آبله میمونی (monkeypox) یکی از ویروسهای خانواده آبله است که اغلب در کشورهای آفریقایی افراد را درگیر میکند. این بیماری که با نشانههایی چون تب، سردرد، ورم، کمردرد، درد عضلات و بیحالی عمومی بروز پیدا میکند، باعث ایجاد جوشها و التهابهای پوستی میشود که در بیشتر موارد از صورت شروع شده و به دیگر قسمتهای بدن (معمولاً کف دست و کف پاها) سرایت میکند. این روزها بسیاری از مردم کشورمان نگران ورود این ویروس به ایران هستند و شایعاتی درباره مشاهده آبله میمونی در مشهد به گوش میرسد، اما آیا این حقیقت دارد؟
وزیر بهداشت میگوید آبله میمونی هنوز به ایران نرسیده است!
روز چهارشنبه ۴ خرداد، دکتر بهزاد امیری در گفتوگو با ایسنا اعلام کرد هنوز هیچ مورد مثبتی از ابتلا به آبله میمونی در کشور شناسایی نشده است، این یعنی آبله میمونی در مشهد نیز شیوع پیدا نکرده است. در متن این خبر آمده است:
رئیس گروه مدیریت بیماریهای قابل انتقال بین انسان و حیوان مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، گفت: با بررسیهای صورت گرفته خوشبختانه آبله میمونی هنوز به ایران نرسیده است.
دکتر بهزاد امیری در گفتوگو با ایسنا، با تاکید بر اینکه تا این لحظه ( ظهر چهارشنبه ۴ خرداد) هنوز هیچ مورد مثبتی از ابتلا به آبله میمونی در کشور شناسایی نشده است، گفت: تمام موارد مشکوک مورد بررسی قرار گرفته و مشخص شده است که این موارد مبتلا به آبله مرغان بودهاند.
وی افزود: تمام مواردی که با علائم مشکوک به مراکز درمانی مراجعه میکنند به دقت مورد بررسی قرار میگیرند و نمونههای آزمایشی رصد میشود.
او درباره شناسایی مواردی از ابتلا به آبله میمونی در برخی کشورهای همجوار، تاکید کرد: این موارد نیز مسافر بودهاند که در بدو ورود به این کشورهای مقصد شناسایی شدهاند و این به معنای شیوع و گسترش بیماری در این کشورها نیست.
ایسنا از آخرین وضعیت ۶ بیمار مشکوک به آبله میمونی اطلاع میدهد
در هفتم خرداد ماه، ایسنا درباره ۶ بیمار مشکوکی که در ایران شناسایی شدهاند با دکتر سید جواد حسینی، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، گفتوگویی انجام داد. ایسنا نوشت:
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه تا امروز ظهر موردی از ابتلا به آبله میمونی در کشور و استان گزارش نشده است. گفت: از ۶ نفر مشکوک به ابتلا به آبله میمونی جواب تست ۴ نفر منفی شده است و ۲ مورد در حال بررسی است.
دکتر سید جواد حسینی اظهار کرد: اولین مورد آبله میمونی در سال ۱۹۳۲ شناسایی شد و در سال ۱۹۷۰، برای اولین بار این بیماری در انسان در کشور کنگو گزارش شد. در گذشته شیوع ویروس آبله میمونی در آفریقای مرکزی و غربی اتفاق میافتاد، اما اکنون تایید ظهور این بیماری در آمریکا، آفریقا و برخی از کشورهای اروپایی باعث شده که موضوع حساسیت زیادی پیدا کند.
وی افزود: آبله میمونی مانند کرونا یک بیماری ویروسی است،اما گستردگی آن را ندارد. با توجه به اینکه این بیماری از انسان به انسان انتقال مییابد، علائم این بیماری تب، سردردشدید، درد عضلانی، کمر درد، تب و لرز، احساس ضعف و بیحالی است. مهمترین علائم این بیماری تورم غدد لنفاوی است.
حسینی ادامه داد: موارد شدیدتر بثورات پوستی نیز اغلب روی صورت و اندامهای بدن دیده میشود که شبیه بثوراتی است که در آبلهمرغان مشاهده میشود. ضایعات دردناک و خارشدار میتوانند در سراسر بدن ظاهر شود و درنهایت دلمه ببندند و بیفتند. بثورات پوستی روی صورت ۹۵ درصد، کف دستها ۷۵ درصد، مخاط دهان ۷۰ درصد و در چشم ۲۰ درصد احتمال دارد، وجود داشته باشد. آثار این بثورات بر روی پوست باقی نمیماند و به مرور زمان بعد از بهبودی درمان میشود.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه این بیماری چند هفته طول میکشد، عنوان کرد: افراد مبتلا به آبله میمونی معمولاً هفت تا ۱۴ روز پس از عفونت علائم را نشان میدهند. دوره نهفتگی بین عفونت و علائم طولانی است و از پنج تا ۲۱ روز متغیر است.
