درمان بی اشتهایی بزرگسالان در طب سنتی

اگر میل و اشتهای خود به غذا را از دست داده‌اید و علت و روش درمان آن را نمی‌دانید، مطالعه این متن را به شما پیشنهاد می‌کنیم. بی اشتهایی از مشکلاتی است که دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد و شناسایی علت آن، قبل از درمان بسیار موثر است. در این مقاله از مجله سلامت مفیدطب ابتدا در مورد این علت‌های گوناگون صحبت می‌کنیم و در ادامه به روش‌های درمان بی اشتهایی بزرگسالان در طب سنتی می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

اشتها در طب سنتی

واژه معادل «اشتها» در منابع طب سنتی ایران اکثرا «شهوت» است که این کلمه علاوه بر اشتهای به غذاT به تمایلات جنسی نیز اطلاق می‌شود. البته در این مورد عموما از آن به «شهوه الجماع » تعبیر شده است و برای میل به غذا بیشتر «شهوه الطعام» به کار رفته است ولی منظور از کلمه «شهوه» به طور مطلق و بدون پسوند، اشتها به غذا است.

با بررسی منابع طب سنتی در قرون مختلف در می‌یابیم که حکمای بزرگ این مکتب علاوه بر این که میل به غذا و اختلال آن را در جایگاه یک علامت کمک‌کننده در تشخیص برخی بیماری‌ها ذکر نموده‌اند؛ افزایش، کاهش و فساد اشتها را نیز در فصول جداگانه، به عنوان یک بیماری مورد بحث قرار داده‌اند.

برای مشاهده انواع محصولات مکمل افزایش اشتها در بزرگسالان و کودکان می‌توانید از طریق داروخانه مفیدطب برای خرید و مطالعه بروشور این محصولات اقدام کنید:

مشاهده لیست مکمل اشتها آور

ساز و کار گرسنگی

از دیدگاه طب جدید، گرسنگی در اثر کاهش غلظت گلوکز خون ایجاد می‌شود. از طرفی معده علاوه بر انقباضات مخلوط کننده و دودی، واجد نوع سومی از انقباضات قوی به نام انقباضات گرسنگی است که وقتی معده خالی بماند به وجود می‌آیند و بر اثر پایین بودن غلظت گلوکز خون به شدت افزایش می‌یابند.

از نظر طب سنتی نیز وقتی اعضا غذا را مصرف می‌کنند و نیاز دوباره به آن پیدا می‌کنند، این نیاز توسط عروق به معده خالی می‌رسد و باعث ریزش سودا به دهانه معده می‌گردد. با گزش و سوزش دهانه معده توسط سودا، فرد احساس گرسنگی می‌کند.

علل بی اشتهایی از نظر طب سنتی

تغییر در کمیت و کیفیت اخلاط از مهم‌ترین دلایل تغییردهنده میزان اشتهاست. حکمای طب سنتی بیان کرده‌اند ضعف عوامل مؤثر بر اشتها باعث کاهش اشتها و قوت آنها باعث بی اشتهایی می‌گردد.

به عنوان مثال کم بودن خلط دم (خون) باعث ضعف قوه جاذبه معده می‌شود و زیادی خون باعث بی‌نیازی بدن و بی اشتهایی می‌شود.

انواع بلغم نیز در بروز بی اشتهایی، نقش زیادی دارند. به عنوان مثال زیاد شدن بلغم لزج در بدن باعث احساس پری معده، ممانعت از تأثیر سودا بر دهانه معده و ایجاد حس گرسنگی می‌شود. در ادامه به سایر دلایلی که ممکن است باعث بی اشتهایی شوند و درمان بی اشتهایی بزرگسالان در طب سنتی بیشتر می‌پردازیم.

