دل پیچه و حالت تهوع وضعیت ناخوشایندی است که میتواند در اثر مشکلات و بیماریهای مختلف ایجاد شود. قبل از اینکه به دنبال درمان دل پیچه و حالت تهوع در خانه باشید، باید با دلایل آن آشنا شوید زیرا نحوه درمان دل پیچه و حالت تهوع بسته به علت زمینهای آن متفاوت است. در این مقاله از مجله سلامت مفید طب به معرفی تعدادی از شایعترین دلایل دل پیچه و حالت تهوع میپردازیم و با راههای درمانی موجود برای این مشکل آشنا میشویم. در انتها نیز چند روش ساده را برای کمک به درمان خانگی تهوع معرفی میکنیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
دلایل دل پیچه و حالت تهوع
هم دل پیچه (دل درد) و هم حالت تهوع میتوانند دلایل بسیاری داشته باشند. اما شاید برایتان سوال باشد که علت دل پیچه و حالت تهوع همزمان چیست.
باید بگوییم برای دل درد و حالت تهوع همزمان نیز دلایل زیادی وجود دارد و بسیاری از مشکلات و بیماریها میتوانند باعث ایجاد این وضعیت شوند.
بسیاری از این مشکلات که باعث دل پیچه و تهوع میشوند، اورژانسی نیستند و اغلب اوقات خود به خود خوب میشوند. اما در صورتی که علائم شما ادامهدار باشد (مخصوصا اگر بعد از غذا خوردن علائم برگردد) یا دل پیچه و حالت تهوع شما شدید باشد باید به پزشک مراجعه کنید.
در ادامه به معرفی تعدادی از دلایل دل پیچه و حالت تهوع حاد و مزمن میپردازیم.
دلایل دل پیچه و حالت تهوع حاد
برخی از بیماریها و مشکلاتی که باعث دل پیچه و حالت تهوع میشوند، ممکن است بهطور ناگهانی ایجاد شوند و به سرعت هم از بین بروند. در حالی که بعضی دیگر از دلایل دل پیچه و حالت تهوع، بلند مدت هستند.
سایر علائم همراه با دل پیچه و حالت تهوع میتوانند به تشخیص علت زمینهای آن کمک کنند.
در ادامه به بررسی تعدادی از دلایل دل پیچه و حالت تهوع حاد میپردازیم.
سوء هاضمه
یکی از دلایلی که میتواند باعث دل پیچه و حالت تهوع بهصورت همزمان شود، سوء هاضمه است.
سوء هاضمه میتواند به دلیل سریع غذا خوردن، مصرف بعضی از غذاها، مصرف الکل یا کافئین زیاد و یا استرس ایجاد شود.
گاهی اوقات سوء هاضمه نشانه یک مشکل گوارشی زمینهای مانند رفلاکس اسید معده است.
در صورتی که دچار سوء هاضمه باشید، علاوه بر دل پیچه و حالت تهوع ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنید:
- نفخ
- احساس سیری ناخوشایند
- احساس سوزش معده یا گلو
- آروغ
- گاز شکم
مسمومیت غذایی
یکی دیگر از دلایل شایع دل پیچه و حالت تهوع، مسمومیت غذایی است. بیش از ۲۵۰ نوع مسمومیت غذایی وجود دارد و علائم آنها میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
معمولا سایر علائم مسمومیت غذایی عبارتند از:
- کرامپهای شکمی
- اسهال
- تب
بسته به نوع مسمومیت غذایی، علائم ممکن است طی چند ساعت یا چند روز پس از قرار گرفتن در معرض آلودگی ایجاد شوند. بیشتر این علائم در عرض چند روز خود به خود از بین میروند.
اضطراب
اضطراب (مخصوصا در کودکان) میتواند علائم شکمی ایجاد کند. دلیل این مسئله این است که اضطراب میتواند باعث شود که بدن فکر کند سیگنالی که دریافت میکند، سیگنال درد (از جمله درد شکم) است.
سایر علائم جسمی بالقوه اضطراب شامل یبوست و اسهال است.
گاستروانتریت ویروسی
گاستروانتریت ویروسی که در زبان عامیانه به آن اسهال و استفراغ یا آنفولانزای معده هم گفته میشود، نوعی عفونت در رودههاست که میتواند باعث دل پیچه و حالت تهوع شود.
