ممکن است تا به حال چیز زیادی درباره سلنیوم نشنیده باشید، اما این ماده مغذی برای سلامتی نقشی حیاتی دارد. سلنیوم یک ماده معدنی ضروری است، یعنی باید از طریق رژیم غذایی تامین شود. فقط مقدار کمی سلنیوم برای بدن لازم است اما این ماده در فرآیندهای مهم بدن از جمله متابولیسم و عملکرد تیروئید نقش اساسی دارد. در این مقاله از مجله سلامت مفید طب به این مسئله میپردازیم که سلنیوم برای چه خوب است و خواص سلنیوم را بررسی میکنیم. همچنین منابع غذایی سلنیوم را معرفی میکنیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
سلنیوم برای چه خوب است؟
شاید مایل باشید بدانید که سلنیوم برای چه خوب است و چه نقشی در بدن دارد. سلنیوم یک ماده معدنی ضروری است که به بسیاری از فرآیندهای بدن کمک میکند. این ماده مغذی نقشی کلیدی در حفظ متابولیسم هورمون تیروئید و سنتز DNA دارد و از بدن در مقابل آسیب اکسیداتیو و عفونت محافظت میکند.
بدن معمولا پس از دریافت سلنیوم از غذاهایی که حاوی این ماده معدنی هستند، مقداری از آن را در بافتها (عمدتا در ماهیچههای اسکلتی) ذخیره میکند. از جمله این غذاها میتوان به فندق برزیلی (Brazil nuts)، غذاهای دریایی و گوشت اشاره کرد.
مقدار سلنیوم موجود در غذا به غلظت سلنیوم خاک و آبی آن ماده غذایی در آن پرورش یافته بستگی دارد.
سلنیوم میتواند در چند جنبه از سلامتی بدن نقش داشته باشد، اما همچنان محققان در حال انجام تحقیقات بالینی بیشتر برای تعیین اثرات این ماده مغذی هستند. در ادامه مقاله به فواید بالقوه سلنیوم در صورت مصرف از طریق غذا یا مکمل میپردازیم.
سلنیوم یک آنتی اکسیدان قوی است
آنتی اکسیدانها ترکیباتی در غذا هستند که از آسیب سلولی ناشی از رادیکالهای آزاد جلوگیری میکنند. رادیکالهای آزاد محصولات جانبی طبیعی فرآیندهایی مانند متابولیسم هستند که به صورت روزانه در بدن تشکیل میشوند.
معمولا از رادیکالهای آزاد به بدی یاد میشود، اما برای سلامتی ضروری هستند و عملکردهای مهمی از جمله محافظت از بدن در مقابل بیماری دارند.
با این حال، مواردی مانند سیگار کشیدن، مصرف الکل و استرس میتوانند باعث ایجاد بیش از حد رادیکالهای آزاد شوند. این مسئله منجر به استرس اکسیداتیو میشود که به سلولهای سالم آسیب میرساند. استرس اکسیداتیو با مشکلات مزمنی مانند بیماری قلبی، آلزایمر، سرطان، پیری زودرس و خطر سکته مغزی مرتبط است.
آنتی اکسیدانها از جمله سلنیوم، با کنترل تعداد رادیکالهای آزاد به کاهش استرس اکسیداتیو کمک میکنند. عملکرد آنها خنثی کردن رادیکالهای آزاد اضافی و محافظت از سلولها در مقابل آسیب ناشی از استرس اکسیداتیو است.
شما میتوانید برای تهیه قرص سلن پلاس یورو ویتال از سایت داروخانه آنلاین مفید طب روی دکمه زیر کلیک کنید:
قرص سلن پلاس یک مکمل حاوی سلنیوم است که به سلامت و زیبایی پوست، مو و ناخن کمک میکند. این مکمل که حاوی ماده معدنی کمیاب سلنیوم، زینک، ویتامین A، ویتامین C و ویتامین E است، اثرات آنتیاکسیدانی قوی داشته و رادیکالهای آزاد را از بین میبرد.
