با IBS بیشتر آشنا شوید؛ پرسش و پاسخ درباره سندرم روده تحریک پذیر

سندرم روده تحریک پذیر، اختلالی در روده است که باعث علائم آزاردهنده‌ای مانند دل درد، یبوست یا اسهال می‌شود. این سندرم در افراد به علت‌های متنوعی بروز پیدا می‌کند و توصیه‌های مختلفی برای کنترل آن داده می‌شود. در این مقاله مجله سلامت مفید طب، ضمن آشنایی با این اختلال و علل، انواع و سن ابتلا به آن، پرسش و پاسخ درباره IBS یا سندرم روده تحریک پذیر با دکتر ضحا مرتضوی را خواهیم داشت. همچنین ویدئوی مربوط به این پرسش و پاسخ را در انتهای مقاله می‌توانید مشاهده کنید. پس تا انتهای مطلب همراه ما باشید.

تعریف سندرم روده تحریک پذیر

وقتی از سندرم روده­‌ی تحریک پذیر صحبت میکنیم، در مورد مجموعه‌ای از نشانه‌ها صحبت می‌کنیم و شاید نتوان اسم آن را بیماری گذاشت. زمانی که تعامل و ارتباط بین اعصاب و مغز و دستگاه گوارش و اساساً روده دچار اختلال و عدم تعادل شود، IBS به وجود می‌آید که ممکن است باعث به وجود آمدن یک سری علائم در فرد شود.

در این باره بیشتر بدانید در مقاله: سندرم روده تحریک پذیر چیست؟

علت‎ ابتلا به IBS

علت ابتلا به IBS مشخص نیست، اما گمانه‌زنی‌هایی در مورد آن می­‌شود. ممکن است حساسیت به برخی از غذاها، بیماری‌هایی مثل فیبرومیالژیا، خستگی مزمن، افسردگی و اضطراب یا سوء هاضمه، علل زمینه‌­ای ابتلا به IBS باشند. گاهی هم در بعضی از مطالعات گفته شده است که رد شدن سریع و یا آرام غذا در روده می‌­تواند باعث تحریک و بروز علائم IBS شود.

سن ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر

معمولا قبل از ۵۰ سالگی شروع می­‌شود. اینکه فرد بعد از ۵۰ سالگی دچار ابتلا به علائم IBS شود امری بعید است. اما افراد زیادی در طول زندگی درگیر این سندرم می‌­شوند. درمان بخصوصی ندارد و بیشتر باید علائم آن کنترل و مدیریت شود.

انواع IBS

IBS سه نوع مختلف دارد که نوع اول آن نوع IBS C یا IBS Constipation است که علامت یبوست در این افراد غالب است. نوع بعدی IBS D یا Diarrhea است که اسهال در آن­ها غالب است. و نوع سوم میکس یا A/M است یعنی IBS نوع A یا M باشد که ممکن است اسهال و یبوست به تناوب در فرد اتفاق بیافتد. علامت شایع دیگری که احتمالا در تمام نوع‌های IBSها اتفاق بیافتد، کرامپ‌­های شایع یا دردهای شکمی است. ممکن است IBS بعد از عفونت یا بعد از دیورتیکولیت (Diverticulitis) که یک نوع التهاب در زوائد روده است، به وجود بیاید. که جز انواع دیگر حساب می­‌شود اما در اساس فرق زیادی با نوع­‌های اصلی ندارد.

پرسش و پاسخ درباره سندرم روده تحریک پذیر

آیا سندرم روده تحریک پذیر خطرناک است؟

خطرناک بودن آن بستگی به شدت آن دارد. و شاید به خودی خود آنچنان تهدیدی برای زندگی نباشد.

آیا تهوع و‌ استفراغ می‌توانند از علائم IBS باشند­؟

۱۰ درصد افرادی که دچار IBS  با علامت غالب یبوست هستند تهوع را احساس می‌کنند بخصوص زمانی که صبح از خواب بیدار می­‌شوند. اگر IBS شدید و کنترل نشده باشد در هر نوعی ممکن است افراد تهوع و بعد استفراغ را تجربه کنند.

آیا سندرم روده‌­ی تحریک پذیر باعث لاغری و ریزش مو فرد می‌شود؟

احساس نفخ یا دل درد یا تهوع خود به خود باعث از دست رفتن اشتها فرد می‌شود. طبیعتا به دنبال این کاهش اشتها، فرد غذا، کالری و ریز مغذی­‌های کمتری دریافت می‌کند. این کاهش ریز مغذی هم ممکن است منجر به ریزش موی فرد شود. همچنین کاهش وزن ناگهانی که فرد مبتلا به IBS ممکن است دچارش شود می‌تواند باعث ایجاد شوک و درنتیجه ریزش مو شود.

آیا کمر درد و پهلو درد از علائم این IBS هستند­؟

چنین چیزی کمتر اتفاق می‌افتد. اما در مطالعات بالینی مشخص شده است که IBS و حملات IBS تا حدی دردهایی را که کمر را درگیر می‌­کنند و در کمر پخش می‌شوند، به همراه دارد.