این عفونت میتواند از طریق استفاده از غذا یا ظرف غذای مشترک، لمس سطوح و اشیاء آلوده و یا تماس با مایعات بدن فرد مبتلا به آن به شما منتقل شود.
بیشتر موارد ابتلا به گاستروانتریت ویروسی طی چند روز خود به خود خوب میشوند.
سایر علائم این بیماری عبارتند از:
- اسهال آبکی
- کرامپهای شکمی
- استفراغ
- تب
نوروویروس
نوروویروس یک ویروس مسری است که علاوه بر دل پیچه و حالت تهوع باعث اسهال و استفراغ هم میشود. این ویروس باعث میشود معده و رودهها ملتهب شوند و در نتیجه این علائم بروز کنند.
نوروویروس معمولا از طریق تماس با فرد مبتلا به آن یا مصرف آب یا غذای آلوده منتقل میشود. در واقع این ویروس دلیل اصلی مسمومیت غذایی است.
علائم ابتلا به نوروویروس معمولا طی ۱۲ تا ۴۸ ساعت پس از قرار گرفتن در معرض آن ظاهر میشوند. این علائم معمولا در عرض ۱ تا ۳ روز خود به خود از بین میروند.
حمله کیسه صفرا
کیسه صفرا اندامی است که صفرا تولید میکند. مواد موجود در صفرا میتوانند به هم بچسبند و باعث ایجاد سنگ صفرا شوند.
سنگ صفرا اغلب اوقات مشکلی ایجاد نمیکند، اما گاهی ممکن است در مجرای صفراوی گیر کند. این مسئله مانع خروج صفرا و باعث اسپاسم کیسه صفرا میشود و علائمی را ایجاد میکند.
درد ناشی از حمله کیسه صفرا مشابه درد چاقو است و بیشتر بعد از غذا خوردن ایجاد میشود.
سایر علائم حمله کیسه صفرا عبارتند از:
- تب
- لرز
- مدفوع با رنگ روشن
- ادرار تیره
- یرقان یا زردی
سنگ کلیه
سنگ کلیه از مواد شیمیایی موجود در ادرار تشکیل میشود. این سنگ ممکن است در کلیه بماند یا حرکت کند و به سایر قسمتهای دستگاه ادراری برود.
بسیاری از سنگهای کلیه بدون ایجاد مشکل از بدن خارج میشوند. اما بعضی از آنها گیر میکنند و میتوانند باعث ایجاد دل درد و حالت تهوع و علائم دیگری از جمله موارد زیر شوند:
- کمر درد
- وجود خون در ادرار
- استفراغ
- تب و لرز
- ادرار کدر یا بدبو
آپاندیسیت
آپاندیسیت هنگامی اتفاق میافتد که آپاندیس مسدود شود. این مشکل معمولا به دلیل عفونت بهوجود میآید. اما این انسداد ممکن است توسط مدفوع یا تومور هم ایجاد شود.
اورژانس پزشکی:
هنگامی که آپاندیس مسدود میشود، متورم شده و جریان خون آن متوقف میشود. این مسئله میتواند باعث مرگ آپاندیس و سپس ترکیدن آن شود که یک وضعیت اورژانسی محسوب میشود.
بنابراین در صورت داشتن علائم زیر با اورژانس تماس بگیرید:
- درد قسمت پایینی سمت راست شکم (شایعترین علامت)
- از دست دادن اشتها
- تب
- لرز
- تغییر در اجابت مزاج (مدفوع کردن)
- ورم شکم
- مشکل در عبور گاز شکم
چسبندگیهای شکمی
چسبندگی شکمی باعث میشود بافت داخلی و اندامها به هم بچسبند. بروز این مشکل بعد از جراحی شکم شایع است. اغلب اوقات خود بدن این مشکل را حل میکند، اما گاهی ممکن است این مسئله قسمتی از روده را مسدود کند یا روده را از جای اصلیاش خارج نماید.
اورژانس پزشکی:
انسداد کامل روده یک اورژانس پزشکی محسوب میشود. بنابراین اگر اخیرا جراحی شکم داشتهاید و دل پیچه و حالت تهوع به همراه هر یک از علائم زیر را دارید، به اورژانس مراجعه کنید:
- کرامپ
- نفخ
- یبوست
- ناتوانی در دفع گاز
حمله قلبی
حمله قلبی وقتی اتفاق میافتد که عاملی مانع رسیدن خون کافی به قلب شود. این مسئله باعث آسیب به عضله قلب میشود.