دلایل دیگر بی اشتهایی عبارتند از:

• سوء مزاج‌ها: سوء مزاج گرم ساده دهانه معده یا سوء مزاج‌های شدید اعضای دیگر بدن
• خواب نامناسب زیرا باعث ناقص شدن هضم و تولید خلط خام شده و طبیعت مشغول نضج آن‌ها می‌گردد.
• ورزش بی‌موقع که بر اثر فساد هضم و تجمع مواد نامناسب، بدن مشغول دفع آن می‌شود.
• هر گاه بیماری ناشی از وجود خلط ناصالح در بدن باشد طبیعت مشغول دفع آن شده و با توجه به آن ایجاد احساس گرسنگی کاهش می‌یابد. بی اشتهایی در بیماری‌های تب‌دار نمونه‌ای از این نوع مشغول شدن بدن است.
• اختلالات گوارشی: از بین رفتن حس معده و تحریک نشدن دهانه آن در اثر زیادی سودا، که باعث می‌شود فرد احساس گرسنگی نکند. ورم معده یا کبد، سوء مزاج یا ضعف کبد، ابتلا به برخی عفونت‌های انگلی، زیاد نوشیدن آب مخصوصا قبل از غذا باعث کاهش اشتها می‌شود. همچنین نگه داشتن مدفوع و ابتلا به یبوست باعث می‌شود فرد اشتهایی به غذا خوردن نداشته باشد.

  

• اشتغال طبیعت به امور دیگر از قبیل هم و غم، نزله، احتباس حیض در ابتدای حمل که در این حالت مواد زائدی که از طریق حیض از بدن دفع می‌شد، در بدن تجمع یافته و طبیعت را به خود مشغول می‌گرداند.
• عدم نیاز بدن به دریافت غذا: در حالاتی مانند عدم تحلیل مواد غذایی در بدن، عدم جذب غذا توسط عروق
• ضعف قوا: هوای بسیار گرم یا بسیار سرد؛ تغییرات شدید هوا مانند سوء مزاج‌های شدید عمل کرده و باعث ضعف قوا از جمله توانایی جذب غذا توسط معده می‌شود. لازم به ذکر است که بی اشتهایی در بیماری‌های مزمن باعث ضعیف‌تر شدن قوا و وخامت حال بیمار است؛ به همین دلیل در چنین شرایطی تقویت بیشتری لازم است تا ضعف قوا مانع بهبود بیماری نشود.
• هوای سرد: در مطالعاتی که بر روی حیوانات انجام شده است نیز مشخص گردیده هنگامی که حیوان در معرض سرما قرار می‌گیرد، تمایل دارد که بیش از حد عادی غذا بخورد. و هنگامی که در معرض گرما قرار گیرد، تمایل دارد که کمتر از حد عادی غذا بخورد. این امر ناشی از واکنش متقابل بین سیستم تنظیم درجه حرارت و سیستم تنظیم‌کننده مقدار ورود غذا در داخل هیپوتالاموس است.
• نزله

درمان بی اشتهایی بزرگسالان در طب سنتی

گاهی بی اشتهایی با شروع غذا خوردن بر طرف می‌شود. «شیخ الرئیس» می‌گوید این اتفاق در مواردی روی می‌دهد که سوء مزاجی باعث بی اشتهایی شده باشد و آنچه بیمار می‌خورد کیفیتی مخالف سوء مزاج مذکور داشته باشد. بنابراین با اصلاح آن سوء مزاج اشتها ایجاد می‌شود. مثال آن، بی اشتهایی ناشی از افزایش حرارت معده است که با خوردن آب سرد بر طرف می‌گردد. گاهی نیز ضعف قوا باعث کم اشتهایی می‌شود که با خوردن غذا ضعف، بر طرف و اشتها برانگیخته می‌شود.

البته طبق نظر «رازی» در شرایطی از قبیل امتلا، یکی از راه‌های تحریک اشتها امتناع از خوردن غذاست.

علاوه بر این، در کتاب‌ها به خوراکی‌هایی که موجب تحریک اشتها می‌گردند نیز اشاره شده است که برخی از آن‌ها عبارتند از: نان، سمبوسه، کباب، زیتون همراه غذا و سکنجبین

شاید علاقمند باشید درمورد افزایش اشتها به کمک روش های کاربردی بیشتر بخوانید.

داروهای مؤثر در افزایش اشتها

حال که با علل مختلف ایجاد بی اشتهایی آشنا شدیم بهتر است با داروهایی که با طبیعت‌های گوناگون باعث درمان بی اشتهایی بزرگسالان در طب سنتی می‌شود، آشنا شویم.