آیا سندرم روده تحریک پذیر باعث تنگی نفس یا تپش قلب می‌شود؟

زمانی که فرد احساس پر بودن می­کند و دستگاه گوارشش تخلیه نشده است. و یا زمانی که نفخ زیادی دارد، ممکن است تنگی نفس را تجربه کند. اگر زمان زیادی به IBS توجه نکنید، و درمانی برایش انجام ندهید، در موارد شدید ممکن است فرد فارق از علائم شایع، احساس تپش قلب و تنگی نفس هم داشته باشد.

ارتباط سندرم روده تحریک پذیر و قاعدگی خانم‌ها چیست؟

ارتباط IBS با قاعدگی را از دو جهت می­‌توان نگاه کرد. اول اینکه معمولاً فرد مبتلا به IBS در زمان قاعدگی علائم IBS اش تشدید می­‌شود. از طرفی افراد مبتلا به IBS معمولا پریود­های دردناک­تری هم دارند. و معمولاً سندرم پیش از قاعدگی (PMS) هم در آن­‌ها پررنگ‌­تر است. بنابراین قاعدگی و IBS هر دو می‌­توانند روی هم اثر شدید کننده داشته باشند.

درمان و داروهای سندرم روده تحریک پذیر

همانطور که گفته شد، شاید به کار بردن کلمه «درمان» برای این سندرم درست نباشد. اما برای «کنترل» آن، در وهله اول اصلاح سبک زندگی و اصلاح تغذیه فرد است. بعد از این اصلاح، مصرف بعضی از داروها که توسط پزشک با توجه به علامت غالب در نوع IBS تجویز می­‌شوند، انجام می‌شود.

بعضی از داروها متاسفانه هنوز در ایران موجود نیستند؛ با این حال داروها­یی که پرمصرف‌­تر هستند و معمولاً هم اثر خوبی دارند در ایران هستند که پزشک با توجه به شرایط بیمار می‌­تواند آن­ها را تجویز کند. در بعضی از مطالعات گفته می‌­شود که بعضی از فرآورده­‌های غیر دارویی مثل پروبیوتیک­‌ها می­‌توانند علائم IBS را کاهش و تخفیف دهند. اما چنین چیزی هنوز قطعی نیست.

همچنین برخی از ترکیبات گیاهی مثل نعناع فلفلی خاصیت کمتر کردن دردهای شکمی IBS را دارند.

شرکت گیاه اسانس، کپسول کولمیگان را که حاوی روغن نعناع فلفلی است، برای کنترل علائم سندرم روده تحریک پذیر تولید کرده است. در صورت نیاز می‌توانید این داروی گیاهی را از داروخانه آنلاین مفید طب خریداری نمایید.

بعضی ملین­‌های گیاهی ممکن است در برخی موارد در صورتی که خودشان باعث تحریک روده نشوند، برای رفع یبوست IBS تجویز شوند.

از طرفی اصلاح تغذیه هم یکی از راه­‌ها می‌باشد. اما این اصلاح و تنظیم رژیم غذایی در انواع IBS متفاوت است. مثلا فردی که مبتلا به IBS با غلبه‌­ی یبوست می­‌باشد بهتر است فیبر زیادی دریافت کند، یا غذاهای حاوی سوربیتول استفاده کند. چنین چیزی در شخصی که IBS با علامت غالب اسهال دارد برعکس است.

ویدئوی پرسش و پاسخ درباره سندرم روده تحریک پذیر

در ویدئوی زیر، برای مشاهده پرسش و پاسخ درباره سندرم روده تحریک پذیر با خانم دکتر ضحا مرتضوی و تیم محتوای مجله سلامت مفید طب همراه باشید:

جمع بندی

در این مقاله با سندرم روده تحریک پذیر آشنا شدید و علل ابتلا و انواع این اختلال مربوط به روده را شناختید. همچنین پرسش‌های متداول در رابطه با این سندرم را که به اسم IBS نیز معروف است، نیز پاسخ دادیم. برای کنترل این اختلال، داروهای متنوعی تجویز می‌شود و نیز ترکیبات گیاهی مختلفی مانند نعناع فلفلی توصیه می‌شود که می‌تواند باعث کمتر شدن دردهای شکمی شود.

شاید علاقه‌مند باشید: فواید روغن نعناع فلفلی برای درمان سندرم روده تحریک‌پذیر

در صورتی که سوال یا نظری درباره این سندرم و داروهای مرتبط با آن دارید، در قسمت نظرات این مطلب و یا صفحه محصولات مربوطه آن در سایت داروخانه آنلاین مفید طب کامنت کنید تا متخصصین ما به آن‌ها پاسخ دهند.

شما می‌توانید کپسول کولمیگان را که حاوی روغن نعناع فلفلی است، به راحتی و طی یک خرید اینترنتی آسان از داروخانه آنلاین مفید طب خریداری کرده و در محل مورد نظر تحویل بگیرید.

خرید کپسول کولمیگان