درد قفسه سینه شناختهشدهترین علامت حمله قلبی است. اما برخی افراد دچار معده درد و حالت تهوع هم میشوند. این علائم در زنان شایعتر هستند.
اورژانس پزشکی:
در صورت داشتن دل درد، حالت تهوع و علائم دیگری از جمله موارد زیر با اورژانس تماس بگیرید:
- احساس ضعف یا سبکی سر
- استفراغ
- درد یا ناراحتی در گردن، فک، پشت یا دست
- تنگی نفس
دلایل دل پیچه و حالت تهوع مزمن
تا اینجا به معرفی برخی از دلایل دل پیچه و حالت تهوع حاد پرداختیم. در ادامه تعدادی از علتهای دل پیچه و حالت تهوع مزمن را بررسی میکنیم.
سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
یکی از مشکلاتی که میتواند باعث دل پیچه و حالت تهوع شود، سندرم روده تحریک پذیر (IBS) است.
سندرم روده تحریک پذیر، اختلالی در عملکرد دستگاه گوارش میباشد. این اختلال خطرناک و تهدید کننده زندگی نیست اما میتواند روی کیفیت زندگی افرادی که به آن دچار هستند تاثیر بگذارد.
علامت اصلی سندرم روده تحریک پذیر درد گاه به گاه است. بیشتر افراد مبتلا به این مشکل اسهال یا یبوست و همچنین نفخ هم دارند.
تهوع نیز یکی از علائم شایع بهخصوص در خانمهاست. گاهی ممکن است این علائم ناشی از مشکلاتی باشند که اغلب با IBS همراه هستند. از جمله این مشکلات میتوان به رفلاکس اسید معده به مری (GERD) اشاره کرد.
گاستریت
گاستریت یا التهاب معده هنگامی اتفاق میافتد که پوشش معده ملتهب میشود. گاستریت ممکن است خیلی سریع خوب شود، اما گاهی نیز میتواند سالها ادامه داشته باشد.
دلایل شایع گاستریت عبارتند از:
- مصرف برخی از داروها از جمله ایبوپروفن
- مصرف زیاد الکل
- باکتری هلیکوباکتر پیلوری
علائم گاستریت عبارتند از:
- از دست دادن اشتها
- استفراغ
- مدفوع سیاه یا با رنگی متفاوت از مدفوع معمولی
سرطان
برخی از انواع سرطان میتوانند باعث دل درد و تهوع شوند. برخی دیگر از علائم سرطان شامل کاهش اشتها و از دست دادن ناگهانی وزن است.
تشخیص علت دل پیچه و حالت تهوع توسط پزشک
پزشک برای تشخیص علت دل پیچه و حالت تهوع، ابتدا سابقه پزشکی شما را بررسی میکند و احتمالا درباره موارد زیر از شما میپرسد:
- علائم شما
- زمان شروع علائم
- اینکه چه چیزی علائمتان را بهتر یا بدتر میکند
- زمانی که علائم در بدترین حالت خود هستند
پزشک همچنین معاینه فیزیکی با تمرکز بر ناحیه شکم انجام میدهد.
بیشتر اوقات بررسی سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی برای تشخیص علت دل پیچه و تهوع کافی هستند. اما اگر پزشک درباره علت علائم شما مطمئن نباشد یا دنبال تایید برای تشخیص خود باشد، ممکن است یکی از آزمایشهای زیر را توصیه کند:
- آندوسکوپی
- آزمایش خون، ادرار یا مدفوع
- سی تی اسکن
- سونوگرافی
- تست بلع باریوم
- تصویربرداری با اشعه ایکس
اینکه پزشک کدام آزمایش را تجویز کند به سایر علائم شما بستگی دارد.
درمان دل پیچه و حالت تهوع
نوع درمان دل پیچه و تهوع به دلیل آن بستگی دارد. در واقع، برای درمان دل پیچه و حالت تهوع باید مشکلی که باعث ایجاد آن شده تشخیص داده شود تا بتوان اقدامات درمانی مناسب را برای برطرف کردن آن انجام داد.
با این حال، برخی از درمانها میتوانند برای چندین بیماری زمینهای که منجر به دل پیچه و حالت تهوع شدهاند، استفاده شوند. علاوه بر این، برخی از بیماریها ممکن است چندین درمان داشته باشند.
