آویشن باغی، آویشن معمولی یا آویشن (Thymus vulgaris) دارای خواص ضد میکروبی قوی است. آویشن گیاهی از خانواده نعناعیان است و اغلب به عنوان ادویه در پخت و پز استفاده می‌شود. باور بر این است که این گیاه معطر علاوه بر ویژگی طعم‌دهندگی، دارای خواص دارویی نیز میباشد. در این مقاله از مجله سلامت مفید طب به خواص آویشن و تاثیرات بی‌نظیر آن در درمان بیماری‌ها می‌پردازیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
آویشن چیست؟
آویشن گیاهی از خانواده نعناعیان است و معمولا به عنوان ادویه در آشپزی استفاده می‌شود. این گیاه برای اثرات ضد التهابی، ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی‌اش شناخته شده است و می‌تواند در درمان بیماری‌های بسیاری، از عفونت‌های روده‌ای گرفته تا بیماری‌های پوستی مفید باشد.
آویشن را می‌توان به صورت تازه یا خشک مصرف کرد و یا از اسانس روغنی آن برای آروماتراپی یا رایحه درمانی استفاده نمود. آویشن به صورت مکمل (شربت یا کپسول) نیز موجود است. از این گیاه در دمنوش‌ها، دهانشویه‌ها، ماسک‌های صورت و اسپری‌های بینی نیز استفاده می‌شود.
خواص آویشن
در طب جایگزین از آویشن می‌توان به صورت خوراکی، استفاده روی پوست، غرغره کردن و یا استنشاق استفاده کرد. این گیاه حاوی ترکیباتی مانند تیمول (یک فنول گیاهی مختص آویشن) است که برای کنترل یا خنثی کردن برخی از عفونت‌های باکتریایی، ویروسی، قارچی و انگلی شناخته شده است.
طرفداران آویشن آن را به عنوان درمانی طبیعی برای مجموعه گسترده‌ای از مشکلات سلامتی نامرتبط با هم معرفی می‌کنند. این بیماری‌ها و مشکلات عبارتند از:
- آکنه
- اضطراب
- آرتریت یا التهاب مفصل
- بدبویی دهان
- برونشیت
- کولیک یا قولنج
- سرفه
- زوال عقل
- درماتیت
- اسهال
- مشکل در ادرار کردن
- عفونت‌های گوش
- نفخ
- التهاب لثه
- ریزش مو
- لارنژیت
- اختلال عملکرد کبد
- کرامپ‌ها یا گرفتگی‌های دوران قاعدگی
- برفک دهان
- سندرم پیش از قاعدگی
- درد سیاتیک
- گلودرد
- ورم لوزه
- عفونت مجاری ادرار
- سیاه سرفه
همچنین باور بر این است که آویشن باعث تحریک اشتها، کنترل التهاب، تقویت عملکرد سیستم ایمنی و دفع حشرات می‌شود. برخی از این ادعاها بیشتر از بقیه توسط تحقیقات علمی تایید شده‌اند. مانند بسیاری از گیاهان دارویی دیگر، شواهد علمی برای تایید اثرات دارویی آویشن ضعیف هستند؛ با این حال آویشن برای درمان برخی از بیماری‌ها مفید است.
در ادامه به خواص آویشن برای درمان برخی از مشکلات و بیماری‌ها می‌پردازیم.
آویشن و اضطراب
متخصصان معتقدند که آروماتراپی با آویشن دارای اثرات ضد اضطرابی (کاهنده اضطراب) است. این ویژگی توسط آزمایشی در سال ۲۰۱۴ در Journal of Acute Disease تایید شده است. طبق این تحقیق موش‌هایی که تیمول را به صورت خوراکی با دوز ۲۰ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن دریافت کردند، هنگام گذراندن آزمون پیچ و خم استرس بسیار کمتری را تجربه نمودند (نسبت به موش‌هایی که این درمان را دریافت نکرده بودند).
آویشن برای درماتیت آتوپیک
مطابق مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۸ در International Immunopharmacology، استفاده از تیمول بر روی پوست افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک یک واکنش فیزیولوژیکی مستقیم ایجاد می‌کند. تیمول علاوه بر مهار ترکیبات التهابی معروف به سیتوکین‌ها، به کوچک شدن لایه‌های پوستی و اپیدرمی متورم (که مشخصه درماتیت است) کمک می‌کند.