وی تاکید کرد: انتقال ویروس از طریق مایعات بدن، ضایعات پوستی و قطرات تنفسی است و استفاده از ماسک برای این بیماران توصیه میشود. این بیماری مانند تمام ویروسها قابل درمان است.
حسینی در خصوص ۶ نفر که مشکوک به آبله میمونی در داخل کشور بودند، اظهار کرد: از این تعداد جواب تست ۴ نفر منفی شده است و ۲ مورد در حال بررسی است. تا امروز ظهر موردی از ابتلا به آبله میمونی در کشور و استان گزارش نشده است، اما اگر احتمال بروز و تهدید در این زمینه باشد باید تیمهای واکنش سریع شکل بگیرد و این بیماری کنترل شود.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: بخشنامههای پیشگیرانه برای مقابله با بیماری آبله میمونی به مبادیهای ورودی استان از جمله فرودگاه و مرزهای زمینی ابلاغ و اطلاعرسانی شده است.
چرا مردم نگران شیوع آبله میمونی در مشهد هستند؟
خاطره بدی که همه ما از ویروس کرونا و روزهای قرنطیه داریم، باعث شده است با شنیدن خبر شیوع یک ویروس جدید بسیار نگران شویم. در این بین شایعاتی در مورد شیوع آبله میمونی در مشهد و سایر شهرهای پخش میشود که مردم کشورمان را بیش از پیش نگران میکند. افزایش آگاهی درباره این بیماری میتواند تا حد زیادی نگرانی ناشی از شیوع آن را کمتر کند. در ادامه به معرفی بیماری آبله میمونی و علائم آن میپردازیم:
آبله میمون چیست؟ راه انتقال، علائم و درمان آبله میمونی چیست؟
خبرگزاری BBC اخیرا مطلبی درباره اینکه آبله میمون چیست و آیا باید نگران شیوع آن بود، منتشر کرده است. در ادامه بخشی از این مطلب را میخوانیم:
آبله میمون چقدر شایع است؟
آبله میمون توسط ویروس آبله میمون ایجاد میشود که یکی از اعضای خانواده ویروسهای آبله است، اگرچه شدت آن بسیار کمتر است و کارشناسان میگویند احتمال سرایت آن کم است. این بیماری بیشتر در مناطق دورافتاده کشورهای مرکز و غرب آفریقا، در نزدیکی جنگلهای بارانی استوایی رخ میدهد. این ویروس دو گونه اصلی دارد – آفریقای غربی و آفریقای مرکزی.
دو نفر از بیماران مبتلا از نیجریه به بریتانیا سفر کردهاند، بنابراین به احتمال زیاد آنها به سویه ویروس غرب آفریقا مبتلا هستند که عموماً خفیف است، اما هنوز تأیید نشده است. مورد سوم یک کارمند بهداشت بود که ویروس را از یکی از این بیماران گرفته است.
چهار مورد اخیر – سه مورد در لندن و یک مورد در شمال شرق انگلستان- هیچ ارتباط شناخته شدهای با یکدیگر یا سابقه سفر ندارند. به نظر میرسد آنها این بیماری را در بریتانیا گرفتهاند.
سازمان امنیت سلامت بریتانیا میگوید هر کسی که نگران ابتلاست باید به یک متخصص بهداشت مراجعه کند، اما قبل از رفتن به کلینیک یا مطب تماس برقرار کند.
نشانههای این بیماری چیست؟
نشانههای اولیه شامل تب، سردرد، ورم، کمردرد، درد عضلات و بیحالی عمومی است. هنگامی که تب شروع میشود، جوشها و التهابهای پوستی ایجاد میشوند که اغلب از صورت شروع میشوند، سپس به سایر قسمتهای بدن، معمولاً کف دستها و کف پا گسترش مییابند.
این جوشها که میتوانند با خارش زیاد همراه باشد، تغییر میکنند و مراحل مختلفی را طی میکند تا در نهایت یک جای زخم ایجاد میشود که بعداً میریزد. ضایعات میتوانند باعث باقی ماندن جای زخم شوند. عفونت معمولاً خود به خود برطرف میشود و بین ۱۴ تا ۲۱ روز طول میکشد.