چند راه درمان دل پیچه و حالت تهوع عبارتند از:
گذشت زمان بیماری
برخی از مشکلات و بیماریهایی که باعث دل پیچه و حالت تهوع میشوند با گذشت زمان خود به خود از بین میروند. این مشکلات عبارتند از:
- نوروویروس
- مسمومیت غذایی
- سنگهای کوچک کلیه
- چسبندگیهای جزئی شکمی
تغییرات غذایی
چیزهایی که میخورید میتواند تاثیر زیادی روی وضعیت شکم شما داشته باشد. برای مثال ممکن است پزشک در برخی موارد کاهش مصرف چربی و نمک را به شما توصیه کند.
در صورت ابتلا به مشکلات زیر، تغییرات غذایی میتواند به تسکین یا درمان دل پیچه و حالت تهوع و سایر علائم شما کمک کند:
- سندرم روده تحریک پذیر
- حمله کیسه صفرا
- سنگ کلیه
دارو
بعضی از مشکلاتی که باعث دل پیچه و حالت تهوع میشوند را میتوان با دارو برطرف کرد یا به بهبود آنها کمک نمود. این مشکلات عبارتند از:
- اضطراب
- سندرم روده تحریک پذیر
- حمله کیسه صفرا
- سرطان
جراحی
برخی از مشکلاتی که باعث دل درد و حالت تهوع میشوند ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند، از جمله:
- آپاندیسیت
- چسبندگیهای شکمی
- حمله قلبی
- حمله کیسه صفرا
- سرطان
درمان دل پیچه و تهوع در خانه
در قسمت قبل به گزینههای درمانی موجود برای برخی از مشکلاتی که باعث دل پیچه و تهوع میشوند، پرداختیم.
اگر به دنبال روشهای درمان دل پیچه و حالت تهوع در خانه هستید، باید توجه داشته باشید که قبل از آن باید علت دل پیچه و تهوع شما تشخیص داده شود. زیرا همانطور که گفته شد نحوه درمان این مشکل بسته به علت زمینهای آن متفاوت است.
با اینحال، در ادامه به معرفی نکات سادهای برای درمان خانگی تهوع میپردازیم. در صورتی که تهوع شما ناشی از یک مشکل زمینهای جدی یا خطرناک نیست این روشها ممکن است به بهبود آن کمک کنند:
- از زنجبیل استفاده کنید: استفاده از زنجبیل در درمان حالت تهوع متداول و محبوب است. زنجبیل میتواند برای تهوع ناشی از شیمی درمانی یا تهوع بعد از جراحی مفید باشد.
- با نعناع فلفلی رایحه درمانی کنید: رایحه درمانی با نعناع فلفلی یکی دیگر از راههای موثر برای درمان خانگی تهوع است. همچنین نوشیدن دمنوش نعناع فلفلی نیز میتواند مفید باشد.
- یک تکه لیمو را بو کنید: این روش بهخصوص برای کاهش تهوع خانمهای باردار میتواند مفید باشد.
- تنفس خود را کنترل کنید: تنفس آهسته و عمیق میتواند به کاهش تهوع کمک کند.
- از زیره استفاده کنید: عصاره زیره میتواند به بهبود علائمی مانند دل پیچه و حالت تهوع، یبوست و اسهال در افراد مبتلا به سندرم روده تحریکپذیر کمک نماید.
- مکمل ویتامین B6 مصرف کنید: استفاده از این مکمل مخصوصا در خانمهای باردار میتواند تهوع را کاهش دهد.
- از وعده های غذایی پر حجم پرهیز کنید: هنگامی که تهوع دارید، مصرف وعدههای غذایی کوچکتر با تعداد بیشتر ممکن است به کاهش علائم شما کمک کند.
- بعد از غذا دراز نکشید: دراز نکشیدن بعد از غذا مخصوصا به افرادی که دچار رفلاکس اسید معده هستند توصیه میشود.
- مایعات کافی مصرف کنید: کم آبی بدن میتواند تهوع را بدتر کند.
معرفی محصولات
در این قسمت به معرفی چند محصول مفید برای کمک به تسکین برخی از دلایل دل پیچه و حالت تهوع میپردازیم:
شربت گرایپ واتر دینه
شربت گرایپ واتر دینه یک داروی گیاهی است که حاوی اسانسهای طبیعی دانه گیاهان شوید و زیره میباشد و می تواند نفخ و درد ناشی از آن و همچنین علائم سوء هاضمه و دل پیچه را در کودکان و بزرگسالان تسکین دهد.
