بیماری خروسک یا کروپ به التهاب حنجره، نای و نایژه‌های اصلی گفته می‌شود. از آنجا که مجاری تنفسی در کودکان تنگ‌تر است، ریسک ابتلا به بیماری خروسک در آن‌ها خیلی بیشتر میباشد. این بیماری معمولا در سنین ۶ ماه تا ۳ سال مشاهده می‌شود ولی در هر سنی می‌تواند رخ دهد. بیماری خروسک راه‌های هوایی منتهی به ریه را تحت تاثیر قرار می‌دهد و علائم مشخصه آن سرفه‌های شدید و ایجاد صدای خشن است. در این مقاله از مجله سلامت مفیدطب اطلاعات کاملی راجع به این بیماری، علائم و روش‌های درمانی آن ارائه میکنیم. همچنین درمورد اینکه بهترین شربت برای خروسک کودکان کدام است نیز صحبت خواهیم کرد.
بیماری خروسک در کودکان و بزرگسالان
خروسک یا لارنگوتراکئوبرونشیت (laryngotracheobronchitis) که با نام کروپ (Croup) نیز شناخته می‌شود، عفونتی در سیستم تنفس فوقانی است که با انسداد تنفس و سرفه همراه میباشد. این بیماری ناشی از التهاب حنجره، نای و نایژه‌های اصلی است و بیشتر در فصل پاییز و زمستان رخ می‌دهد. عامل اصلی بیماری خروسک آلودگی ویروسی مجرای هوای فوقانی میباشد که این عفونت موجب بروز التهاب در داخل گلو می‌گردد. در نتیجه مشکلات تنفسی و علائمی مانند سرفه با صدای خشن و گرفتگی صدا منجر می‌شود.
همانطور که گفتیم بیماری خروسک در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد اما به دلیل تنگ بودن مجاری تنفسی در کودکان ریسک ابتلا به انسداد مجاری هوایی در سنین ۶ ماه تا ۳ سال بیشتر است. چنانچه یکی از افراد خانواده به این بیماری مبتلا شود، خطر ابتلای سایر اعضای خانواده ۱۵ درصد است. بیماری خروسک در بزرگسالان و نوجوانان به ندرت دیده می‌شود.
آیا بیماری خروسک خطرناک است؟
خروسک می‌تواند توسط آلرژی، باکتری‌ها یا عوامل تحریک‌کننده استنشاق‌شده ایجاد شود اما در اغلب موارد ناشی از یک ویروس است. به استثنای مواردی که خروسک کودکان ناشی از آلرژی و عوامل تحریک‌کننده باشد، در بقیه موارد ویروسی که باعث ایجاد خروسک می‌شود واگیردار است. لذا تا زمانی که علائم بیماری کودک از بین نرود، لازم است در خانه بماند.
امروزه بیماری خروسک به اندازه قبل خطرناک نیست. چرا که واکسن‌های سرخک، دیفتری و هموفیلوس آنفولانزا، کودکان را در مقابل برخی انواع خطرناک خروسک محافظت می‌کنند. از همین رو این روزها خروسک در بیشتر موارد خفیف بوده و در عرض یک هفته بدون مشکلی رفع می‌شوند. با این حال اگر کودک به نوع شدیدتری از خروسک مبتلا شود، احتمال بروز مشکلات جدی تنفسی وجود دارد. در چنین شرایطی لازم است کودک در بیمارستان بستری شود.
علائم خروسک در کودکان
به دلیل التهاب و تورمی که خروسک در ناحیه گلو و حنجره ایجاد می‌کند، صدای سرفه در کودکان مبتلا به این بیماری خشن و بم میباشد. در واقع سرفه‌های ناشی از بیماری خروسک آن‌قدر متمایز است که پزشک فقط با گوش دادن به سرفه کودک می‌تواند آن را تشخیص دهد.
خروسک معمولا چند روز بعد از بروز علائم سرماخوردگی خود را نشان می‌دهد و شب‌ها شدیدتر می‌شود. در ادامه روند بیماری، کودک ممکن است دچار سختی در تنفس یا استریدور (به معنی سوت تنفسی) شود که صدای زیر جیغ‌مانند به هنگام مرحله دم از ریه شنیده می‌شود. تب پایین نیز می‌تواند از علائم خروسک باشد. در اغلب موارد این بیماری در دو یا سه شب اول شدیدتر است و معمولا در عرض حدود یک هفته خوب می‌شود. در ادامه درمورد روش‌های درمان این بیماری و بهترین شربت برای خروسک صحبت میکنیم.
عوامل موثر در بیماری خروسک
همانطور که گفتیم عامل اصلی ایجاد بیماری خروسک یک ویروس است. در اغلب مواقع ویروس پاراآنفولانزا باعث رخ دادن این مشکل می‌شود اما ویروس‌های دیگری مانند ویروس سین‌سیشیال تنفسی؛ RSV، آدنوویروس، آنفلوانزا و سرخک نیز می‌توانند باعث بروز خروسک شوند.
درمان سریع خروسک کودکان
اگر اولین باری است که فرزندتان علائم خروسک را نشان می‌دهد، فورا به پزشک مراجعه کنید. در صورت تایید پزشک و خفیف بودن بیماری می‌توانید کودک را در منزل درمان کنید. جهت درمان سریع خروسک کودکان ممکن است پزشک از آمپول‌های ویال یا خوراکی کورتون یا استروئیدها کمک بگیرد. البته درمان خروسک از طریق استروئیدها بیشتر در مواردی که حال کودک وخیم شده باشد مورد استفاده قرار می‌گیرد. در موارد خفیف‌تر می‌توانید با راهنمایی پزشک از راهکارهای درمان خانگی خروسک کودکان کمک بگیرید.