سلنیوم و کاهش ریسک سرطان
سلنیوم علاوه بر کاهش استرس اکسیداتیو، میتواند به پیشگیری از برخی سرطانها نیز کمک کند. این مسئله به توانایی سلنیوم در کاهش آسیب DNA و استرس اکسیداتیو، تقویت سیستم ایمنی بدن و از بین بردن سلولهای سرطانی نسبت داده میشود.
بررسی ۶۹ مطالعه شامل بیش از ۳۵۰ هزار نفر، نشان داد که داشتن سطح بالای سلنیوم خون، با ریسک کمتر برخی از انواع سرطان از جمله سرطانهای سینه، ریه، کولون و پروستات در ارتباط است. لازم به ذکر است که این اثر فقط با سلنیوم دریافت شده از طریق غذا (و نه مکملها) مرتبط است.
با این وجود، برخی از تحقیقات نشان میدهد مصرف مکمل سلنیوم میتواند عوارض جانبی را در افراد تحت پرتو درمانی کاهش دهد. برای مثال یک مطالعه نشان داد که مکمل خوراکی سلنیوم باعث بهبود کیفیت کلی زندگی و کاهش اسهال ناشی از تشعشع پرتو درمانی در زنان مبتلا به سرطان رحم و دهانه رحم میشود.
سلنیوم برای بیماری های قلبی عروقی
یک رژیم غذایی غنی از سلنیوم میتواند به سالم نگه داشتن قلب کمک کند. زیرا سطح پایین سلنیوم با افزایش ریسک بیماری قلبی در ارتباط است.
تحلیلی بر ۲۵ مطالعه نشان داد ۵۰ درصد افزایش در سطح سلنیوم خون با ۲۴ درصد کاهش در ریسک بیماری قلبی مرتبط است.
همچنین سلنیوم میتواند مارکرهای التهابی را در بدن کاهش دهد. مارکرهای التهابی یکی از ریسک فاکتورهای اصلی بیماریهای قلبی هستند. برای مثال بررسی ۱۶ مطالعه کنترل شده شامل بیش از ۴۳۳ هزار فرد مبتلا به بیماری قلبی، نشان داد که مصرف مکمل سلنیوم سطح مارکر التهابی پروتئین واکنشی C (CRP) را کاهش میدهد. همچنین سطح گلوتاتیون پراکسیداز را افزایش میدهد. گلوتاتیون پراکسیداز یک آنتی اکسیدان قوی است.
این یافتهها نشان میدهند که سلنیوم میتواند با کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو در بدن، به کاهش ریسک بیماریهای قلبی کمک کند. استرس اکسیداتیو و التهاب با تصلب شرایین یا تجمع پلاک در عروق مرتبط هستند. تصلب شرایین میتواند منجر به ایجاد مشکلات خطرناکی مانند سکته مغزی، حمله قلبی و بیماریهای قلبی شود.
بنابراین گنجاندن غذاهای غنی از سلنیوم در رژیم غذایی، یک روش عالی برای به حداقل رساندن استرس اکسیداتیو و التهاب است.
سلنیوم برای پیشگیری از زوال ذهنی
باور بر این است که استرس اکسیداتیو هم در شروع و هم در پیشرفت بیماریهای عصبی از جمله پارکینسون، ام اس و آلزایمر نقش دارد. چندین مطالعه نشان دادهاند که بیماران مبتلا به آلزایمر سطح سلنیوم خون پایینتری دارند. علاوه بر این، برخی مطالعات نشان دادهاند که آنتی اکسیدانهای موجود در غذاها و مکملها میتوانند حافظه را در بیماران مبتلا به آلزایمر بهبود بخشند.
خاصیت آنتی اکسیدانی سلنیوم میتواند به کاهش ریسک زوال شناختی مرتبط با افزایش سن و اختلالات ناشی از مشکلاتی مانند بیماری آلزایمر کمک کند.