چگونه به آبله میمون مبتلا میشوید؟
آبله میمون میتواند زمانی که فردی در تماس نزدیک با فرد آلوده باشد سرایت کند. این ویروس میتواند از طریق پوست زخم شده، دستگاه تنفسی یا از طریق چشم، بینی یا دهان وارد بدن شود.
این بیماری پیش از این به عنوان یک عفونت مقاربتی توصیف نشده بود، اما میتواند از طریق تماس مستقیم در طول رابطه جنسی منتقل شود.
آبله میمون همچنین میتواند از طریق تماس با حیوانات آلوده مانند میمونها، موشها و سنجابها یا اشیاء آلوده به ویروس مانند رختخواب و لباس منتقل شود.
آبله میمونی چقدر خطرناک است؟
بیشتر موارد این ویروس خفیف است و گاهی شبیه آبله مرغان است و طی چند هفته خود به خود برطرف میشود. آبله میمون گاهی اوقات میتواند شدیدتر باشد، و گزارش شده است که باعث مرگ و میر در غرب آفریقا شده است.
گسترش این بیماری چقدر شایع است؟
این ویروس ابتدا در یک میمون اسیر شناسایی شد و از سال ۱۹۷۰ شیوع پراکندهاش در ۱۰ کشور آفریقایی گزارش شده است.
آبله میمون در سال ۲۰۰۳ در ایالات متحده شیوع یافت که اولین باری بود که این بیماری در خارج از آفریقا مشاهده میشد. بیماران از تماس نزدیک با سگهای دشتی به این بیماری مبتلا شدند که توسط انواع پستانداران کوچک وارد شده به کشور، آلوده شده بودند. در مجموع ۸۱ مورد گزارش شده بود اما هیچ کدام منجر به فوت نشدند.
در سال ۲۰۱۷ و تقریباً ۴۰ سال پس از آخرین موارد تأیید شده آبله میمون در نیجریه، این کشور بزرگترین شیوع ثبت شده را تجربه کرد. ۱۷۲ مورد مشکوک به آبله میمون وجود داشت و ۷۵ درصد قربانیان را مردان بین ۲۱ تا ۴۰ سال تشکیل میدادند.
درمان چیست؟
هیچ درمانی برای آبله میمون وجود ندارد، اما با پیشگیری از سرایت، میتوان شیوع آن را کنترل کرد. ثابت شده است که واکسیناسیون علیه آبله ۸۵ درصد در پیشگیری از آبله میمون موثر است و هنوز هم گاهی اوقات از آن استفاده میشود.
آیا مردم باید نگران باشند؟
کارشناسان میگویند ما در آستانه شیوع سراسری نیستیم و به گفته بهداشت عمومی انگلیس، خطر برای عموم مردم کم است.
پروفسور جاناتان بال، پروفسور ویروس شناسی مولکولی دانشگاه ناتینگهام، گفت: “این واقعیت که تنها یکی از ۵۰ فرد در تماس بوده با بیمار اولیه آلوده، به آبله میمون آلوده شده است، نشان میدهد که میزان سرایت ویروس چقدر کم است.”
“این اشتباه است که فکر کنیم در آستانه شیوع این بیماری در سراسر کشور هستیم.”
دکتر نیک فین، معاون خدمات ملی عفونت در بهداشت عمومی انگلستان افزود: “تاکید بر این نکته مهم است که آبله میمون به راحتی بین افراد پخش نمیشود و خطر کلی برای عموم مردم بسیار کم است.”
“بهداشت عمومی انگلستان’ در حال پیگیری افرادی است که با بیمار تماس نزدیک داشتهاند تا توصیههایی را ارائه دهند و در صورت لزوم آنها را تحت نظر بگیرند.”
گسترش آبله میمونی در مشهد و سایر شهرهای ایران را چقدر باید جدی بگیریم؟
باتوجه به اینکه مقامات کشورهای مختلف و وزارت بهداشت ایران هنوز هشداری درباره شیوع گسترده ویروس آبله میمونی ندادهاند، به احتمال زیاد دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. با این وجود اغلب کارشناسان توصیه میکنند با رعایت بهداشت و نکات ذکر شده از ابتلای احتمالی به این بیماری پیشگیری کنیم. هر از چند گاهی شایعاتی مبنی بر شیوع آبله میمونی در مشهد، نیشابور و… به گوش میرسد، شایعات منتشر شده در شبکههای اجتماعی را باور نکنید و اخبار مرتبط با این بیماری را فقط از منابع معتبر پیروی کنید.