علاوه بر این تیمول توانست از عفونت‌های ثانویه ناشی از باکتری استافیلوکوکوس اورئوس جلوگیری کند. این عارضه بسیار شایع هنگامی اتفاق می‌افتد که بافت‌های متورم به این باکتری اجازه می‌دهد از سطح پوست حرکت کرده و مخازنی زیر آن ایجاد نماید.
بنا بر گفته محققان اثرات ضد التهابی و ضد باکتریایی تیمول می‌تواند در کنترل درماتیت آتوپیک نقش داشته باشد.
آویشن برای سرفه
آویشن مدت‌هاست که به عنوان یک درمان خانگی برای سرفه، برونشیت و سایر بیماری‌های تنفسی استفاده می‌شود. گاهی اوقات از آویشن به صورت خوراکی برای درمان عفونت سینه و یا به صورت استنشاقی برای باز کردن راه تنفسی استفاده می‌شود. تعدادی شواهد بالینی برای این اثرات وجود دارد.
مطابق مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۳ در European Respiratory Journal، تیمول بر روی گیرنده‌های زبان، دهان، گلو و مجاری بینی به صورتی عمل می‌کند که می‌تواند سرفه را سرکوب نماید.
این مطالعه بر روی ۱۸ داوطلب انجام شد که هر کدام از آن‌ها در معرض محرک سرفه قرار داشتند. آن‌ها بعد از استفاده از اسپری بینی تیمول، تحت چندین آزمایش قرار گرفتند تا مواردی مانند نیاز به سرفه، تعداد سرفه‌ها و آستانه‌ای که در آن سرفه رخ می‌دهد در آن‌ها ارزیابی شود.
در حالی که اسپری بینی روی آستانه سرفه (نقطه‌ای که در آن سرفه در پاسخ به محرک رخ می‌دهد) تاثیری نداشت، تعداد و شدت سرفه‌ها و همچنین نیاز کلی به سرفه را به طور چشمگیری کاهش داد. مصرف کنندگان اعلام کردند که این اسپری تاثیر خنک کنندگی خوشایندی داشته است.
شما می‌توانید برای تهیه شربت آویشن تیمورانت رازک (سرماخوردگی، برونشیت و سرفه) روی دکمه زیر کلیک کنید. این شربت دارای اثرات ضد سرفه و خلط آوری است و همچنین تاثیر فوق‌العاده‌ای در بهبود بیماری‌های سرماخوردگی مجاری تنفسی فوقانی دارد.
آویشن برای عفونت روده
در مطالعات آزمایشگاهی نشان داده شده که تیمول یک باکتری روده‌ای خاص را که با بیماری روده مرتبط است خنثی می‌کند. در یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ در Scientific Reports، مرغ‌های تلقیح شده با باکتری بیماری زایی به نام کلستریدیوم پرفرنژنس، با ترکیبی از اسانس‌های روغنی حاوی ۲۵ درصد تیمول و ۲۵ درصد کارواکرول (یک فنول قوی دیگر که در آویشن وجود دارد) تغذیه شدند.
بعد از ۲۱ روز، پرندگان تحت درمان نسبت به آن‌هایی که تحت درمان نبودند، به مراتب باکتری‌های کمتری در روده خود داشتند. همچنین میزان ضایعات و مرگ‌های مرتبط با این باکتری در آن‌ها کمتر بود.
برای مشخص شدن اینکه آیا تاثیر مشابهی برای انواع دیگر باکتری کلستریدیوم برای انسان ایجاد می‌شود یا خیر، به تحقیقات بیشتری نیاز است.
آویشن برای دردهای قاعدگی
آویشن از زمان‌های دور برای خواص ضد درد و ضد اسپاسم شناخته شده است. بیشتر شواهد برای تایید این مسئله متفاوت هستند، اما یافته‌های امیدوارکننده‌ای در این رابطه وجود دارد.
در یک مطالعه منتشر شده در Journal of Research in Medical Science در سال ۲۰۱۲، به ۱۲۰ زن دانشجوی کالج برای درمان کرامپ‌های قاعدگی مکمل آویشن (چهار بار در روز) و یا ایبوپروفن (سه بار در روز) داده شد. بعد از دو ماه درمان، هر دو گروه سطح مشابهی از تسکین را اعلام کردند.
این نشان می‌دهد که آویشن می‌تواند جایگزینی مناسب و با عوارض کمتر برای ایبوپروفن باشد.