اسانسهای گیاهی موجود در این محصول بر روی غشاء مخاطی جدار معده تاثیر گذاشته و به سرعت باعث افزایش فعالیت عصب واگ و به دنبال آن افزایش شدت حرکات معده میشوند.
این مسئله باعث افزایش ترشحات سیستم گوارشی و خروج گازهای ناشی از نفخ میشود و به برطرف شدن نفخ، تسریع هضم مواد غذایی و جلوگیری از تخمیر غذا و ایجاد گاز کمک میکند.
شما میتوانید برای خرید شربت گرایپ واتر از سایت داروخانه آنلاین مفید طب روی دکمه زیر کلیک کنید:
کپسول لومکس باریج
کپسول لومکس باریج اسانس یک قرص گیاهی ضد اسهال است که برای درمان اسهال غیر عفونی بسیار مؤثر میباشد.
این محصول حاوی عصاره گیاه پرخاصیت مرزه است و به کاهش دفعات دفع و کاهش دل پیچه کمک میکند.
با استفاده از این قرص گیاهی ضد اسهال میتوان دل پیچه، تعداد دفعات دفع و مدت اسهال را در مواردی که عامل بیماری غیر عفونی است، بهبود بخشید.
اسانس مرزه موجود در قرص لومکس اثرات ضد میکروبی و ضد اسپاسم دارد و به همین دلیل در درمان مشکلات ذکر شده، موثر میباشد.
شما میتوانید برای خرید قرص لومکس از سایت داروخانه آنلاین مفید طب روی دکمه زیر کلیک کنید:
جمعبندی
در این مقاله از مجله سلامت مفید طب به بررسی تعدادی از شایعترین دلایل ایجاد دل پیچه و حالت تهوع همزمان پرداختیم. برخی از این دلایل عبارتند از مسمومیت غذایی، حمله کیسه صفرا، ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر و گاستروانتریت.
همانطور که گفته شد درمان دل پیچه و تهوع بسته به علت زمینهای آن متفاوت است. بنابراین قبل از استفاده از روشهای درمان دل پیچه و حالت تهوع در خانه باید مشکلی که باعث ایجاد آن شده است تشخیص داده شود.
شما میتوانید برای خرید قرص و شربت ضد تهوع از سایت داروخانه آنلاین مفید طب روی دکمه زیر کلیک کنید:
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شدهاند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمیشوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.
بیشتر بخوانید
درمان حالت تهوع کرونا با سادهترین روشها
روشهای مؤثر و کاربردی برای برطرف کردن تهوع
4 دیدگاه دربارهٔ «علت دل پیچه و حالت تهوع همزمان چیست؟»
سلام خسته نباشید دخترم ۱۷ سالمه دل پیچه شدید دارم ۳ روزه و اول اسهالم ابکی بود بعد الان لجنی شده و بد بو و امروز زرد بود .دکتر رفتم سوزن و قرص فاموتیدین۴۰.متروماکس.لوپرامید.دی سیکلومین۱۰ داده بهم اما هنوز دل پیچه دارم توروخدا کمکم کنید چی کنم
با سلام دوست عزیز تشخیص بیماری و تجویز درمان کار پزشک است اگر در خصوص مواردی مانند عوارض جانبی، تداخلات دارویی، موارد منع مصرف و سایر مسائل مربوط به اطلاعات دارویی سوالی داشتید، در خدمت شما هستیم. بهتر است برای پیگیری درمان مجدد به پزشک مراجعه فرمایید.
با احترام دکتر داروساز
اگه همزمان با دل پیچه و اسهال، حالت تهوع هم داشته باشیم، خوردن کپسول لومکس موثره؟
با سلام، بله در این شرایط هم کپسول لومکس به رفع علائم دلپیچه و اسهال و همچنین بهبود تهوع کمک می کند. ضمنا در انواع اسهال یکی از مهمترین اصول درمان، جایگزینی آب از دست رفته با مصرف مایعات کافی است. توجه کنید که اسهال اگر طولانی شود یا همراه تب یا دفع خون باشد باید به پزشک مراجعه کنید.
با احترام دکتر داروساز