داروهای گرم و خشک افزاینده اشتها

افسنتین ، پیاز، سداب ، نخود (طبیعت نخود، گرم و خشک است و از نظر تغذیه‌ای ارزش بالایی دارد و می‌تواند موجب افزایش اشتها شود)، شاهتره، ترخون، کرفس، تره، ترشی انبه، پنیر نمکسود، جدوار، سنبل، زنیان (زنیان دارای بو و طعم تندی بوده و اشتها آور است و معمولا برای گرم کردن سیستم گوارشی و برای تسهیل عمل هضم از آن استفاده می‌شود.) عرق بهار نارنج، نعناع، انجدان، عسل ،انیسون، صمغ آلبالو و گیلاس، کبر، خردل، زیره، سرکه عنصل، سیسار ون، صبر، تخم ترب، فلفل، پوست لیمو و مصطکی

به عنوان مثال شربت اشتها آور کیمیاگر یک شربت چاق کننده سریع که حاوی ترکیب افسنتین، عسل و به است. و بر اساس نوشته ها و تجربیات شیخ الرئیس ابو علی سینا و بسیاری از پزشکان دیگر چون جالینوس، تاثیر بسیاری بر افزایش اشتها دارد.

خرید شربت اشتها آور کیمیاگر

داروهای افزایش اشتهای سرد و خشک

آمله، سرکه، سماق (تحریک اشتها می‌کند که این خاصیت نیز می‌تواند به دلیل اثر خنک کنندگی و صفرابری آن باشد)، زرشک، بلیله، گشنیز، گلابی حامض، تخم کاسنی، به (به اشتها را تحریک کرده، کمک به هضم می‌نماید)، ریواس (خاصیت اشتها آور ریواس احتمالا به دلیل رفع چربی‌ها و مهار صفرا می‌باشد)، سیب ترش، توت ترش، تمر هندی

دم‌کرده بخش‌های هوایی شنبلیله موجب التیام و آرامش معده و افزایش اشتهای بزرگسالان می‌شود.

داروهای افزاینده اشتهای با طبیعت گرم و تر

خاکشیر، حب الصنوبر، لاله نعمانی (نشاره)، شیر تازه گاو، ترشی شلغم (شلغم اشتها آور و مقوی قوای جنسی است)

داروهای افزاینده اشتها سرد و تر

کاهو (با سرکه)، دوغ

روش‌ها و غذاهای دیگر برای درمان بی اشتهایی

همانطور که در بالا خواندید برای درمان بی اشتهایی بزرگسالان در طب سنتی داروهای خوراکی گوناگونی وجود دارد که انتخاب آن‌ها با توجه به طبیعت بیمار می‌تواند موثر باشد. اما به جز این داروهای خوراکی، موارد دیگری که در طب سنتی برای از بین بردن بی اشتهایی توصیه شده است، عبارتند از:

• بهترین انتخاب برای تنظیم اشتها استفاده از ورزش است، ورزش کنید و پس از آن غذا میل کنید.
• باید توجه داشت اینکه توصیه شده قبل و بعد از غذا نمک چشیده شود، چشیدن نمک منجر به ترشح و تحریک بزاق و تحریک اشتها و ضد عفونی شدن مجاری می‌شود.
• شربت مویز برای تقویت معده، افزایش اشتها، سرخی رخسار مفید است.
• اگر وقت یا اشتها برای صبحانه خوردن ندارید حداقل یک لیوان آب‌میوه یا شربت عسل و آبلیمو یا یک عدد سیب در خانه یا محل کار بخورید.
• داروهای گیاهی تندمزه مثل ترخون و خردل خلط موذی را از بین برده و اشتها را باز می‌کند. (خلط موذی خلطی که در اثر خوردن مواد غذایی نامناسب در بدن ایجاد می‌شود و بدن آن را جذب نمی‌کند و مانع جذب مواد مفید می‌شود)
• درصورت مصرف گوشت بهتر است گوشت‌های سبک مثل گوشت پرندگان یا گوشت بره استفاده شود. روش طبخ نیز بهتر است بریان کردن گوشت باشد چون در این صورت گوشت بریان شده می‌تواند به افزایش اشتها کمک کند.