آویشن برای برفک دهان
مدت‌هاست که از ترکیب روغن آویشن و آب به عنوان درمانی برای بدبویی دهان و همچنین جهت پیشگیری از التهاب لثه و پیوره استفاده می‌شود. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد این ترکیب می‌تواند برفک دهان را درمان کند. برفک دهان یک عفونت متداول ناشی از قارچ کاندیدا آلبیکانس است.
بر طبق یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ در BMC Complementary and Alternative Medicine، تیمول توانست رشد کاندیدا آلبیکانس و دیگر سویه‌های کاندیدا را در تست آزمایشگاهی سرکوب کند. محققان بر این باورند که تیمول تولید ارگوسترول را مهار می‌کند. ارگوسترول یک ماده مشابه کلسترول است که برای رشد قارچ مورد نیاز است.
تیمول در ترکیب با داروی ضد قارچ نیستاتین، توانست ۸۷.۴ درصد از همه سویه‌های کاندیدا را از بین ببرد.
عوارض جانبی آویشن
آویشن برای استفاده در مقادیر معمولی در غذا معمولا بی خطر در نظر گرفته می‌شود. همچنین به نظر می‌رسد این گیاه در فرم مکمل غذایی نیز به خوبی تحمل می‌شود. با این حال، مصرف بیش از حد آویشن می‌تواند باعث ناراحتی معده، کرامپ یا گرفتگی، سردرد و سرگیجه شود.
برخلاف بیشتر اسانس‌های روغنی (روغن‌های ضروری)، اسانس روغنی آویشن می‌تواند به صورت خوراکی نیز استفاده شود؛ اگر چه مصرف خوراکی آن باید در مقادیر محدود باشد. از آنجایی که این روغن غلیظ است، ممکن است عوارض شناخته شده را تشدید نماید. اگر روغن آویشن بیش از حد مجاز استفاده شود، می‌تواند باعث هیپوتانسیون یا افت غیر عادی فشار خون شود.
همچنین حساسیت به آویشن مخصوصا در افرادی که به گیاهان خانواده نعناعیان حساس هستند، متداول است. این گیاهان شامل مواردی مانند پونه کوهی، اسطوخودوس و مریم گلی هستند. آلرژی می‌تواند با اسهال، تهوع و استفراغ بروز نماید.
در صورت استفاده از آویشن روی پوست ممکن است درماتیت تماسی آلرژیک ایجاد شود.
آویشن در بارداری
در دوران بارداری باید از مصرف روغن آویشن و مکمل‌های آن پرهیز نمود. تیمول تاثیراتی مشابه استروژن دارد که می‌تواند بر قاعدگی اثر بگذارد و ریسک سقط جنین را افزایش دهد. استفاده از آویشن در پخت و پز چنین اثری ندارد.
تداخلات آویشن
آویشن می‌تواند لخته شدن خون را کند نماید و ممکن است اثرات داروهای ضد انعقاد مانند وارفارین و کلوپیدوگرل را تقویت کند. این مسئله می‌تواند منجر به خونریزی و کبودی آسان شود. بنابراین باید مصرف روغن آویشن یا مکمل‌های آن را حداقل دو هفته قبل از عمل جراحی متوقف کنید تا از خونریزی بیش از حد جلوگیری شود.
افرادی که از داروهای فشار خون بالا استفاده می‌کنند، باید در مصرف روغن آویشن یا مکمل‌های آن احتیاط کنند. مصرف این دو (آویشن و داروهای فشار خون بالا) با هم می‌تواند منجر به افت غیر طبیعی فشار خون یا هیپوتانسیون شود.
برای جلوگیری از تداخلات، قبل از مصرف آویشن برای درمان هر بیماری، با پزشک خود صحبت کنید و به همه داروهایی که مصرف می‌کنید اشاره نمایید.
جمع‌بندی
در این مقاله از مجله سلامت مفید طب به خواص آویشن از جمله تاثیر آن برای درمان سرفه و عفونت روده پرداختیم. همان‌طور که اشاره شد مصرف این گیاه دارویی در مقادیر معمول برای پخت و پز معمولا بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود اما ممکن است برخی از افراد به آن حساسیت داشته باشند.
شما می‌توانید برای تهیه شربت آویشن و عسل کیمیاگر توس (ضد سرفه وخلط آور) از طریق سایت داروخانه آنلاین مفید طب (دکتر اصیلی) روی دکمه زیر کلیک کنید:
منبع: سایت verywellhealth
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده‌اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمی‌شوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.
