای موجود در دانههای خشخاش اشاره کردیم. این ریزمغذیها نشان میدهد که خواص روغن خشخاش چیزی بیشتر از تسکین درد است. در ادامهی این بخش شما را با عجیبترین خواص این گیاه آشنا میکنیم.
خواص روغن خشخاش برای پوست صورت
روغن خشخاش موضعی برای پوست صورت و بدن خواص زیادی دارد. همانطور که در جدول بالا میبینید، این گیاه سرشار از ویتامین E، اسیدهای چرب غیر اشباع و آنتی اکسیدان های طبیعی است. ویتامینهای محلول در چربی مانند ویتامین E و اسیدهای چرب رطوبت پوست را حفظ کرده و از بروز چین و چروک و پیری زودرس پوست جلوگیری میکنند.
علاوه بر این، آنتی اکسیدان های طبیعی مانند ویتامین C، زینک و ویتامین E موجود در روغن پاپاور، اثرات مخرب فعالیت رادیکالهای آزاد روی پوست را مهار کرده و به بهبود زخمها و آسیبهای پوست کمک میکند. این مواد مؤثر روغن خشخاش در کنار هم التهاب پوست ناشی از اگزما را نیز بهبود میدهند.
خواص روغن خشخاش برای مو
اسید لینولئیک و اسید اولئیک که جزو اسیدهای چرب امگا۶ و امگا۹ هستند، جزو اصلیترین مواد مغذی دانههای خشخاش محسوب میشوند. این دو در کنار ویتامین E، ویتامین C، زینک و منیزیم برای سلامت موها معجزه میکنند. این مواد مغذی در روغن خشخاش موضعی باعث تقویت ریشه موها برای ساخت تارهای ضخیمتر شده و فولیکولهای مو را برای رشد بیشتر مو تحریک میکند.
همچنین اگر ساقهی موهای خود را با این روغن ماساژ دهید، از ایجاد مو خوره جلوگیری میکند. برای بهبود شورهی سر نیز میتوانید روغن خشخاش را روی پوست سر خود ماساژ دهید.
خواص روغن خشخاش برای دردهای مفصلی
روغن خشخاش برای درد مفاصل نیز بسیار مفید است. این خاصیت خشخاش از سالها پیش هم به کار میرفت؛ اما امروزه که این خاصیت روغن پاپاور به صورت علمی هم به اثبات رسیده، از آن در داروهای گیاهی برای درد مفاصل نیز استفاده میکنند. این روغن گیاهی سرشار از ترکیبات ضد التهاب (اسیدهای چرب امگا ۶ و امگا۹) است که میتواند التهاب مفاصل را کاهش دهد. همچنین ترکیبات مسکن موجود در دانههای خشخاش، حساسیت اعصاب محیطی در ناحیه مفاصل را کاهش داده درد را نیز از بین میبرند.
در کنار اثر مسکن و ضد التهاب، ریزمغذیهایی از جمله منیزیم، زینک، ویتامین E و اسیدهای چرب روغن خشخاش باعث نرمی مفاصل میشود. همانطور که در بخش قبل گفتیم، مواد مؤثر خشخاش باعث تولید بیشتر کلاژن میشود. این کلاژن همراه با آب در بدن به بازسازی غضروفها میپردازد. پس ماساژ دادن مفاصل با روغن خشخاش، هم درد مفاصل را کاهش میدهد و هم باعث افزایش نرمی این نواحی میشود.
دانههای خشخاش برای تقویت استخوانها
این خاصیت یکی از فواید روغن خشخاش است که شما را متعجب میکند. زیرا در شرح خواص این روغن گیاهی از تقویت استخوان زیاد صحبت نمیشود. در صورتی که میزان بالای کلسیم در روغن خشخاش میتواند برای تقویت استخوانها در سنین پایین مؤثر باشد. استفاده از روغن خشخاش خوراکی به دلیل داشتن فسفر، کلسیم و منیزیم میتواند در افزایش تراکم بافت استخوانی مؤثر باشد. همچنین این ریز مغذیها در کنار هم به تولید بیشتر کلاژن کمک کرده و از آسیبهای شدید استخوانی جلوگیری میکند.
روغن خشخاش برای خواب بهتر
اختلالات خواب بیشتر بخاطر افزایش میزان اضطراب و استرس در مغز ایجاد میشود. بیشتر ما معمولاً در شرایط فشار کاری، اتفاقات ناگوار یا شرایط استرس زا دچار بی خوابی و بی قراری میشویم. در این مواقع میزان هورمون کورتیزول در بدن ما افزایش یافته و باعث هوشیاری و اختلالات خواب میشود. در این شرایط استفاده از روغن خشخاش موضعی یا خوراکی میتواند مؤثر باشد. آنتی اکسیدان های موجود در این روغن گیاهی، میزان هورمون کورتیزول را در مغز کاهش داده و هوشیاری ناشی از اضطراب و استرس را از بین میبرند. در نتیجه مغز دوباره عملکرد طبیعی خود را بدست میآورد و اختلالات خواب نیز بهبود مییابد.