بهترین شربت برای خروسک کودکان
همانطور که در بخش قبل اشاره کردیم، کورتیکوستروئیدهایی همچون دگزامتازون و بودزوئید را می‌توان به عنوان درمان سریع خروسک کودکان نام برد. این داروها معمولا بعد از حدود شش ساعت بهبودی قابل توجهی ایجاد خواهند کرد. با اینکه می‌توان این داروها را از طریق تزریق یا تنفسی نیز دریافت کرد، اما مصرف خوراکی آن‌ها ترجیح داده می‌شود.
در بیماری خروسک، استفاده از شربت‌های سرفه که معمولا حاوی دکسترومتورفان یا گایافنزین هستند، توصیه نمی‌شود. همچنین از آنجایی که خروسک معمولا ویروسی است، از آنتی‌بیوتیک‌ها نیز استفاده نمی‌شود، مگر آنکه عامل بیماری یک عفونت باکتریایی تشخیص داده شود. ممکن است برایتان سوال پیش بیاید که آیا شربت دیفن هیدرامین برای خروسک مفید است و یا می‌توان از شربت سیتریزین برای خروسک استفاده کرد؟ در پاسخ باید بگوییم، هیچ‌گونه مدرکی برای اثبات اینکه داروهای ضد حساسیت (آنتی‌هیستامین‌ها) یا داروهای سرماخوردگی (دکونژستانت‌ها) برای خروسک مفید هستند، وجود ندارد.
درمان خانگی خروسک کودکان
بیماری خروسک چه در کودکان و چه بزرگسالان با شیوه‌های درمانی خانگی قابل درمان است. در ادامه شما را با انواع توصیه‌های درمان خانگی خروسک کودکان آشنا میکنیم:
- هوای مرطوب یا سرد می‌تواند تورم مجاری هوایی را کاهش دهد. لذا بردن کودک به حمام بخار تا حدی موثر خواهد بود.
- استفاده از یک دستگاه بخور سرد در اتاق کودک تا حد زیادی در ایجاد محیط مرطوب کمک‌کننده است. البته درمان بخور در موارد شدیدتر بیماری، نیاز به داروهای مخصوصی دارد که باید در دستگاه بخور خاص قرار داده شوند که این امکان در منازل وجود ندارد و باید بیمار به مراکز درمانی مراجعه کند.
- در صورت تب داشتن فرزند، با تایید پزشک می‌توانید به او استامینوفن بدهید.
- اگر فرزندتان بیشتر از یک سال دارد، می‌توانید برای تخفیف سرفه‌ها در حین خواب کمی سرش را بالاتر بگذارید. اما برای کودکان زیر یک سال از بالش استفاده نکنید، زیرا این کار خطر سندروم مرگ ناگهانی نوزاد را افزایش می‌دهد.
جمع بندی
بیماری خروسک از بیماری‌های دوران کودکی است که حنجره، نای و راه‌های هوایی منتهی به ریه (نایژه‌ها) را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری در اغلب موارد ناشی از یک ویروس مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا میباشد. خروسک معمولا خفیف بوده و بعد از چند روز به کمک روش‌های درمان خانگی بهبود پیدا می‌کند. اما در موارد شدیدتر نیاز به تحت نظر بودن کودک در مراکز درمانی وجود دارد و ممکن است از درمان استروئیدی یا بخور دارویی استفاده شود. درمورد این سوال والدین که بهترین شربت برای خروسک چیست، باید بگوییم بدون مشورت پزشک نباید هیچ دارویی را به فرزندتان بدهید. داروهای سرماخوردگی و شربت سرفه کودکان نیز نمی‌توانند تاثیری بر بیماری خروسک داشته باشند و حتی ممکن است سرفه کردن را برای او سخت‌تر کند.
شما می‌توانید در زمان سرماخوردگی معمولی کودکتان از داروهای ضد سرفه و شربت‌های سرماخوردگی استفاده کنید که لیستی از این محصولات در لینک زیر آورده شده است:
هر سوال دیگری در مورد محصولات گیاهی و مکمل‌های ما داشتید می‌توانید پایین این مقاله و یا در صفحه محصول در سایت داروخانه آنلاین مفیدطب کامنت بگذارید، متخصصین داروساز ما به شما پاسخ خواهند داد.
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده‌اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمی‌شوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید
2 دیدگاه دربارهٔ «بهترین شربت برای خروسک کودکان چیست؟»
سلام ،دختر من از ۵ سالگی با کرونا امیکرون دچار خروسک شد والان ۷ سال و نیمشه که هر وقت ویروس میگیره یا سرما میخوره با آب ریزش بینی شروع میشه و دو سه روز بعد سرفه های شدید خروسکی وبعدشم بیمارستان و دستگاه نبوبلایزر و داروهای استنشاقی ،تحت نظر دکتر روح الله شیرزادی هست و ایشون عالی هستن از نظر طبابت ،اسپری فلوکسی تاید براش استفاده میکنیم ،فقط اینکه بگم بخور گرم وحمام بخار و شیر گرم و آب گرم عالیه برای دخترم ،بخور سرد بدترش می‌کنه ،
باسلام، از سلامت شما خرسندیم.
با احترام دکتر داروساز