غذاهای دیگری که برای درمان بی اشتهایی بزرگسالان در طب سنتی توصیه می‌شود در رژیم غذایی گنجانده شده شود عبارتند از:

حلیم با گوشت‌های چرب، برنج کته، آش گوشت و گندم، زولبیای خانگی، نخود و گوشت بره خوب پخته شده، باقالی و گوشت خوب پخته شده، گوشت و گردو مثل خورش فسنجان، مرغ خانگی فربه، زرده تخم‌مرغ عسلی، حلوا، خرمای شیرین، گردو و مغز بادام، پسته، فندق و نارگیل از مواردی هستند که مصرف آنها در بزرگسالان به عنوان تنقلات و میان‌وعده می‌تواند باعث افزایش وزن و افزایش اشتها شود.

محصولات درمان بی اشتهایی بزرگسالان در طب سنتی

انتخاب محصول مناسب برای هر شخص مبتلا به بی اشتهایی ممکن است کار آسانی نباشد. در ادامه سعی می‌کنیم تعدادی از محصولات گیاهی رایج در درمان بی اشتهایی بزرگسالان را به شما معرفی کنیم.

شربت اشتها آور بزرگسالان باریج

شربت اشتها آور و چاق کننده بزرگسالان باریج حاوی آب انار، عسل و افشرده نعنا می‌باشد و در بهبود بی اشتهایی، حالت تهوع و استفراغ اثر قابل توجهی دارد. مصرف این شربت به تصفیه و پاک‌سازی خون، دفع سموم بدن و تمیز کردن صفرا کمک می‌کند.

خرید اشتهاآور قوی برای بزرگسالان

شربت اشتها آور اپتایزر استارویت

شربت اپتایزر استار ویت ترکیب اختصاصی کاسنی، رزماری، زنجبیل، شنبلیله، زردچوبه، ویتامین د۳، آهن و ید است که به افزایش اشتها در کودکان و بزرگسالان کمک می‌کند.

خرید شربت اپتایزر

اکسیر مقوی معده نیاک

شربت اکسیر مقوی معده نیاک قابلیت بالایی در تقویت معده و بهبود هضم غذا دارد. مصرف این شربت ضد نفخ و اشتها آور موجب تقویت دستگاه گوارش و درمان سوءهاضمه می‌شود. و حاوی ترکیب اشتها آور و مقوی معده زرشک، انیسون، کرفس، هل، زنجبیل، رازیانه، کاسنی و… است.

خرید انبرباریس دوایی

قرص شیکوریدین دینه

قرص شیکوریدین یک اشتها آور گیاهی حاوی عصاره کاسنی، شنبلیله، رازیانه است و به افزایش اشتها، چاقی صورت و کاهش مشکلات گوارشی کمک می‌کند.

قیمت قرص شیکوریدین برای چاقی

جمع بندی

همانطور که در ابتدای متن گفتیم، مطالعه این مقاله برای افرادی که دچار بی اشتهایی شده‌اند و به دنبال درمان مناسب برای خود هستند، بسیار مفید خواهد بود. در این مقاله به بررسی علل مختلف ایجاد بی اشتهایی پرداختیم و در ادامه روش‌های توصیه شده و محصولات مناسب برای درمان بی اشتهایی بزرگسالان در طب سنتی بیان شدند.

شما می‌توانید برای تهیه انواع ملین گیاهی و همچنین سایر محصولات دارویی، بهداشتی و مکمل‌های تغذیه‌ای به سایت داروخانه اینترنتی دکتر اصیلی مفیدطب مراجعه کنید. و داروی مورد نظر خود را به راحتی و در سریع‌ترین زمان ممکن سفارش داده و تحویل بگیرید.

توجه: مقالات مرتبط با پزشکی و سلامت داروخانه مفید طب از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده‌اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند، بنابراین توصیه درمانی و پزشکی محسوب نمی‌شوند. در صورتی که مشکل پزشکی دارید، لازم است تا برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه نمایید.

منابع

• عمارتکار ا. و دیگران. (۲۰۱۲). عوامل و داروهای مؤثر بر اشتها و ارتباط آن با اخلاط از دیدگاه طب سنتی ایران. مجله تاریخ پزشکی, ۳(۹), ۳۹-۵۴.
• شیرویه، پ. و دیگران. (۲۰۱۵). دلایل افزایش اشتها از منظر طب سنتی ایران.  نشریه طب سنتی اسلام و ایران