خواص روغن خشخاش خوراکی برای گوارش
استفاده از روغن خشخاش خوراکی برای گوارش هم فواید زیادی دارد. یکی از پر استفاده ترین این خواص، درمان یبوست و تنبلی روده با روغن پاپاور است. این روغن گیاهی سرشار از فیبرهای گیاهی و طبیعی است که باعث افزایش حرکات روده و کاهش خشکی مدفوع میشوند. در نتیجه مصرف روغن خشخاش برای هضم غذا و دفع راحتتر نیز مؤثر است و سلامت روده را افزایش میدهد.
روغن خشخاش را چگونه تهیه کنیم؟
تا چند دهه پیش کارشناسان طب سنتی روغن خشخاش را به صورت دستی تهیه میکردند یا به افراد مشتاق طرز تهیه آن را آموزش میدادند. اما نکتهی مهم درباره استخراج دستی روغن پاپاور این است که در روشهای خانگی نکات مهمی رعایت نمیشود که ممکن است سمیت گیاه گرفته نشود. به همین دلیل استفاده از روغن خشخاش خانگی معمولاً عوارض زیادی برای افراد در پی داشت. از این رو، شرکتهای داروسازی گیاهی اقدام به استاندارد سازی و استخراج روغن خشخاش به صورت مکانیزه کردند.
شرکت داروسازی باریج اسانس یکی از همین شرکتهاست که روغن خشخاش موضعی خود را با کیفیت و خلوص بالا وارد بازار کرده است. شما میتوانید برای بهره مندی از خواص این روغن گیاهی، این محصول را با اطمینان خریداری کنید.
نحوه مصرف روغن خشخاش
نحوهی مصرف روغن خشخاش در ابتدا به نوع آن (خوراکی یا موضعی) بستگی دارد. برای استفاده از روغن خوراکی بهتر است با توجه به مشکل خود با دکتر داروساز یا پزشک مشورت کنید.
برای استفاده از روغن خشخاش موضعی جهت کاهش دردهای موضعی، روزی ۳ بار مقدار کافی از آن را در ناحیهی مورد نظر ماساژ دهید. روغن خشخاش موضعی باریج را میتوانید برای درد گوش نیز استفاده کنید. کافی است روزی سه بار و هر بار ۲ الی ۳ قطره از آن را در گوش خود بچکانید.
عوارض و مضرات روغن خشخاش
اگر از محصولات تائید شدهای مانند روغن خشخاش باریج استفاده کنید و در مصرف آن زیاده روی نکنید، عوارضی برای شما نخواهد داشت. البته بهتر است قبل از مصرف برای اطمینان از عدم حساسیت خود، چند قطره از محصول را روی دست خود بچکانید و یک ساعت صبر کنید. اگر نشانههای آلرژیک ظاهر نشد میتوانید با خیال راحت از این روغن گیاهی استفاده کنید.
احتیاط در مصرف روغن خشخاش
این روغن گیاهی نیز مانند همهی محصولات گیاهی، برای برخی از افراد در جامعه ممنوع است و ممکن است مشکل ایجاد کند. در ادامه به برخی از موارد ممنوعیت روغن خشخاش اشاره کردهایم:
- استفاده از روغن خشخاش در دوران بارداری و شیردهی ممنوع است.
- روغن خشخاش برای کودکان زیر ۵ سال نباید استفاده شود.
- افرادی که دچار آنفارکتوس مغزی، صرع، تشنج یا فلج شدهاند، باید این محصول را با احتیاط بیشتر و مشورت پزشک مصرف کنند.
- از مالیدن این روغن گیاهی به پشت سر خود بپرهیزید.
بهترین روغن خشخاش را از اینجا بخرید!
همانطور که در این مطلب خواندید، روغن خشخاش خواص متنوعتر و بیشتری از مسکن بودن دارد. این روغن گیاهی یکی از قدیمیترین و پرکاربردترین گیاهان دارویی در بین ما ایرانیان است و امروزه هم از آن در تولید محصولات گیاهی ضد درد استفاده میشود. شما میتوانید برای کاهش درد مفاصل، بی خوابی و افزایش سلامت پوست و موی خود از این روغن جادویی استفاده کنید.
برای خرید سریع و راحت روغن خشخاش یا سایر محصولات گیاهی مسکن و ضد درد، کافی است وارد اپلیکیشن یا وبسایت داروخانه آنلاین مفیدطب شوید. در مفیدطب میتوانید از بین بهترین برندها، محصول خود را انتخاب کنید و آن را تنها با چند کلیک سفارش دهید.
اگر تجربهای در استفاده از روغن خشخاش دارید، آن را با ما در میان بگذارید. همچنین اگر سوالی دربارهی این روغن گیاهی دارید، از ما بپرسید. ما سؤالات شما را با نظر دکتر داروساز پاسخ میدهیم.
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شدهاند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمیشوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.
2 دیدگاه دربارهٔ «عجیبترین خواص روغن خشخاش که نمیدانستید!»
ممنون از مقاله خوبتون
سلام دوست عزیز
خوشحالیم مطلب براتون مفید بوده
با آرزوی سلامتی برای شما🌺