با این حال، پزشکان هنوز مصرف سلنیوم را برای این منظور توصیه نمیکنند. میزان تاثیر سلنیوم بر زوال شناختی هنوز در دست بررسی است.
سلنیوم برای سلامت تیروئید
سلنیوم برای عملکرد صحیح غده تیروئید مهم است. در واقع، بافت تیروئید نسبت به سایر اندامهای بدن سلنیوم بیشتری دارد. این ماده معدنی قدرتمند به حفاظت از تیروئید در مقابل آسیب اکسیداتیو کمک میکند و نقشی حیاتی در تولید هورمونهای تیروئید دارد.
سالم بودن غده تیروئید مهم است زیرا متابولیسم را تنظیم و رشد و نمو را کنترل میکند.
کمبود سلنیوم با مشکلات تیروئید از جمله تیروئیدیت هاشیموتو (نوعی کم کاری تیروئید که در آن سیستم ایمنی به غده تیروئید حمله می کند) مرتبط است.
یک مطالعه مشاهدهای بر روی ۶۰۰۰ نفر، نشان داد پایین بودن سطح سرمی سلنیوم با افزایش ریسک تیروئیدیت خود ایمنی و کم کاری تیروئید مرتبط است.
علاوه بر این، برخی مطالعات نشان دادهاند که مکمل سلنیوم میتواند برای افراد مبتلا به بیماری هاشیموتو مفید باشد.
با این حال، برای اینکه بتوان سلنیوم را به بیماران مبتلا به هاشیموتو توصیه کرد، به تحقیقات بیشتری نیاز است.
سلنیوم برای تقویت سیستم ایمنی
سیستم ایمنی، با شناسایی و مبارزه با تهدیدات بالقوه بدن شما را سالم نگه میدارد. این تهدیدات شامل باکتریها، ویروسها و انگلها هستند.
سلنیوم در سلامت سیستم ایمنی نقش مهمی دارد. این آنتی اکسیدان به کاهش استرس اکسیداتیو در بدن کمک میکند که باعث کاهش التهاب و تقویت ایمنی میشود.
مطالعات نشان دادهاند که افزایش سطح سلنیوم خون با تقویت پاسخ ایمنی مرتبط است. از طرف دیگر، نشان داده شده کمبود سلنیوم به عملکرد سلولهای ایمنی آسیب میزند و میتواند منجر به کندتر شدن پاسخ ایمنی شود.
همچنین مطالعات کمبود سلنیوم در بیماران مبتلا به HIV را با افزایش ریسک مرگ و پیشرفت بیماری مرتبط دانستهاند. این در حالی است که نشان داده شده مکملهای سلنیوم باعث بستری کمتر و بهبود علائم این بیماران میشود.
علاوه بر این مکمل سلنیوم میتواند به تقویت سیستم ایمنی در افراد مبتلا به آنفولانزا، سل و هپاتیت C کمک کند.
شما میتوانید برای تهیه شربت ایمیونس ویتابیوتیکس (تقویت سیستم ایمنی بدن) از سایت داروخانه آنلاین مفید طب روی دکمه زیر کلیک کنید:
شربت ایمیونس ویتابیوتیکس با برخورداری از از زینک، سلنیوم و ویتامین D3 به خوبی میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند.
سلنیوم برای کمک به کاهش علائم آسم
آسم یک بیماری مزمن است که بر مجاری تنفسی که هوا را به داخل و خارج ریهها منتقل میکنند، اثر میگذارد. این مجاری تنفسی ملتهب میشوند و شروع به باریک شدن میکنند که منجر به ایجاد علائمی مانند خس خس سینه، تنگی نفس و سرفه میشود. آسم با افزایش سطح استرس اکسیداتیو و التهاب در بدن مرتبط است.
با توجه به توانایی سلنیوم در کاهش التهاب، برخی مطالعات نشان میدهند که این ماده معدنی میتواند به کاهش علائم مربوط به آسم کمک کند.
تحقیقات نشان میدهد که افراد مبتلا به آسم سطح سلنیوم خون پایینتری دارند.
در واقع یک مطالعه نشان داد که عملکرد ریه در بیماران مبتلا به آسم با سطح بالاتر سلنیوم خون نسبت به بیماران با سطح پایینتر سلنیوم، بهتر است.
مکمل سلنیوم نیز میتواند به کاهش علائم مرتبط با آسم کمک کند. برای مثال، مطالعهای نشان داد مصرف روزانه ۲۰۰ میکروگرم سلنیوم توسط افراد مبتلا به آسم، باعث کاهش استفاده آنها از داروهای کورتیکواستروئید (که برای کنترل علائمشان مصرف میکنند) میشود.
با این حال، تحقیقات در این زمینه متناقض هستند و برای درک کامل نقش سلنیوم در ایجاد و درمان آسم به مطالعات بیشتری نیاز است.
شما میتوانید برای تهیه شربت آسماویت ویتابیوتیکس از سایت داروخانه آنلاین مفید طب روی دکمه زیر کلیک کنید:
این محصول تأثیر فوقالعادهای در تقویت قدرت تنفسی و همچنین کاهش علائم ناشی از بیماریها و عفونتهای دستگاه تنفسی دارد. آسماویت حاوی ویتامینهای E، D، A، C، مجموعه ویتامینهای گروه B، سلنیوم، آهن، زینک، منگنز و منیزیم است.
منابع غذایی سلنیوم
حالا که دیدیم سلنیوم برای چه خوب است و با خواص آن آشنا شدیم شاید مایل باشید منابع غذایی سلنیوم را هم بشناسید تا بتوانید آنها را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
سلنیوم اغلب در غلات کامل و محصولات حیوانی مانند ماهی و تخم مرغ موجود است. مقدار سلنیوم غلات و غذاهای بر پایه غلات به محتوای سلنیوم خاکی که محصول در آن رشد کرده، بستگی دارد.
خوراکیهای زیر منابع خوبی از سلنیوم هستند:
- فندق برزیلی (Brazil nuts): ۲۸ گرم فندق برزیلی ۵۴۴ میکروگرم یا ۹۸۹% ارزش روزانه (DV) توصیه شده را تامین میکند.
- ماهی تون: ۸۵ گرم ماهی تون زردباله پخته شده بدون روغن و آب، ۹۲ میکروگرم یا ۱۶۷% از DV را تامین میکند.
- لوزی ماهی (Halibut): ۸۵ گرم لوزی ماهی پخته شده، ۴۷ میکروگرم یا ۸۵% از DV را تامین میکند.
- برنج قهوهای پخته شده: یک پیمانه حاوی ۱۹ میکروگرم سلنیوم است.
- تخم مرغ: یک تخم مرغ بزرگ حاوی ۱۵ میکروگرم سلنیوم است.
- تخمه آفتابگردان: ۲۸ گرم تخمه آفتابگردان ۲۷% از DV را تامین میکند.
جمعبندی
در این مقاله از مجله سلامت مفید طب گفیم که سلنیوم برای چه خوب است و خواص آن را بررسی کردیم. همانطور که گفته شد سلنیوم یک ماده معدنی ضروری است که باید از طریق غذا یا مکمل تامین شود. این ماده نقشهای بسیار مهمی در بدن دارد که از جمله آنها میتوان به کمک به سلامت غده تیروئید اشاره کرد.
شما میتوانید برای تهیه انواع شربت سلنیوم از سایت داروخانه آنلاین مفید طب روی دکمه زیر کلیک کنید:
منابع: سایتهای healthline و MedicalNewsToday
توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شدهاند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمیشوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.
2 دیدگاه دربارهٔ «سلنیوم برای چه خوب است؟ خواص سلنیوم برای سلامتی»
سپاس از وقت و اطلاعات ارزشمندتون
سلام دوست عزیز
سپاس از همراهیتون، خوشحالیم مطالب براتون مفید بوده
با آرزوی سلامتی برای شما🌺